km:tipitaka:sut:an:03:sut.an.03.066

កេសមុត្តិសូត្រ ទី៥

សង្ខេប

ព្រះ​សូត្រ​ដ៏​មាន​ប្រជាប្រិយ​ក្នុង​ពិភពសម័យ​បច្ចុប្បន្ន ដែល​គេ​​​ស្គាល់​ជា «កាលាម​សូត្រ»។ សូត្រ​​ច្រើន​​តែ​​ច្រឡំ​​ថា​​ជា​​អាជ្ញា​ធរ​​ធ្វើ​​តាម​​អ្វី​​ដែល​​គេ​​ចូល​​ចិត្ត និង ធ្វើ​​ឱ្យ​មាន​​ការ​​អនុគ្រោះ​​ដល់​​បក្ស​ប្រឆាំង ​​ដែល​​ចង់​​បំផ្លាញ​​អាជ្ញាធរ។ ខណៈ​ពេល​ដែល​ព្រះ​ពុទ្ធ​ស្វែង​រក​ការ​បង្កើន​ជំនឿ​ឆ្ពោះ​ទៅ​រក​សេចក្តី​ល្អ​ជា​មូល​ដ្ឋាន ​នៅ​ក្នុង​ក្រុម​នៃ​អ្នក​សង្ស័យ។

an 03.066 បាលី cs-km: sut.an.03.066 អដ្ឋកថា: sut.an.03.066_att PTS: ?

កេសមុត្តិសូត្រ ទី៥

?

បកប្រែពីភាសាបាលីដោយ

ព្រះសង្ឃនៅប្រទេសកម្ពុជា ប្រតិចារិកពី sangham.net ជាសេចក្តីព្រាងច្បាប់ការបោះពុម្ពផ្សាយ

ការបកប្រែជំនួស: មិនទាន់មាននៅឡើយទេ

អានដោយ ព្រះ​ខេមានន្ទ

(៥. កេសមុត្តិសុត្តំ)

