[១១១] ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ធម៌ ៨ ប្រការ បុគ្គលត្រូវចំរើន ដើម្បីដឹង​ច្បាស់​នូវ​រាគៈ។ ធម៌ ៨ ប្រការ តើដូច​ម្ដេចខ្លះ។ គឺ​សម្មាទិដ្ឋិ ១ សម្មាសង្កប្បៈ ១ សម្មាវាចា ១ សម្មាកម្មន្តៈ ១ សម្មាអាជីវៈ ១ សម្មាវាយាមៈ ១ សម្មាសតិ ១ សម្មាសមាធិ ១។ ម្នាលភិក្ខុ​ទាំងឡាយ ធម៌ ៨ ប្រការនេះ បុគ្គល​ត្រូវចំរើន ដើម្បីដឹង​ច្បាស់នូវរាគៈ។

[១១២] ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ធម៌ ៨ ប្រការ បុគ្គលគប្បីចំរើន ដើម្បីដឹង​ច្បាស់នូវ​រាគៈ។ ធម៌ ៨ ប្រការ តើដូចម្ដេចខ្លះ។ គឺបុគ្គល​មានសេចក្ដី​សំគាល់​ក្នុងរូបខាងក្នុង (មានសក់​ជាដើម​របស់ខ្លួន) ឃើញរូប​ខាងក្រៅ គឺ​កសិណ មាន​នីលកសិណ​ជាដើម ជារូប​មាន​ប្រមាណតិច មាន​សម្បុរល្អ ឬសម្បុរ​អាក្រក់ ក៏គ្របសង្កត់​នូវរូប​ទាំងនោះ ហើយមាន​សេចក្ដី​សំគាល់​យ៉ាងនេះថា អាត្មាអញ ដឹង អាត្មាអញ​ឃើញ ១។ បុគ្គល មានសេចក្ដី​សំគាល់​ក្នុងរូប​ខាងក្នុង តែង​ឃើញ​នូវរូបខាងក្រៅ ជារូប​ប្រមាណ​មិនបាន មានសម្បុរល្អ ឬសម្បុរ​អាក្រក់ ក៏គ្របសង្កត់​នូវរូបទាំងនោះ ហើយមាន​សេចក្ដី​សំគាល់​យ៉ាងនេះថា អាត្មាអញ ដឹង អាត្មាអញ​ឃើញ ១។ បុគ្គលមិន​មាន​សេចក្ដី​សំគាល់ ក្នុងរូប​ខាងក្នុង តែង​ឃើញនូវ​រូបខាងក្រៅ ជារូបមាន​ប្រមាណតិច មានសម្បុរល្អ ឬសម្បុរអាក្រក់ ក៏គ្របសង្កត់​នូវរូបទាំងនោះ ហើយមានសេចក្ដី​សំគាល់​យ៉ាងនេះថា អាត្មាអញ ដឹង អាត្មាអញ​ឃើញ ១។ បុគ្គល​មិនមាន​សេចក្ដីសំគាល់ ក្នុងរូប​ខាងក្នុង តែង​ឃើញរូប​ខាងក្រៅ ជារូប​ប្រមាណ​មិនបាន មានសម្បុរល្អ ឬសម្បុរអាក្រក់ ក៏គ្រប​សង្កត់​នូវរូប​ទាំងនោះ ហើយមានសេចក្ដី​សំគាល់​យ៉ាងនេះថា អាត្មាអញ​ដឹង អាត្មាអញ​ឃើញ ១។ បុគ្គល មិនមាន​សេចក្ដី​សំគាល់ ក្នុងរូប​ខាងក្នុង តែងឃើញ​នូវរូប​ខាងក្រៅ ជារូបខៀវ មាន​សម្បុរខៀវ ឆ្លុះចេញ​នូវពណ៌ខៀវ មានពន្លឺ​ខៀវ ១។បេ។ ជារូបលឿង មានសម្បុរ​លឿង ឆ្លុះ​ចេញនូវ​ពណ៌លឿង មានពន្លឺ​លឿង ១។បេ។ ជារូប​ក្រហម មានសម្បុរក្រហម ឆ្លុះចេញ​នូវពណ៌​ក្រហម មានពន្លឺ​ក្រហម ១។បេ។ ជារូប​ស មានសម្បុរស ឆ្លុះ​ចេញ​នូវ​ពណ៌ស មានពន្លឺស ក៏គ្របសង្កត់​នូវរូប​ទាំងនោះ ហើយមាន​សេចក្ដី​សំគាល់​យ៉ាងនេះថា អាត្មាអញ​ដឹង អាត្មាអញ​ឃើញ ១។ ម្នាលភិក្ខុ​ទាំងឡាយ ធម៌ ៨ ប្រការនេះ បុគ្គល​ត្រូវ​ពិចារណា ដើម្បីដឹង​ច្បាស់​នូវរាគៈ។

