Namo tassa bhagavato arahato sammā-sambuddhassa

Upāli’s Questions about Saṅgha-unification

(Mv.X.6.1) [259] On that occasion Ven. Upāli went to the Blessed One and, on arrival, bowed down to the Blessed One and sat to one side. As he was sitting there, he said to the Blessed One, “If the Saṅgha — without having adjudicated the matter, without having gotten to the roots for a dispute in the Saṅgha … a split in the Saṅgha, a crack in the Saṅgha, a falling apart in the Saṅgha, a separation in the Saṅgha — performs a Saṅgha-unification, is that a Dhamma Saṅgha-unification?”

“Upāli, when the Saṅgha — without having adjudicated the matter, without having gotten to the roots for a dispute in the Saṅgha … a split in the Saṅgha, a crack in the Saṅgha, a falling apart in the Saṅgha, a separation in the Saṅgha — performs a Saṅgha-unification, that is a non-Dhamma Saṅgha-unification.

“But if the Saṅgha — having adjudicated the matter, having gotten to the roots for a dispute in the Saṅgha … a split in the Saṅgha, a crack in the Saṅgha, a falling apart in the Saṅgha, a separation in the Saṅgha — performs a Saṅgha-unification, is that a Dhamma Saṅgha-unification?”

“Upāli, when the Saṅgha — having adjudicated the matter, having gotten to the roots for a dispute in the Saṅgha … a split in the Saṅgha, a crack in the Saṅgha, a falling apart in the Saṅgha, a separation in the Saṅgha — performs a Saṅgha-unification, that is a Dhamma Saṅgha-unification.”

(Mv.X.6.2) “Lord, how many Saṅgha-unifications are there?”

“Upāli, there are two Saṅgha-unifications: There is the Saṅgha-unification devoid of meaning, endowed with words; and there is the Saṅgha-unification endowed with meaning and endowed with words.

“And which is the Saṅgha-unification devoid of meaning, endowed with words?

“When the Saṅgha — without having adjudicated the matter, without having gotten to the roots for a dispute in the Saṅgha … a split in the Saṅgha, a crack in the Saṅgha, a falling apart in the Saṅgha, a separation in the Saṅgha — performs a Saṅgha-unification, that is called a Saṅgha-unification devoid of meaning, endowed with words.

“And which is the Saṅgha-unification endowed with meaning and endowed with words?

“When the Saṅgha — having adjudicated the matter, having gotten to the roots for a dispute in the Saṅgha … a split in the Saṅgha, a crack in the Saṅgha, a falling apart in the Saṅgha, a separation in the Saṅgha — performs a Saṅgha-unification, that is called a Saṅgha-unification endowed with meaning and endowed with words.

“These are the two Saṅgha-unifications.”

(Mv.X.6.3) Then Ven. Upāli, having gotten up from his seat, arranged his robe over one shoulder, and raised his hands over the heart to the Blessed One, addressed him in verse,



[260] “Regarding the duties of the Saṅgha,
deliberations & arisen matters
under consideration:

In this case,
in what manner
should a man doing great benefit act?
How is a monk
worthy in his efforts?”

[The Buddha:] “First of all,
for one faultless in virtue,
well-considered in conduct,
with senses well-restrained,

his enemies, insulting him,
can’t criticize him with regard to a rule,
for he has nothing
by which they could criticize him.

One such as this,
established in purity of virtue
he’s fearless,
able to speak,

goes intrepid into the assembly,
doesn’t abandon the purpose,
speaking to the point.

Thus, when asked a question
in the assembly,
he’s neither burned (with anxiety,)
nor abashed.

Speaking at the proper time,
a worthy explanation,
sensible, he delights the assembly
of those who know.

He’s respectful of more senior monks,
but confident in his own teacher’s teaching:

able to investigate,
familiar with what should be spoken,
clever with regard to
the weak points of his opponents,

by which his opponents meet with censure
and the people go along
with the explanation.(1)

He doesn’t give up
his own position,
that solves the problem without harm.

Able to take up errands,
and whatever they tell him
with regard to the duties of the Saṅgha,

he acts and speaks,
sent by the group of monks,
without the thought,
“I’m acting.”

He is learned
in both Vibhaṅgas,(2)
concerning the extent to which
one falls into a base (for an offense),
and how one with an offense
emerges from it.

How one behaves,
such that he gets expelled;
for one who has been expelled,
how he should behave;(3)

rehabilitation
for one who has done his penance:
Proficient in the Vibhaṅgas,
he knows this too.

He’s respectful of the monks
more senior than himself —
new monks,
elders,
and those of middle seniority.

Wise, he practices here for the welfare
of the many people.
This sort of monk, here,
is worthy in his efforts.