[៦៧] សម័យ​មួយ ព្រះ​ដ៏​មាន​ព្រះ​ភាគ​ ទ្រង់​ស្ដេច​ទៅ​កាន់​ចារិក ក្នុងកោសល​ជនបទ​ ជាមួយ​នឹង​ភិក្ខុ​សង្ឃច្រើន​ ក៏​បាន​ទៅ​ដល់​និគម​ឈ្មោះ​ កេសបុត្រ​ របស់​ពួក​ក្សត្រិយ៍​ឈ្មោះ ​កាលាមៈ។ ពួក​កាលាមក្សត្រិយ៍ ​នៅ​ក្នុង​កេសបុត្តនិគម បាន​ឮ​ដំណឹង​ហើយ​ ប្រកាស​ប្រាប់​គ្នា​ថា​ ម្នាល​គ្នា​យើង​ដ៏​ចំរើន បានឮ​ថា ព្រះ​សមណគោតម​ជាសក្យបុត្រ ​ចេញពី​សក្យ​ត្រកូល ​បួស​ហើយ បាន​មក​ដល់​កេសបុត្តនិគម កិត្តិស័ព្ទ​សរសើរ​ព្រះ​គោតម​ដ៏​ចំរើន​នោះ​ឯង ពីរោះ​ ល្បី​ខ្ចរ​ខ្ចាយ​យ៉ាង​នេះ​ថា ព្រះ​ដ៏​មាន​ព្រះ​ភាគ ​អង្គ​នោះ​ ជា​ព្រះ​អរហន្ត ទ្រង់​ត្រាស់​ដឹង​នូវ​ធម៌​ទាំង​ពួង​ ដោយ​ព្រះ​អង្គឯង​ ទ្រង់​បរិបូណ៌​ដោយ​វិជ្ជា ​និងចរណៈ ទ្រង់​មាន​ដំណើរ​ល្អ ទ្រង់ជ្រាប​ច្បាស់​នូវ​លោក ទ្រង់​ប្រសើរ​ជាងសត្វ​លោក ទ្រង់​ទូន្មាន​នូវ​បុរស​ ដែល​គួរ​ទូន្មាន ​ជាសាស្ដា​ចារ្យ​ នៃ​ទេវតា និងមនុស្ស​ទាំង​ឡាយ ទ្រង់​ត្រាស់​ដឹង​ នូវ​ចតុរារិយសច្ច ទ្រង់​លែង​វិល​ត្រឡប់មកកាន់​ភពថ្មី​ទៀត ព្រះ​ដ៏​មាន​ព្រះ​ភាគ​ អង្គនោះ ទ្រង់​ធ្វើ​ឲ្យ​ជាក់​ច្បាស់ ដោយ​បញ្ញា​ដ៏​ឧត្ដម​ ដោយ​ព្រះ​អង្គ​ឯង នូវ​លោក​នេះ​ ព្រម​ទាំង​ទេវលោក មារលោក ព្រហ្មលោក នូវ​ពពួក​សត្វ​ ព្រម​ទាំង​ពួក​សម​ណព្រាហ្មណ៍ ​និងមនុស្ស​ជាសម្មតិទេព និង​មនុស្ស​ដ៏​សេស​ ហើយ​អាច​ប្រកាស​បាន ព្រះអង្គ ទ្រង់​សំដែង​ធម៌ ពី​រោះ​បទ​ដើម ពី​រោះ​បទ​កណ្ដាល ពីរោះ​បទ​ចុង ព្រះ​អង្គ ប្រកាសនូវ​ព្រហ្មចរិយធម៌​ ព្រម​ទាំង​អត្ថ​ និង​ព្យញ្ជនៈ ដ៏​ពេញ​បរិបូណ៌ បរិសុទ្ធ​ទាំងអស់ ក៏​ដំណើរ​ដែល​បាន​ឃើញ​ បាន​ជួប​នឹង​ព្រះ​អរហន្ត​ទាំង​ឡាយ មាន​សភាព​ដូច្នោះ ជាការ​ប្រពៃ​ពេក​ណាស់។ លំដាប់​នោះ ពួកកាលា​មក្សត្រិយ៍ ​នៅ​ក្នុង​កេសបុត្តនិគម បាន​ចូល​ទៅ​គាល់​ព្រះ​ដ៏​មានព្រះ​ភាគ​ លុះ​ចូល​ទៅ​ដល់​ហើយ ពួក​ខ្លះ ​ក៏​ថ្វាយ​បង្គំ​ព្រះ​ដ៏​មាន​ព្រះ​ភាគ ហើយ​អង្គុយ​ក្នុង​ទី​សម​គួរ ពួក​ខ្លះ​ ក៏​ធ្វើ​សេចក្ដី​រីករាយ ជា​មួយ​ព្រះ​ដ៏​មានព្រះ​ភាគ លុះ​បញ្ចប់​ពាក្យ ​ដែល​គួរ​រីក​រាយ​ និង​ពាក្យ​ដែល​គួរ​រលឹកហើយ​ ក៏អង្គុយ​ក្នុង​ទី​សមគួរ ពួក​ខ្លះ ​ប្រណម្យ​អញ្ជលី​ ចំពោះ​ព្រះ​មាន​ព្រះ​ភាគ​ អង្គុយក្នុង​ទី​សម​គួរ ពួក​ខ្លះ ​ប្រកាស​នាម ​និង​គោត្ត ​អង្គុយ​ក្នុង​ទី​សម​គួរ ពួក​ខ្លះ ​អង្គុយស្ងៀម ​ក្នុ​ងទី​សម​គួរ។ លុះ​ពួក​កាលាមក្សត្រ​ ក្នុង​កេស​បុត្តនិគម អង្គុយ​ក្នុងទីសមគួរ​ហើយ ក៏​បាន​ក្រាបបង្គំ​ទូលព្រះ​ដ៏​ព្រះ​ភាគ ​ដូច្នេះថា បពិត្រ​ព្រះអង្គដ៏​ចំរើន មាន​សមណព្រាហ្មណ៍​មួយ​ពួក​ មក​កាន់​កេស​បុត្តនិគម សមណព្រាហ្មណ៍​ទាំង​នោះ ​សំដែង​ប្រកាស ​នូវ​វាទៈ​គឺ លទ្ធិ​របស់ខ្លួន​ឯង បៀត​បៀន មើល​ងាយ ​បង្អាប់​បង្អោន​ លើក​ទំលាក់​នូវ​វាទៈ​របស់​បុគ្គល​ដទៃ​ បពិត្រ​ព្រះ​អង្គដ៏​ចំរើន មាន​សមណ​ព្រាហ្មណ៍​ដទៃ ​មួយ​ពួក​ទៀត មក​កាន់​កេស​បុត្ត​និគម