[៣៤០] អរិយមគ្គមានអង្គ ៨។ អរិយមគ្គមានអង្គ ៨ គឺអ្វីខ្លះ។ សម្មាទិដ្ឋិ សម្មាសង្កប្បៈ សម្មាវាចា សម្មាកម្មន្តៈ សម្មាអាជីវៈ សម្មាវាយាមៈ សម្មាសតិ សម្មាសមាធិ។ បណ្តាអង្គមគ្គទាំង ៨ អង្គមគ្គជាកុសលប៉ុន្មាន ជាអកុសលប៉ុន្មាន ជាអព្យាក្រឹត​ប៉ុន្មាន។ បេ។ ជាសរណៈប៉ុន្មាន ជាអរណៈប៉ុន្មាន។

[៣៤១] អង្គមគ្គ ៨ ជាកុសលក៏មាន ជាអព្យាក្រឹតក៏មាន។ សម្មាសង្កប្បៈ ប្រកប​ដោយ​សុខវេទនា អង្គមគ្គ ៧ ប្រកបដោយសុខវេទនាក៏មាន ប្រកបដោយអទុក្ខមសុខវេទនាក៏មាន។ អង្គមគ្គ ៨ ជាវិបាកក៏មាន មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយ​​កិលេស មានតណ្ហាជាដើមមិនកាន់យកហើយ ទាំងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន​ ជាធម៌មិន​សៅហ្មង ទាំងមិនគួរដល់សេចក្តីសៅហ្មងក៏មាន។ សម្មាសង្កប្បៈ មិនមាន​វិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈ អង្គមគ្គ ៧ ប្រកបដោយវិតក្កៈ ប្រកបដោយវិចារៈក៏មាន មិនមាន​វិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈ​ក៏មាន មិនមានវិត្តកៈ មិនមានវិចារៈក៏មាន។ សម្មាសង្កប្បៈ ច្រឡំដោយបីតិ ច្រឡំដោយសុខ តែមិនច្រឡំដោយឧបេក្ខា អង្គមគ្គ ៧ ច្រឡំដោយ​បីតិ​ក៏មាន ច្រឡំ​ដោយសុខក៏មាន ច្រឡំដោយឧបេក្ខាក៏មាន។ អង្គមគ្គ ៨ មិនគួរលះដោយ​ទស្សនៈ មិនគួរលះដោយភាវនា មានហេតុមិនគួរលះដោយទស្សនៈ មិនគួរលះដោយ​ភាវនា ជាគ្រឿងដល់នូវការមិនសន្សំ (នូវកិលេសវដ្តៈ) ក៏មាន មិនដល់​នូវការសន្សំ ទាំងមិនដល់នូវការមិនសន្សំ​ក៏មាន ជារបស់សេក្ខៈក៏មាន ជារបស់អសេក្ខៈ មានប្រមាណ​មិនបាន មានអារម្មណ៍ប្រមាណមិនបាន ជាសភាព​ដ៏ឧត្តមក៏មាន មានសភាពត្រូវ និង​ទៀងក៏មាន មានសភាពមិនទៀង មិនមែនមានមគ្គ ជា​អារម្មណ៍ក៏មាន មានមគ្គជាហេតុ​ក៏​​មាន មានមគ្គជាអធិបតីក៏មាន មិនគួរពោលថា មានមគ្គជាហេតុផង ថា​មានមគ្គជា​អធិបតី​​ផង​​​ក៏មាន កើតឡើងហើយក៏មាន មិនទាន់​កើតឡើងក៏មាន បម្រុងនឹងកើត​ឡើងក៏មាន ជាអតីតក៏មាន ជាអនាគតក៏មាន ជាបច្ចុប្បន្ន តែមិនគួរពោលថា មាន​អារម្មណ៍​ជាអតីតផង ថា​មានអារម្មណ៍ជាអនាគតផង ថា​មានអារម្មណ៍ជា​បច្ចុប្បន្ន​ផង​ក៏មាន ជាខាងក្នុងក៏មាន ជាខាងក្រៅក៏មាន ទាំងខាង​ក្នុង ទាំងខាងក្រៅ មានអារម្មណ៍ជា​ខាងក្រៅ មិនប្រកបដោយការឃើញ ទាំងមិន​ប្រកបដោយការប៉ះពាល់​ក៏មាន។

[៣៤២] សម្មាទិដ្ឋិ ជាហេតុ អង្គមគ្គ ៧ មិនមែនហេតុ។ អង្គមគ្គ ៨ ប្រព្រឹត្តទៅ​ជាមួយនឹងហេតុ ប្រកបដោយហេតុ។ សម្មាទិដ្ឋិ ជាហេតុ ទាំងប្រព្រឹត្តទៅជាមួយ​នឹងហេតុ អង្គមគ្គ ៧ មិនគួរពោលថា ជាហេតុ ទាំងប្រព្រឹត្តទៅជាមួយនឹង​ហេតុទេ គឺគ្រាន់តែ​ប្រព្រឹត្តទៅជាមួយនឹងហេតុ តែមិនមែនជាហេតុ។ សម្មាទិដ្ឋិ ជាហេតុ ទាំង​ប្រកបដោយ​ហេតុ អង្គមគ្គ ៧ មិនគួរពោលថា ជាហេតុ ទាំងប្រកបដោយហេតុ ដូច្នេះ​ឡើយ គឺគ្រាន់តែ​ប្រកបដោយហេតុ តែមិនមែនជាហេតុ។ អង្គមគ្គ ៧ មិនមែនហេតុ គ្រាន់តែប្រព្រឹត្តទៅ​ជាមួយនឹងហេតុ សម្មាទិដ្ឋិ មិនគួរពោលថា មិនមែនហេតុ គ្រាន់តែ​ប្រព្រឹត្តទៅជាមួយនឹងហេតុផង ថាមិនមែនហេតុ ទាំងឥតហេតុផងឡើយ។