Namo tassa bhagavato arahato sammā-sambuddhassa

២៧៩. ឧបាលិសង្ឃសាមគ្គីបុច្ឆា

[១៦៥] គ្រានោះ ព្រះឧបាលិដ៏មានអាយុ បានចូលទៅគាល់ព្រះដ៏មានព្រះភាគ លុះចូលទៅ​ដល់ហើយ ក៏ក្រាបថ្វាយបង្គំព្រះដ៏មានព្រះភាគ រួចអង្គុយ​ក្នុងទីសមគួរ។ លុះព្រះ​ឧបាលិដ៏មានអាយុ អង្គុយក្នុងទីសមគួរហើយ ក៏ក្រាបបង្គំទូលព្រះដ៏មានព្រះភាគ យ៉ាងនេះថា សូមទ្រង់ព្រះមេត្តាប្រោស សេចក្តីបង្កហេតុ សេចក្តីឈ្លោះគ្នា សេចក្តីប្រកាន់ផ្សេងៗគ្នា ការវិវាទគ្នា ការបំបែកសង្ឃ សេចក្តី​ប្រេះឆារ របស់សង្ឃ សេចក្តីកំណត់របស់សង្ឃ និងអំពើផ្សេងៗ របស់សង្ឃ ប្រាកដដល់​សង្ឃហើយ ព្រោះរឿងណា សង្ឃមិនទាន់បានជំរះរឿងនោះ មិនទាន់ដឹងដើមហេតុ តាមហេតុនៃរឿងនោះ ហើយស្រាប់តែធ្វើសង្ឃសាមគ្គីតែម្តង សូមទ្រង់ព្រះមេត្តាប្រោស សង្ឃសាមគ្គីនោះ ប្រកបដោយធម៌ដែរឬ។ ព្រះដ៏មានព្រះភាគ ទ្រង់ត្រាស់ថា នែឧបាលិ សេចក្តី​បង្កហេតុ សេចក្តីឈ្លោះ សេចក្តីប្រកាន់ផ្សេងៗគ្នា ការវិវាទគ្នា ការបំបែកសង្ឃ ការ​ប្រេះឆារ របស់សង្ឃ សេចក្តីកំណត់របស់សង្ឃ និងអំពើផ្សេងៗ របស់សង្ឃ ប្រាកដដល់​សង្ឃហើយ ព្រោះរឿងណា សង្ឃមិនទាន់បានជំរះរឿងនោះ មិនទាន់ដឹងដើមហេតុ តាមហេតុនៃរឿងនោះ ហើយស្រាប់​តែធ្វើសង្ឃសាមគ្គីតែម្តង នែឧបាលិ សង្ឃសាមគ្គីនោះ មិនប្រកបដោយធម៌ទេ។ ព្រះឧបាលិ ក្រាបបង្គំទូលសួរថា សូមទ្រង់ព្រះមេត្តាប្រោស ម្យ៉ាងទៀត ចុះបើសេចក្តី​បង្កហេតុ សេចក្តីឈ្លោះ សេចក្តីប្រកាន់ផ្សេងៗគ្នា ការវិវាទគ្នា ការបំបែកសង្ឃ សេចក្តី​ប្រេះឆារ របស់សង្ឃ សេចក្តីកំណត់របស់សង្ឃ និងអំពើផ្សេងៗ របស់សង្ឃ ប្រាកដដល់​សង្ឃហើយ ព្រោះរឿងណា សង្ឃបានជំរះរឿងនោះ បានដឹងដើមហេតុ តាមហេតុនៃរឿងនោះ ហើយក៏ធ្វើសង្ឃសាមគ្គីទៅ សូមទ្រង់ព្រះមេត្តាប្រោស សង្ឃសាមគ្គីនោះ ប្រកបដោយធម៌ដែរឬ។ ព្រះដ៏មានព្រះភាគ ទ្រង់​ត្រាស់ថា នែឧបាលិ សេចក្តី​បង្កហេតុ សេចក្តីឈ្លោះគ្នា សេចក្តីប្រកាន់ផ្សេងៗគ្នា ការវិវាទគ្នា ការ​បំបែកសង្ឃ សេចក្តី​ប្រេះឆារ របស់សង្ឃ សេចក្តីកំណត់របស់សង្ឃ និងអំពើផ្សេងៗ របស់សង្ឃ ប្រាកដដល់​សង្ឃហើយ ព្រោះរឿងណា សង្ឃក៏បានជំរះរឿងនោះចេញ បានដឹងដើមហេតុ តាមហេតុនៃរឿងនោះ ហើយក៏ធ្វើសង្ឃសាមគ្គីទៅ នែឧបាលិ សង្ឃសាមគ្គីនោះ ហៅថា ប្រកប​ដោយធម៌។ ព្រះឧបាលិ ក្រាបបង្គំទូលសួរថា សូមទ្រង់ព្រះមេត្តាប្រោស សង្ឃសាមគ្គី តើមាន​ប៉ុន្មានយ៉ាង។ ព្រះអង្គ ទ្រង់ត្រាស់ថា នែឧបាលិ សង្ឃសាមគ្គី មានពីរយ៉ាង នែឧបាលិ សង្ឃសាមគ្គី​ប្រាសចាកអត្ថ តែប្រកបដោយព្យញ្ជនៈ១ នែឧបាលិ សង្ឃសាមគ្គីប្រកប​ទាំងអត្ថ ទាំង​ព្យញ្ជនៈ១។ នែឧបាលិ ឯសង្ឃសាមគ្គី ដែល​ប្រាសចាកអត្ថ តែប្រកបដោយព្យញ្ជនៈ តើដូចម្តេច។ នែឧបាលិ សេចក្តី​បង្កហេតុ សេចក្តីឈ្លោះគ្នា សេចក្តីប្រកាន់ផ្សេងៗគ្នា ការវិវាទ ការបំបែកសង្ឃ សេចក្តី​ប្រេះឆារ របស់សង្ឃ សេចក្តីកំណត់របស់សង្ឃ និងអំពើផ្សេងៗ របស់សង្ឃ ប្រាកដដល់​សង្ឃហើយ ព្រោះរឿងណា សង្ឃមិនទាន់បានជំរះរឿងនោះ មិនទាន់ដឹងដើមហេតុ តាមហេតុនៃរឿងនោះ ហើយស្រាប់តែធ្វើសង្ឃសាមគ្គីទៅ នែឧបាលិ សង្ឃសាមគ្គីនេះ តថាគត ហៅថា ប្រាសចាកអត្ថ តែប្រកបដោយព្យញ្ជនៈ។ នែឧបាលិ ចំណែកខាងសង្ឃសាមគ្គី ដែល​ប្រកបទាំងអត្ថ ទាំងព្យញ្ជនៈ តើដូចម្តេច។ នែឧបាលិ សេចក្តី​បង្កហេតុ សេចក្តីឈ្លោះគ្នា សេចក្តីប្រកាន់ផ្សេងៗគ្នា ការវិវាទគ្នា ការបំបែកសង្ឃ សេចក្តី​ប្រេះឆារ របស់សង្ឃ សេចក្តី​កំណត់​របស់សង្ឃ និងអំពើផ្សេងៗ របស់សង្ឃ ប្រាកដដល់​សង្ឃហើយ ព្រោះរឿងណា សង្ឃក៏បាន​ជំរះ​រឿងនោះ បានដឹងដើមហេតុ តាមហេតុនៃរឿងនោះ ហើយក៏ធ្វើសង្ឃសាមគ្គីទៅ នែឧបាលិ សង្ឃសាមគ្គីនេះ តថាគត ហៅថា ប្រកបទាំងអត្ថ ទាំងព្យញ្ជនៈ។ នែឧបាលិ សង្ឃសាមគ្គី មានពីរយ៉ាងនេះឯង។ វេលានោះ ព្រះឧបាលិដ៏មានអាយុ ក្រោកចាកអាសនៈ ធ្វើឧត្តរាសង្គៈ (ចីពរ) ឆៀងស្មាម្ខាង រួចប្រណម្យអញ្ជលី ចំពោះព្រះដ៏មានព្រះភាគ ហើយក្រាបបង្គំ​ទូល​ព្រះមានព្រះភាគ ដោយព្រះគាថា ថា

[១៦៦] កាលបើកិច្ចក្តី ការប្រឹក្សាវិន័យក្តី សេចក្តីអធិប្បាយវិន័យក្តី សេចក្តីវិនិច្ឆ័យ​វិន័យក្តី កើតចំពោះសង្ឃហើយ តើជន គឺភិក្ខុមានប្រការដូចម្តេច ទើបហៅថា មានឧបការៈច្រើន ក្នុងសាសនានេះ និងដូចម្តេច ដែលគួរលើកដម្កើង ក្នុងសាសនានេះ។ ព្រះដ៏មានព្រះភាគ ទ្រង់​ត្រាស់ថា ភិក្ខុនោះ ដែលគេមិនគួរតិះដៀល ដោយសីលជាបឋម បានពិចារណាមើលមារយាទ​ខ្លួន បានសង្រួមឥន្ទ្រិយ ដោយល្អហើយ ពួកសត្រូវ ក៏មិនបានតិះដៀល ដោយធម៌ឡើយ អ្នកដទៃ គួរ​និយាយ (បន្ទោស) ភិក្ខុដោយហេតុណា ហេតុនោះ មិនមានដល់​ភិក្ខុនោះឡើយ។ ភិក្ខុបែបនោះឯង តាំងនៅក្នុងសីលវិសុទ្ធិ ក្លៀវក្លា អង់អាច និយាយគ្របសង្កត់គេបាន ទៅក្នុង​កណ្តាលបរិសទ្យ ក៏គ្មានតក់ស្លុត គ្មានរន្ធត់ឡើយ ភិក្ខុនោះ មិនបាននិយាយពាក្យមិនគួរ ដែលញុំាង​ប្រយោជន៍ឲ្យសាបសូន្យឡើយ (បើមាន) គេសួរប្រស្នា ក្នុងពួកបរិសទ្យយ៉ាងនោះ ក៏ឥតជ្រប់ស្រពោន ឥតអៀនអន់ឡើយ។ ភិក្ខុនោះ មានប្រាជ្ញា ញុំាងបរិសទ្យ ជាអ្នកប្រាជ្ញឲ្យ​ត្រេកអរ និងពាក្យដែលមានមកក្នុងកាលគួរ និងគួរជាទីដោះស្រាយប្រស្នាបាន ទាំងមានសេចក្តី​គោរពពួកភិក្ខុចាស់ជាង និងក្លៀវក្លាក្នុងពាក្យអាចារ្យរបស់ខ្លួន ហើយអាចពិចារណា នូវហេតុ​នោះៗ និងស្ទាត់ក្នុងពាក្យដែលគួរនិយាយ ឆ្លាសក្នុងហេតុដែល​ភ្លាត់ខុសរបស់ពួកសត្រូវ ពួកសត្រូវ​សង្កត់សង្កិនក្តី មហាជនតែងពន្យល់ក្តី ដោយពាក្យណា ភិក្ខុនេះ មិនលះបង់​ នូវពាក្យ​អាចារ្យរបស់ខ្លួន ដោយពាក្យនោះឡើយ កាលនឹងដោះស្រាយ​ប្រស្នា ជាប្រស្នាមិនបាន​បៀតបៀន​ឡើយ ហើយអាចក្នុងទូតេយ្យកម្មផង ទទួលរងខាងកិច្ចការ របស់សង្ឃផង ដូចជាជនអ្នកទទួល​យកនូវគ្រឿងបូជា ភិក្ខុនោះ កាលពួកភិក្ខុបញ្ជូនទៅ​ (ដើម្បី) ធ្វើនូវពាក្យជាកិច្ចការរបស់សង្ឃ ក៏​មិនបានមើលងាយ ដោយអំពើនោះថា អាត្មាអញធ្វើឡើយ បើត្រូវអាបត្តិ ក្នុងវត្ថុមានប្រមាណ​ណា ក៏ចេញចាកអាបត្តិ ដោយសមគួរតាម (វត្ថុមានប្រមាណប៉ុណ្ណោះ) ភិក្ខុនោះ ចេះចាំស្ទាត់ នូវ​វិភង្គទាំងពីរនេះ ហើយវាងវៃ ក្នុងហេតុដែលចេញចាកអាបត្តិ ប្រសិនបើភិក្ខុដទៃ ប្រព្រឹត្តនូវអំពើ​ទាំងឡាយណា មានសេចក្តី​បង្កហេតុជាដើម ហើយគួរនឹង​ធ្វើនិស្សារណាកម្ម (កម្មដែលរលាស់​ខ្លួនចេញ) ភិក្ខុនោះ បានជួយធ្វើនិស្សារណាកម្ម ដោយសមគួរតាមរឿង (នៃអំពើនោះ) ឱសារណាកម្ម (កម្មដែលសង្ឃឲ្យចូលពួកវិញ) ណា ដែលសង្ឃត្រូវធ្វើចំពោះ​ជន គឺភិក្ខុ​ដែលប្រព្រឹត្តតាមវត្តនោះ ភិក្ខុនោះ ក៏ឆ្លាសក្នុងវិភង្គ អាចស្គាល់​ឱសារណាកម្មនុ៎ះឯង ភិក្ខុនោះ ប្រកបដោយសេចក្តីគោរព ក្នុងពួក​ភិក្ខុដែលចាស់ជាងខ្លួន ម្យ៉ាងទៀត ប្រកបដោយសេចក្តី​គោរព​ក្នុងភិក្ខុខ្ចីផង ភិក្ខុចាស់ផង ភិក្ខុជាកណ្តាលផង ជាបណ្ឌិតប្រព្រឹត្តនូវប្រយោជន៍ ដល់មហាជន ក្នុងលោកនេះ ភិក្ខុបែបនោះឯង គួរគេនឹងដម្កល់ដម្កើងក្នុងសាសនានេះ។