សមណព្រាហ្មណ៍​ទាំង​នោះ ក៏​សំដែង​ប្រកាស ​នូវ​វាទៈ​របស់​ខ្លួន​ឯង បៀតបៀន​ មើល​ងាយ បង្អាប់​បង្អោន លើក​ទំលាក់​ នូវ​វាទៈ​របស់​បុគ្គល​ដទៃ​ដែរ បពិត្រ​ព្រះ​អង្គដ៏​ចំរើន យើង​ខ្ញុំ​ទាំង​នោះ ​មាន​សេចក្ដី​ងឿង​ឆ្ងល់​សង្ស័យពេកណាស់​ ចុះ​បណ្ដា​សមណព្រាហ្មណ៍​ដ៏​ចំរើន​ទាំង​នេះ អ្នក​ណា​និយាយ​ពិត អ្នក​ណា​និយាយ​កុហក។ ម្នាល​កាលាមក្យត្រិយ៍ គួរ​អ្នក​ទាំង​ឡាយ ងឿងឆ្ងល់​ដែរ គួរ​សង្ស័យ​ដែរ ព្រោះ​ការ​ងឿង​ឆ្ងល់​ និង​ការ​សង្ស័យ​ កើត​ឡើងដល់​អ្នក​ទាំងឡាយ ​ក្នុងទី​នេះ​ហើយ។ ម្នាល​កាលាមក្សត្រិយ៍​ទាំង​ឡាយ អ្នក​ចូរ​មក​ អ្នក​កុំ​ប្រកាន់ ​ដោយ​គ្រាន់​តែ​ឮ​តាម​គ្នា កុំ​ប្រកាន់​តាម​ពាក្យ​បរម្បរា កុំ​ប្រកាន់​ដោយ​បាន​ឮ​ថា​ដូច្នេះ កុំ​ប្រកាន់​ដោយ​អាង​ក្បួន​តម្រា កុំ​ប្រកាន់តាម​ហេតុ​ ដែ​ល​ត្រិះរិះ កុំ​ប្រកាន់​ដោយ​កាត់​ដំ​រួយ​ផ្សែផ្សំ កុំ​ប្រកាន់ដោយគ្រាន់​តែ​ត្រិះរិះ​ នូវ​អាការ កុំ​ប្រកាន់​ដោយសេចក្ដី​ពេញ​ចិត្ត​ តាម​ការ​ពិនិត្យសមនឹង​សេចក្ដី​យល់​ឃើញ កុំ​ប្រកាន់​ដោយយល់​ថា​ មាន​សភាពគួរ (ជឿ) កុំ​ប្រកាន់​ដោយ​គិតថា សមណៈ (នេះ) ជាគ្រូ​របស់​យើង ម្នាល​កាលាមក្សត្រិយ៍ កាល​ណា​បើអ្នក​ទាំងឡាយ ដឹង​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​ថា ធម៌​ទាំង​នេះ ជាអកុសល ធម៌​ទាំងនេះ​ ប្រកប​ដោយ​ទោស ធម៌​ទាំង​នេះ ​អ្នក​ប្រាជ្ញ​តិះ​ដៀល ធម៌​ទាំង​នេះ ​បុគ្គល បាន​សមាទាន ​ពេញ​លេញ​ហើយ រមែង​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ ដើម្បី​មិន​ជា​ប្រយោជន៍ ដើម្បី​សេចក្ដី​ទុក្ខ ម្នាល​កាលា​មក្សត្រិយ៍​ទាំង​ឡាយ ក្នុង​កាល​នោះ អ្នក​ទាំងឡាយ ​ត្រូវ​លះ​បង់​ចោល​ចេញ។ ម្នាល​កាលាមក្សត្រិយ៍ អ្នក​សំគាល់ ​នូវ​ហេតុ​នោះ​ ដូចម្ដេច លោភៈ​ កាល​កើត​ឡើង ក៏​កើតឡើង​ក្នុង​សន្ដាន ​របស់​បុរស ដើម្បី​ជា​ប្រយោជន៍​ ឬ ដើម្បិ​មិន​ជាប្រយោជន៍ទេ។ បពិត្រព្រះ​អង្គ​ដ៏​ចំរើន ដើម្បី​មិន​ជាប្រយោជន៍​ទេ។ ម្នាលកាលាមក្សត្រិយ៍ ចុះ​បុរស​បុគ្គល​នេះ​ ជា​អ្នក​ល្មោភ ត្រូវ​សេចក្ដីលោភគ្របសង្កត់ មាន​ចិត្ត​ត្រូវ​សេចក្ដី​លោភរួបរឹត រមែង​សម្លាប់​នូវ​សត្វ​មាន​ជីវិត​ខ្លះ កាន់​យក​នូវទ្រព្យ​ ដែល​បុគ្គល​ដទៃ​មិន​បាន​ឲ្យ​ខ្លះ គប់​រក​នូវ​ភរិយា​អ្នក​ដទៃ​ខ្លះ និយាយ​កុហក​ខ្លះ ដឹក​នាំ​បុគ្គល​ដទៃ​ដើម្បី​ហេតុ​នោះ​ខ្លះ ​ហេតុ​នេះ​ប្រព្រឹត្តទៅ​ ដើម្បី​មិន​ជា​ប្រយោជន៍ ដើម្បី​ទុក្ខ​អស់​កាល​ដ៏​អង្វែង​ ដល់​បុគ្គល​នោះ​ឬទេ។ បពិត្រ​ព្រះ​អង្គ​ដ៏​ចំរើន យ៉ាង​ហ្នឹង​ហើយ។ ម្នាល​កាលាមក្សត្រិយ៍ អ្នក​សំគាល់​ហេតុ​នោះ ដូចម្ដេច ទោសៈ​ កាល​កើត​ឡើង ក៏​កើត​ឡើង ​ក្នុង​សន្ដាន​នៃ​បុរស ដើម្បី​ជា​ប្រយោជន៍ ​ឬ ដើម្បី​មិន​ជា​ប្រយោជន៍​ទេ។ បពិត្រព្រះ​អង្គ​ដ៏​ចំរើន ដើម្បី​មិន​ជា​ប្រយោជន៍​ទេ។ ម្នាល​កាលាមក្សត្រិយ៍ ចុះបុរស​​បុគ្គល​នេះ​ ជា​អ្នក​ប្រទូស្ត​ ត្រូវ​ទោសៈ​គ្របសង្កត់ ​មាន​ចិត្ត​ត្រូវ​ទោសៈ​រួបរឹត រមែង​សម្លាប់​នូវ​សត្វ​មានជីវិត​ខ្លះ រមែង​កាន់​យក​ទ្រព្យ ​របស់​បុគ្គល​ដទៃ ដែល​គេមិន​បានឲ្យ​ខ្លះ គប់​រក​នូវ​ភរិយា​អ្នក​ដទៃ​ខ្លះ​ និយាយ​កុហក​ខ្លះ​ ដឹក​នាំបុគ្គល​ដទៃ​ដើម្បី​ហេតុ​នោះ​ខ្លះ ហេតុ​នេះ​ ប្រព្រឹត្ត​ទៅ ដើម្បី​មិន​ជា​ប្រយោជន៍ ដើម្បី​សេចក្ដី​ទុក្ខ​អស់​កាល​ជា​អង្វែង ​ដល់​បុគ្គល​នោះ​ឬទេ។ បពិត្រ​ព្រះ​អង្គដ៏​ចំរើន យ៉ាងហ្នឹង​ហើយ។ ម្នាល​កាលា​មក្សត្រិយ៍ អ្នក​សំគាល់​ហេតុ​នោះ ដូច​ម្ដេច មោហៈ កាល​កើត​ឡើង​ ក៏​កើត​ឡើង​ក្នុង​សន្ដាន ​នៃ​បុរស ដើម្បីជាប្រយោជន៍​ ឬ ដើម្បី​មិន​ជា​ប្រយោជន៍​ទេ។ បពិត្រ​ព្រះ​អង្គ​ដ៏​ចំរើន ដើម្បីមិន​ជា​ប្រយោជន៍​ទេ។ ម្នាល​កាលាម​ក្សត្រិយ៍ ចុះ​បុរស​បុគ្គល​នេះ ជាអ្នកវង្វេង​ ត្រូវ​មោហៈ​គ្រប​សង្កត់​ មាន​ចិត្ត​ត្រូវ​មោហៈរួបរឹត រមែង​សម្លាប់​សត្វមាន​ជីវិត​ខ្លះ កាន់​យក​ទ្រព្យ ​របស់​បុគ្គល​ដទៃ​ ដែល​គេមិន​បាន​ឲ្យ​ខ្លះ គប់​រកនូវ​ភរិយា​អ្នក​ដទៃ​ខ្លះ​ និយាយ​កុហក​ខ្លះ បបួល​បុគ្គល​ដទៃ​ ដើម្បី​ហេតុ​នោះ​ខ្លះ ហេតុ​នេះ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ ដើម្បី​មិន​ជា​ប្រយោជន៍ ដើម្បី​សេចក្ដី​ទុក្ខ​ អស់​កាលជា​អង្វែង​ ដល់​បុគ្គល​នោះ​ឬ​ទេ។ បពិត្រ​ព្រះ​អង្គ​ដ៏​ចំរើន យ៉ាង​ហ្នឹង​ហើយ។ ម្នាល​កាលាមក្សត្រិយ៍ អ្នក​សំគាល់ហេតុ​នោះ ​ដូចម្ដេច ធម៌​នេះ​ជា​កុសល ឬ​ជា​អកុសល។ ជា​អកុសល​ ព្រះ​អង្គ។ ជា​ធម៌​ប្រកប​ដោយ​ទោស​ ឬ​មិនប្រកប​ដោយ​ទោស​ទេ។ ជា​ធម៌​ប្រកប​ដោយ​ទោស​ ព្រះ​អង្គ។ ជា​ធម៌ដែល​អ្នក​ប្រាជ្ញ​តិះ​ដៀល ឬ​អ្នក​ប្រាជ្ញ​សរសើរ។ ជា​ធម៌ ​ដែល​អ្នក​ប្រាជ្ញ​តិះដៀល ​ព្រះ​អង្គ។ ធម៌ទាំង​នេះ ​ដែល​បុគ្គល​សមាទាន​ពេញ​លេញ​ហើយ រមែង​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ ដើម្បី​មិន​ជា​ប្រយោជន៍​ ដើម្បី​សេចក្ដី​ទុក្ខ​ ឬ មិន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅទេ ឬក៏​ក្នុង​ដំណើរ​នុ៎ះ​ ដូច​ម្ដេច​ទៅ​វិញ។ បពិត្រ​ព្រះ​អង្គ​ដ៏​ចំរើន ធម៌​ទាំងនេះ ​ដែល​បុគ្គល​សមាទាន ​បរិបូណ៌​ហើយ រមែង​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ ដើម្បី​មិន​ជាប្រយោជន៍ ដើម្បី​សេចក្ដី​ទុក្ខ យើង​ខ្ញុំ​ក៏​យល់​ក្នុង​ដំណើរ​នុ៎ះ ​ដូច្នោះ​ដែរ។ ម្នាល​កាលាមក្សត្រិយ៍ តថាគត​បានសំដែង ​នូវ​ហេតុ​នោះ​ ដូ​ច្នេះ​ហើយ​ថា ម្នាល​កាលាមក្សត្រិយ៍ អ្នក​ចូរមក​ អ្នក​កុំ​ប្រកាន់ ​ដោយ​គ្រាន់​តែឮ​តាម​គ្នា កុំ​ប្រកាន់​តាម​ពាក្យ​បរម្បរា កុំ​ប្រកាន់​ដោយ​បាន​ឮ​ថា​ដូច្នេះ កុំ​ប្រកាន់ ដោយ​អាង​ក្បួន​តម្រា កុំ​ប្រកាន់​តាម​ហេតុ ​ដែល​ត្រិះ​រិះ ​កុំ​ប្រកាន់​ដោយ​កាត់ដំរួយ​ផ្សែផ្សំ កុំ​​ប្រកាន់ដោយគ្រាន់​តែ​ត្រិះរិះ ​នូវ​អាការ កុំ​ប្រកាន់​ដោយសេចក្ដី​ពេញ​ចិត្ត​តាម​ការ​ពិនិត្យថាសមនឹង​សេចក្ដី​យល់​ឃើញ កុំ​ប្រកាន់​ដោយយល់​ថា ​មាន​សភាព​គួរ (ជឿ) កុំ​ប្រកាន់​ដោយ​គិតថា សមណៈ (នេះ) ជាគ្រូ​របស់​យើង ម្នាល​កាលាមក្សត្រិយ៍ ​កាល​ណា​បើ​អ្នក​ដឹង​ ដោយ​ខ្លួន​ឯង​ថា ធម៌​ទាំង​នេះ ​ជា​អកុសល ធម៌​ទាំង​នេះ​ ប្រកប​ដោយ​ទោស ធម៌​ទាំង​នេះ ​ដែលអ្នក​ប្រាជ្ញ​តិះ​ដៀល ​​ធម៌​ទាំងនេះ ​ដែល​បុគ្គល​សមាទាន​ ពេញ​លេញ​ហើយ រមែង​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ ដើម្បី​មិន​ជា​ប្រយោជន៍ ដើម្បី​សេចក្ដី​ទុក្ខ ម្នាល​កាលាមក្សត្រិយ៍ទាំងឡាយ ក្នុងកាល​នោះ​ អ្នក​ត្រូវ​លះ​បង់​ចោល​ចេញ ពាក្យ​ណា ដែល​តថាគត​សំដែង​ហើយ​ ពាក្យ​នោះ​ តថាគត​ពោល​ហើយ ព្រោះ​អាស្រ័យ នូវ​ហេតុ​នេះ ​ដោយ​ប្រការ​ដូច្នេះ។ ម្នាល​កាលាមក្សត្រិយ៍ អ្នក​ចូរ​មក អ្នក​កុំ​ប្រកាន់ ​ដោយ​គ្រាន់​តែ​ឮតាម​គ្នា កុំ​ប្រកាន់​តាម​ពាក្យ​បរម្បរា កុំប្រកាន់​ដោយ​បាន​ឮ​ថាដូច្នេះ ​កុំ​ប្រកាន់​ដោយ​អាង​ក្បួន​តម្រា កុំ​ប្រកាន់​តាមហេតុ​ដែល​ត្រិះ​រិះ កុំ​ប្រកាន់​ដោយ​កាត់​ដំរួយ​ផ្សែផ្សំ កុំ​ប្រកាន់​ដោយ​គ្រាន់​តែ​ត្រិះ​រិះ ​នូវ​អាការ កុំ​ប្រកាន់​ដោយ​សេចក្ដី​ពេញ​ចិត្ត ​តាម​ការ​ពិនិត្យថាសម​នឹង​សេចក្ដី​យល់​ឃើញ​ កុំ​ប្រកាន់​ដោយ​យល់​ថា មាន​សភាពគួរ (ជឿ) កុំ​ប្រកាន់​ដោយ​គិត​ថា សមណៈ (នេះ) ជាគ្រូរបស់​យើង​ ម្នាល​កាលាមក្សត្រិយ៍ កាល​ណា​បើអ្នក​ដឹង ដោយ​ខ្លួន​ឯងថា ធម៌​ទាំង​នេះ​ ជាកុសល​ ធម៌​ទាំង​នេះ ​មិន​មាន​ទោស ធម៌​ទាំង​នេះ ដែលអ្នក​ប្រាជ្ញ​សរសើរ ធម៌​ទាំង​នេះ ដែល​បុគ្គល​សមាទាន​ពេញ​លេញហើយ ប្រព្រឹត្ត​ទៅ ​ដើម្បី​ជាប្រយោជន៍ ដើម្បី​សេចក្ដី​សុខ​ ម្នាល​កាលាម​ក្សត្រិយ៍ ក្នុង​កាល​នោះ ​អ្នក​ទាំងឡាយ ​ចូរ​ដល់​នូវ​ធម៌​ទាំង​នោះ ​ហើយ​នៅ។ ម្នាលកាលា​មក្សត្រិយ៍ អ្នក​សំគាល់​ហេតុនោះ ​ដូចម្ដេច អលោភៈ កាលកើត​ឡើង ក៏​កើត​ក្នុង​សន្ដាន ​របស់​បុរស ដើម្បី​ជាប្រយោជន៍ ឬមិន​ជាប្រយោជន៍​ទេ។ ដើម្បី​ជា​ប្រយោជន៍ ​ព្រះ​អង្គ។ ម្នាល​កាលាមក្សត្រិយ៍ ចុះ​បុរស​បុគ្គល​នេះ ជា​អ្នក​មិន​ល្មោភ មិន​ត្រូវ​សេចក្ដី​លោភគ្រប​សង្កត់ មាន​ចិត្តមិន​ត្រូវ​សេចក្ដី​លោភរួប​រឹត មិន​សម្លាប់​សត្វ មិន​កាន់​យក​នូវទ្រព្យ ដែល​គេមិន​បាន​ឲ្យ​ មិន​គប់​រក​ភរិយា​អ្នក​ដទៃ មិន​និយាយ​កុហក ទាំង​មិន​បាន​ដឹក​នាំ​អ្នក​ដទៃ ​ដើម្បី​ហេតុ​នោះ តើ​ហេតុ​នេះ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ ​ដើម្បីជាប្រយោជន៍​ ដើម្បី​សេចក្ដី​សុខ អស់​កាល​ជា​អង្វែង ​ដល់​បុគ្គល​នោះ​​ដែរ​ឬ។ យ៉ាង​ហ្នឹង​ហើយ ​ព្រះ​អង្គ។ ម្នាល​កាលាមក្សត្រិយ៍ អ្នក​សំគាល់​ហេតុនោះ ​ដូច​ម្ដេច អទោសៈ កាល​កើត​ឡើង ក៏​កើត​ឡើង​ក្នុង​សន្ដាន ​របស់​បុរស ដើម្បី​ជាប្រយោជន៍ ឬដើម្បី​មិន​ជា​ប្រយោជន៍​ទេ។ ដើម្បី​ជាប្រយោជន៍ ព្រះ​អង្គ។ ម្នាល​កាលាមក្សត្រិយ៍ ចុះ​បុរស​បុគ្គល​នេះ ​ជា​អ្នក​មិន​ប្រទូស្ត