[៣៤៣] អង្គមគ្គ ៨ ប្រកបដោយបច្ច័យ ត្រូវបច្ច័យតាក់តែង មិនប្រកបដោយ​ការ​ឃើញ មិនប្រកបដោយការប៉ះពាល់ មិនមានរូប ជាលោកុត្តរ គប្បីដឹងដោយ​វិញ្ញាណ​ណាមួយ មិនគប្បីដឹងដោយវិញ្ញាណណាមួយ។ អង្គមគ្គ ៨ មិនមែនអាសវៈ មិនមាន​អាសវៈ ប្រាសចាកអាសវៈ មិនគួរពោលថា ជាអាសវៈ ទាំងប្រព្រឹត្តទៅជាមួយនឹង​អាសវៈ​ផង ថាប្រព្រឹត្តទៅជាមួយនឹងអាសវៈ តែមិនមែន​អាសវៈផងឡើយ មិនគួរពោលថា ជា​អាសវៈ ទាំងប្រកបដោយអាសវៈផង ថាប្រកបដោយអាសវៈ តែមិនមែនអាសវៈ​ផងទេ គឺ​ប្រាសចាកអាសវៈ ទាំងមិនមានអាសវៈ។ អង្គមគ្គ ៨ មិនមែនសញ្ញោជនៈ។ បេ។ មិនមែន​គន្ថៈ។ បេ។ មិនមែនឱឃៈ។ បេ។ មិនមែនយោគៈ។ បេ។ មិនមែន​នីវរណៈ។ បេ។ មិនមែន​បរាមាសៈ។ បេ។ ប្រព្រឹត្តទៅជាមួយនឹងអារម្មណ៍ មិនមែនចិត្ត ជាចេតសិក ប្រកបដោយ​ចិត្ត ច្រឡំដោយចិត្ត​ កើតឡើងអំពីចិត្ត កើតជាមួយនឹងចិត្ត ប្រព្រឹត្តទៅតាមចិត្ត ច្រឡំ ទាំងកើតឡើងអំពីចិត្ត ច្រឡំ ទាំងតាំងឡើង ទាំងកើតឡើងជាមួយនឹងចិត្ត ច្រឡំ ទាំងតាំងឡើង ទាំងប្រព្រឹត្តទៅតាមចិត្ត ជាខាង​ក្រៅ មិនមែនឧបាទា មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មានតណ្ហាជាដើម មិនកាន់យក។ មិនមែនឧបាទាន។ បេ។ មិនមែន​កិលេស។ បេ។

[៣៤៤] អង្គមគ្គ ៨ មិនគួរលះដោយទស្សនៈ មិនគួរលះដោយភាវនា មានហេតុ​មិនគួរ​លះដោយទស្សនៈ មានហេតុមិនគួរលះដោយភាវនា។ សម្មាសង្កប្បៈ មិនមាន​វិតក្កៈ អង្គមគ្គ ៧ ប្រកបដោយវិតក្កៈ​ក៏មាន មិនមានវិតក្កៈក៏មាន។ សម្មាសង្កប្បៈ ប្រកប​ដោយវិចារៈ អង្គមគ្គ ៧ ប្រកបដោយវិចារៈក៏មាន មិនមាន​វិចារៈ​ក៏មាន។ សម្មាសង្កប្បៈ ប្រកបដោយបីតិ អង្គមគ្គ ៧ ប្រកបដោយបីតិក៏មាន មិនមានបីតិក៏មាន។ សម្មាសង្កប្បៈ ច្រឡំដោយបីតិ អង្គមគ្គ ៧ ច្រឡំដោយបីតិ​ក៏មាន មិនច្រឡំដោយបីតិ​ក៏មាន។ សម្មាសង្កប្បៈ ច្រឡំដោយសុខ អង្គមគ្គ ៧ ច្រឡំដោយសុខ​ក៏មាន មិនច្រឡំ​ដោយ​សុខក៏​មាន។ សម្មាសង្កប្បៈ មិនច្រឡំដោយឧបេក្ខា អង្គមគ្គ ៧ ច្រឡំ​ដោយ​ឧបេក្ខា​ក៏មាន មិនច្រឡំដោយ​ឧបេក្ខា​ក៏មាន។ មិនមែនកាមាវចរ មិនមែនរូបាវចរ មិនមែន​អរូបាវចរ ជាអបរិយាបន្នៈ ជានិយ្យានិកៈក៏មាន ជាអនិយ្យានិកៈក៏មាន ជានិយតៈ​ក៏មាន ជាអនិយតៈ ជាអនុត្តរៈ ជាអរណៈ​ក៏មាន។