[១១៣] ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ធម៌ ៨ ប្រការ បុគ្គល​ត្រូវចំរើន ដើម្បីដឹង​ច្បាស់​នូវរាគៈ។ ធម៌ ៨ ប្រការ តើដូចម្ដេចខ្លះ។ បុគ្គល​មានរូបជ្ឈាន តែង​ឃើញរូប គឺ​កសិណ​ទាំងឡាយ មាន​នីលកសិណ​ជាដើម មិនមាន​សេចក្ដីសំគាល់​ក្នុង​រូបខាង​ក្នុង (មានសក់​ជាដើម​របស់ខ្លួន) តែងឃើញ​រូប​ខាងក្រៅ គឺកសិណ មាន​នីលកសិណ​ជាដើម ជាអ្នក​មានចិត្ត​ចុះស៊ប់​ថា វណ្ណកសិណ​បរិសុទ្ធ ១។ ព្រោះកន្លងបង់​នូវរូបសញ្ញា​ ដោយ​ប្រការ​ទាំងពួង វិនាសទៅ​នៃបដិឃសញ្ញា មិនបាន​ធ្វើទុក​ក្នុងចិត្ត​នូវនានត្តសញ្ញា ក៏ចូលកាន់​អាកាសានញ្ចាយតនជ្ឈាន ដោយធ្វើ​ទុកក្នុង​ចិត្តថា អាកាស​មិនមាន​ទីបំផុត ១។ ព្រោះកន្លង​នូវ​អាកាសានញ្ចាយតនជ្ឈាន ដោយ​ប្រការ​ទាំងពួង ក៏ចូលកាន់​វិញ្ញាណញ្ចាយតនជ្ឈាន ដោយការធ្វើ​ទុក​ក្នុងចិត្ត​ថា វិញ្ញាណ​មិនមាន​ទីបំផុត ១។ ព្រោះ​កន្លង​នូវវិញ្ញាណញ្ចាយតនជ្ឈាន ដោយប្រការ​ទាំងពួង ក៏ចូល​កាន់​អាកិញ្ចញ្ញា​យតនជ្ឈាន ដោយការធ្វើទុក​ក្នុងចិត្តថា អ្វីតិចតួច​មិនមាន ១។ ព្រោះ​កន្លង​នូវ​អាកិញ្ចញ្ញាយតនជ្ឈាន ដោយ​ប្រការទាំងពួង ក៏ចូល​កាន់​នេវសញ្ញានាសញ្ញា​យតនជ្ឈាន ១។ ព្រោះ​កន្លងនូវ​នេវសញ្ញានាសញ្ញាយតនជ្ឈាន ដោយ​ប្រការ​ទាំងពួង ក៏ចូល​កាន់​សញ្ញាវេទយិតនិរោធ (សេចក្ដីរលត់​នៃសញ្ញា និងវេទនា) ១។ ម្នាលភិក្ខុ​ទាំងឡាយ ធម៌៨ ប្រការ​នេះ បុគ្គល​គប្បីចំរើន ដើម្បីដឹង​ច្បាស់នូវរាគៈ។

[១១៤] ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ធម៌ ៨ ប្រការនេះ បុគ្គល​គប្បីចំរើន ដើម្បីកំណត់​ដឹង ដើម្បី​អស់រលីង ដើម្បីលះបង់ ដើម្បីអស់ទៅ ដើម្បីសូន្យទៅ ដើម្បីវិនាសទៅ ដើម្បីរលត់ ដើម្បី​លះលែង ដើម្បី​រលាស់​ចេញ​នូវរាគៈ។ ធម៌ ៨ ប្រការនេះ បុគ្គល​គប្បីចំរើន ដើម្បីដឹងច្បាស់ ដើម្បី​កំណត់​ដឹង ដើម្បីអស់រលីង ដើម្បីលះបង់ ដើម្បីអស់ទៅ ដើម្បីសូន្យទៅ ដើម្បីវិនាសទៅ ដើម្បីរលត់ ដើម្បីលះលែង ដើម្បីរលាស់​ចេញ​នូវទោសៈ មោហៈ កោធៈ ឧបនាហៈ មក្ខៈ បលាសៈ ឥស្សា មច្ឆរិយៈ មាយា សាថេយ្យៈ ថម្ភៈ សារម្ភៈ មានៈ អតិមានៈ មទៈ បមាទៈ។