មិន​ត្រូវ​ទោសៈគ្រប​សង្កត់ មាន​ចិត្ត​មិន​ត្រូវ​ទោសៈ​រួបរឹត មិន​សម្លាប់​សត្វ មិន​កាន់​យក​នូវ​ទ្រព្យ ​ដែល​គេ​មិន​បានឲ្យ​ មិន​គប់​រក​ភរិយា​អ្នក​ដទៃ មិន​និយាយ​កុហក ទាំង​មិន​បាន​ដឹក​នាំ​បុគ្គល​ដទៃ ដើម្បី​ហេតុ​នោះ តើ​ហេតុនេះ ប្រព្រឹត្ត​ទៅ ​ដើម្បី​ជាប្រយោជន៍ ដើម្បី​សេចក្ដី​សុខ អស់​កាល​ជាអង្វែង ​ដល់​បុគ្គល​នោះ​ដែរ​ឬ។ យ៉ាង​ហ្នឹង​ហើយ ​ព្រះ​អង្គ។ ម្នាលកាលាមក្សត្រិយ៍ អ្នក​សំគាល់​ហេតុ​នោះ ​ដូចម្ដេច អមោហៈ ​កាល​កើតឡើង​ ក៏​កើត​ឡើង​ក្នុង​សន្ដាន ​របស់​បុរស​ ដើម្បី​ជាប្រយោជន៍ ឬដើម្បីមិន​ជា​ប្រយោជន៍ទេ។ ដើម្បី​ជាប្រយោជន៍​ ព្រះ​អង្គ។ ម្នាល​កាលាមក្សត្រិយ៍ ចុះ​បុរស​បុគ្គល​នេះ​ ជា​អ្នក​មិន​វង្វេង មិន​ត្រូវ​មោហៈ​គ្របសង្កត់ មាន​ចិត្ត​មិន​ត្រូវ​មោហៈ​រួប​រឹត មិន​សម្លាប់​សត្វ មិន​កាន់​យកនូវ​ទ្រព្យ ដែល​គេ​មិន​បាន​ឲ្យ មិន​គប់​រក​ភរិយា​អ្នក​ដទៃ មិន​និយាយ​កុហក ទាំង​មិន​ដឹក​នាំ​បុគ្គល​ដទៃ​ ដើម្បី​ហេតុ​នោះ តើ​ហេតុ​នេះ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ ដើម្បីជាប្រយោជន៍ ដើម្បី​សេចក្ដី​សុខ ​អស់​កាល​អង្វែង​ ដល់​បុគ្គល​នោះ​ដែរ​ឬ។ យ៉ាង​ហ្នឹង​ហើយ ​ព្រះ​អង្គ។ ម្នាល​កាលាមក្សត្រិយ៍ អ្នក​សំគាល់​ហេតុនោះ ​ដូច​ម្ដេច ​ធម៌​នេះ​ ជា​កុសល ឬអកុសល។ ជាកុសល​ ព្រះ​អង្គ។ ប្រកប​ដោយ​ទោស ឬមិន​ប្រកប​ដោយ​ទោសទេ​។ មិន​ប្រកប​ដោយទោសទេ ព្រះអង្គ។ ​ជាធម៌ ​ដែល​អ្នក​ប្រាជ្ញ​តិះ​ដៀល ឬ អ្នក​ប្រាជ្ញសរសើរ។ ជាធម៌​ដែល​អ្នក​ប្រាជ្ញ​សរសើរ​ព្រះ​អង្គ។ ធម៌​ដែល​បុគ្គលសមាទាន​ពេញ​លេញ​ហើយ ប្រព្រឹត្ត​ទៅ ​ដើម្បី​ជាប្រយោជន៍ ដើម្បី​សេចក្ដីសុខ ឬមិន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ទេ ឬក៏​ក្នុង​ដំណើរនុ៎ះ ដូច​ម្ដេច​ទៅ​វិញ។ បពិត្រព្រះ​អង្គដ៏​ចំរើន ធម៌​ដែល​បុគ្គល​សមាទាន​ពេញ​លេញ​ហើយ ប្រព្រឹត្ត​ទៅ ដើម្បី​ជា​ប្រយោជន៍ ​ដើម្បី​សេចក្ដី​សុខ យើង​ខ្ញុំ​ក៏​យល់ក្នុង​ដំណើរ​នុ៎ះ​ដូច្នោះដែរ។ ម្នាល​កាលាមក្សត្រិយ៍ តថាគត ​បាន​សំដែង​នូវ​ហេតុ​នោះ ដូច្នេះ​ហើយ​ថា ម្នាល​កាលាមក្សត្រិយ៍​ អ្នក​ចូរ​មក អ្នក​កុំ​ប្រកាន់​ ដោយ​គ្រាន់​តែឮតាមគ្នា អ្នក​កុំ​ប្រកាន់​តាម​ពាក្យ​បរម្បរា អ្នក​កុំ​ប្រកាន់ ​ដោយ​បាន​ឮ​ថា​ដូច្នេះ កុំ​ប្រកាន់​ដោយ​អាង​ក្បួង​តម្រា កុំ​ប្រកាន់​តាមហេតុ ​ដែល​ត្រិះ​រិះ​ កុំ​ប្រកាន់ដោយ​​កាត់​ដម្រួយ​ផ្សែផ្សំ កុំ​ប្រកាន់​ដោយ​ត្រិះ​រិះ តាម​អាការ កុំ​ប្រកាន់ដោយ​សេចក្ដី​ពេញ​ចិត្ត​តាម​ការ​ពិនិត្យ​ថា សម​នឹង​សេចក្ដី​យល់​ឃើញ កុំ​ប្រកាន់​ដោយ​យល់​ថា មាន​សភាព​គួរ (ជឿ) កុំ​ប្រកាន់​ដោយ​គិត​ថា សមណៈ (នេះ​) ជាគ្រូ​របស់​យើង​ ម្នាល​កាលាម​ក្សត្រិយ៍ កាល​ណា​បើដឹងដោយ​ខ្លួន​ឯង​ថា​ ធម៌​នេះ​ ជា​កុសល ធម៌​នេះ មិន​ប្រកប​ដោយ​ទោស ធម៌​នេះ ដែល​អ្នក​ប្រាជ្ញ​សរសើរ​ ធម៌​នេះ ​ដែល​បុគ្គល​សមាទាន​ពេញ​លេញហើយ រមែង​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ ដើម្បី​ជាប្រយោជន៍ ដើម្បី​សេចក្ដី​សុខ ម្នាល​កាលាមក្សត្រិយ៍ ក្នុងកាល​នោះ អ្នក​ទាំង​ឡាយ ចូរ​ដល់​នូវ​ធម៌​ទាំង​នោះ​ ហើយ​នៅ ហេតុ​នោះ ​តថាគត​បាន​ពោល​ហើយ ​ដោយ​ប្រការ​ដូច្នេះ ពាក្យ​នុ៎ះ តថាគតបាន​ពោល​ហើយ ព្រោះ​អាស្រ័យ​នូវ​ហេតុនេះ។ ម្នាល​កាលាមក្សត្រិយ៍ អរិយសាវក​នោះ​ឯង មិន​មាន​អភិជ្ឈា មិន​មាន​ព្យាបាទ ​មិន​វង្វេង មានសម្បជញ្ញៈ មាន​សតិ​យ៉ាង​នេះឯង មាន​ចិត្ត​ប្រកប​ដោយ​មេត្តា ​ផ្សាយ​ទៅកាន់​ទិស​ទី១ ទិស​ទី២ ទិស​ទី​៣ ទិស​ទី៤ ក៏​ដូច​គ្នា ផ្សាយ​ទៅ​ទិស​ខាង​លើ ទិស​ខាង​ក្រោម ទិស​ទទឹង​ គឺ​ទិស​តូចៗ មាន​ចិត្ត​ប្រកប​ដោយ​មេត្តា ​ជាចិត្តទូលាយ ដល់​នូវ​សភាវៈធំ មិន​មាន​ប្រមាណ មិន​មាន​ពៀរ​ មិន​មាន​ព្យាបាទ ផ្សាយ​ទៅ​កាន់​សត្វ​លោក​ទាំង​អស់​ ដោយ​អាការ​ទាំង​ពួង ក្នុង​ទី​ទាំងពួង មាន​ចិត្ត​ប្រកប​ដោយ​ករុណា… មាន​ចិត្ត​ប្រកប​ដោយ​មុទិតា… មាន​ចិត្តប្រកប​ដោយ​ឧបេក្ខា ផ្សាយ​ទៅ​កាន់​ទិស​ទី​១​ ទិស​ទី​២ ទិស​ទី៣ និង​ទិស​ទី​៤ ក៏​ដូច​គ្នា ផ្សាយ​ទៅ​កាន់ទិស​ខាង​លើ ទិស​ខាង​ក្រោម ​ទិស​ទទឹង​ គឺ​ទិស​តូច​ៗ មាន​ចិត្ត​ប្រកប​ដោយ​ឧបេក្ខា​ ជាចិត្ត​ទូលាយ ​ដល់​នូវ​សភាវៈ​ធំ មិន​មានប្រមាណ​ មិន​មាន​ពៀរ មិន​មាន​ព្យាបាទ ផ្សាយ​ទៅ​កាន់​សត្វ​លោក​ទាំងអស់​ ដោយ​អាការ​ទាំង​ពួង​ ក្នុង​ទី​ទាំង​ពួង។ ម្នាល​កាលាមក្សត្រិយ៍ អរិយសាវក​នោះ​ឯង មិន​មាន​ចិត្ត​ចង​ពៀរ​យ៉ាង​នេះ មិន​មាន​ចិត្ត​ព្យាបាទ​យ៉ាងនេះ មិន​មាន​ចិត្ត​សៅហ្មង​យ៉ាង​នេះ មាន​ចិត្ត​ស្អាត ​យ៉ាង​នេះ​ហើយ ជាអ្នក​បាន​នូវ​អានិសង្ស​ ៤ យ៉ាង​ ក្នុង​បច្ចុប្បន្ន បើបរលោកមាន ផល​ និងវិបាក​ នៃ​អំពើ​ទាំងឡាយ ​ដែល​បុគ្គល​ធ្វើល្អ​ និង​អាក្រក់​ក៏​មាន លុះ​អាត្មា​អញ ទំលាយ​​រាង​កាយ ស្លាប់​ទៅ ​នឹង​ទៅ​កើត​ក្នុង​សុគតិ សួគ៌ ទេវលោក ដោយហេតុណា ហេតុ​នោះ​ ជា​ឋានៈ នេះ​ជាអានិសង្ស​ ទី​១ ដែល​អរិយ​សាវកនោះ​ បាន​ហើយ។ បើបរលោក​មិន​មាន ផល​និង​វិបាក ​នៃ​អំពើ​ដែលបុគ្គល​ធ្វើ​ល្អ និង​ធ្វើ​អាក្រក់ ក៏​មិន​មាន​ អាត្មា​អញ​រក្សា​នូវ​ខ្លួន ​ឲ្យ​ជា​បុគ្គលមិន​មាន​ពៀរ​ មិន​មាន​ព្យាបាទ មិន​មាន​ទុក្ខ មាន​តែ​សេចក្ដី​សុខ ​ក្នុងបច្ចុប្បន្ននេះ​ឯង នេះ​ជា​អានិសង្ស ​ទី ២ ដែល​អរិយ​សាវក​នោះ​បានហើយ។ បើ​អំពើ​អាក្រក់ ​ដែល​បុគ្គល​ធ្វើ​ហើយ ឈ្មោះ​ថា ​បាន​ធ្វើ​ហើយ អញ​មិន​ដែល​គិត​នូវ​អំពើ​អាក្រក់ ​របស់​បុគ្គល​ណា​មួយ សេចក្ដី​ទុក្ខ​ នឹង​ពាល់ត្រូវ​នូវ​អាត្មា​អញ ដែល​មិន​បាន​ធ្វើ ​នូវ​អំពើ​អាក្រក់​អំពីទី​ណាបាន នេះ​ជាអានិសង្ស​ ទី៣ ដែល​អរិយ​សាវក​នោះ បាន​ហើយ​។ បើអំពើ​អាក្រក់ ​ដែលបុគ្គល​ធ្វើ​ហើយ​ ឈ្មោះ​ថា មិន​បាន​ធ្វើ អាត្មា​អញ​ នឹង​ពិចារណា​ឃើញ​ច្បាស់ នូវ​ខ្លួន​ដ៏​បរិសុទ្ធ ដោយ​ហេតុ​ទាំង​ពីរ ក្នុង​លោក​នេះ នេះ​ជា​អានិសង្ស ​ទី៤ ដែល​អរិយ​សាវក​នោះ ​បាន​ហើយ។ ម្នាល​កាលាមក្សត្រិយ៍ អរិយ​សាវកនោះ​​ឯង មិន​មាន​ចិត្ត​ប្រកប​ដោយ​ពៀរ​ យ៉ាង​នេះ មិន​មានចិត្ត​ព្យាបាទ​ យ៉ាង​នេះ​ មិន​មាន​ចិត្ត​សៅហ្មង​ យ៉ាង​នេះ មាន​ចិត្ត​បរិសុទ្ធ យ៉ាង​នេះ នេះ​ជា​អានិសង្ស​​ ៤​យ៉ាង ដែល​អរិយសាវក​នោះ​ បានក្នុង​បច្ចុប្បន្ន។ បពិត្រ​ព្រះដ៏​មាន​ព្រះភាគ ហេតុ​នុ៎ះ​ យ៉ាង​នេះឯង បពិត្រព្រះ​សុគត ហេតុ​នុ៎ះ យ៉ាង​នេះ​ឯង បពិត្រ​ព្រះអង្គ​ដ៏​ចំរើន អរិយសាវក​នោះ​ឯង មិន​មាន​ចិត្ត​ប្រកប​ដោយ​ពៀរ​យ៉ាង​នេះ មិន​មាន​ចិត្ត​ព្យាបាទយ៉ាង​នេះ​ មិន​មាន​ចិត្ត​សៅហ្មង​យ៉ាង​នេះ មាន​ចិត្ត​បរិសុទ្ធយ៉ាង​នេះ ទើប​អរិយសាវក​នោះ ​បាន​នូវ​អានិសង្ស​៤​យ៉ាង​ ក្នុង​បច្ចុប្បន្ន បើបរលោក​មាន​ ផល​និង​វិបាក​នៃ​អំពើ ​ដែល​បុគ្គល​ធ្វើ​ល្អ ​និង​ធ្វើ​អាក្រក់​ក៏មាន លុះអាត្មា​អញ​ ទំលាយ​រាង​កាយ ស្លាប់​ទៅ​ នឹង​ទៅ​កើត​ក្នុង​សុគតិ ​សួគ៌ ទេវលោក ដោយ​ហេតុ​ណា ហេតុ​​នោះ ​ជាឋានៈ នេះ​ជា​អានិសង្ស ​ទី​១ ដែល​អរិយ​សាវក​នោះ​ បាន​ហើយ​។ បើ​បរលោក​មិន​មាន ផល​និង​វិបាកនៃ​អំពើ​ដែល​បុគ្គល​ធ្វើ​ល្អ​ និង​អាក្រក់​ក៏​មិន​ អាត្មា​អញ​ នឹង​រក្សា​ខ្លួន​ ឲ្យជាបុគ្គល​មិន​មាន​ពៀរ​ មិន​មាន​ព្យាបាទ​ មិន​មាន​ទុក្ខ មាន​តែ​សេចក្ដី​សុខ ក្នុង​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​ឯង នេះ ជា​អានិសង្ស ​ទី២ ដែល​អរិយ​សាវក​នោះ ​បានហើយ។ បើ​អំពើ​អាក្រក់ ​ដែល​បុគ្គល​ធ្វើ​ហើយ ឈ្មោះថា​បាន​ធ្វើ ​អាត្មា​អញ មិន​ដែល​គិត នូវ​អំពើ​អាក្រក់​ របស់​បុគ្គល​ណា​មួយ​ឡើយ​ សេចក្ដី​ទុក្ខ​ នឹងពាល់​ត្រូវ​ នូវ​អាត្មា​អញ​ ដែល​មិន​ធ្វើ​អំពើ​អាក្រក់​អំពី​ទី​ណា​បាន នេះ​ជា​អានិសង្ស ​ទី​៣ ដែល​អរិសាវក​នោះ ​បាន​ហើយ។ បើ​អំពើ​អាក្រក់ ​ដែល​បុគ្គល​ធ្វើហើយ​ ឈ្មោះ​ថា​ មិន​បាន​ធ្វើ អាត្មា​អញ ​នឹង​ពិចារណា​ឃើញ​ច្បាស់ ​នូវ​ខ្លួនដ៏​បរិសុទ្ធ ​ដោយ​ហេតុ​ ទាំង​២ ក្នុង​លោក​នេះ នេះ​ជាអានិសង្ស​ ទី៤ ដែលអរិយ​សាវក​នោះ ​បាន​ហើយ។ បពិត្រ​ព្រអង្គ​ដ៏​ចំរើន​ អរិយ​សាវក​នោះ​ឯង មិន​មាន​ចិត្ត​ប្រកប​ដោយ​ពៀរ​យ៉ាង​នេះ មិន​មាន​ចិត្ត​ព្យា​បាទ​យ៉ាង​នេះ មិន​មាន​ចិត្ត​សៅហ្មង​យ៉ាង​នេះ មាន​ចិត្ត​បរិសុទ្ធ​យ៉ាង​នេះ នេះ ជា​អានិសង្ស៤​យ៉ាង ​ដែល​អរិយ​សាវក​នោះ ​បាន​ក្នុង​បច្ចុប្បន្ន។ បពិត្រ​ព្រះ​អង្គ​ដ៏​ចំរើន ច្បាស់​ពេក​ណាស់​។ បេ។ បពិត្រ​ព្រះ​អង្គ​ដ៏​ចំរើន យើង​ខ្ញុំ​ព្រះ​អង្គទាំង​នេះ សូម​ដល់​នូវ​ព្រះ​ដ៏​មាន​ព្រះ​ភាគ​ផង នូវ​ព្រះ​ធម៌​ផង នូវ​ព្រះ​សង្ឃផង ថា​ជាទី​ពឹង បពិត្រ​ព្រះ​អង្គ​ដ៏​ចំរើន សូម​ព្រះ​ដ៏​មាន​ព្រះភាគ ចាំ​ទុកនូវ​យើង​ខ្ញុំ​ព្រះ​អង្គ​ ថាជាឧបាសក ដល់នូវ​សរណៈ ស្មើ​ដោយ​ជីវិត ​តាំងអំពី​ថ្ងៃនេះ​ជាដើម​តទៅ។

 

លេខយោង

km/tipitaka/sut/an/03/sut.an.03.066.txt · ពេលកែចុងក្រោយ: 2023/05/08 01:37 និពន្ឋដោយ Johann