km:tipitaka:sut:mn:sut.mn.018

មធុបិណ្ឌិកសូត្រ ទី៨

សង្ខេប

មាន​ព្រាហ្មណ៍​​ម្នាក់​បាន​សួរ​នូវ​សំនួរ​ផ្ចាញ់​ផ្ចាល​អំពី​ទិដ្ធិ​របស់​សមណៈទៅ​កាន់​ព្រះ​ពុទ្ធ។ព្រះ​ពុទ្ធ​បាន​ពន្យល់​ព្រាហ្មណ៍​​ បន្ទាប់​មក​ទើប​ទ្រង់​ពន្យល់​ទៅ​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ប៉ុន្តែ​ដោយ​បំប្រួញ​ បន្ទាប់​មក​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​បាន​ស្នើរ​សំុ​អោយព្រះ​មហាកច្ចានៈ​ជួយ​ពន្យល់​អោយ​បាន​ពិស្ដារ។

mn 018 បាលី cs-km: sut.mn.018 អដ្ឋកថា: sut.mn.018_att PTS: ?

(ទី៨) មធុបិណ្ឌិកសូត្រ

?

បកប្រែពីភាសាបាលីដោយ

ព្រះសង្ឃនៅប្រទេសកម្ពុជា

ប្រតិចារិកពី sangham.net ជាសេចក្តីព្រាងច្បាប់ការបោះពុម្ពផ្សាយ

ការបកប្រែជំនួស: មិនទាន់មាននៅឡើយទេ

អានដោយ ព្រះខេមានន្ទ

(៨. មធុបិណ្ឌិកសុត្តំ)

[២៤៣] ខ្ញុំបានស្តាប់មកយ៉ាងនេះ។ សម័យមួយ ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់​គង់ក្នុង​និគ្រោធារាម ទៀបក្រុង​កបិលវត្ថុ ក្នុងដែន​សក្កៈ។ គ្រានោះឯង ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ស្បង់ប្រដាប់បាត្រ និងចីវរ ក្នុងបុព្វណ្ហសម័យ ហើយចូល​ទៅ​កាន់ក្រុង​កបិលវត្ថុ ដើម្បីបិណ្ឌបាត។ កាលព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ពុទ្ធដំណើរ​ទៅ​បិណ្ឌបាត ក្នុងក្រុង​កបិលវត្ថុ លុះត្រឡប់មកអំពីបិណ្ឌបាត ក្នុងវេលាក្រោយភត្ត ទ្រង់​ស្តេចសំដៅទៅកាន់ព្រៃមហាវ័ន លុះដល់ហើយ ក៏ស្តេចចូលទៅកាន់ព្រៃមហាវ័ន ដើម្បីសម្រាកក្នុងវេលាថ្ងៃ ទើបគង់នៅក្នុងវេលាថ្ងៃ ទៀបគល់ភ្នៅសាវ។ មានសក្យៈ​១​រូប ឈ្មោះ ទណ្ឌបាណិ1) ដើរទៅ ដើរមកឲ្យស្រួលជើង ក៏ដើរសំ​ដៅទៅព្រៃមហាវ័ន លុះទៅដល់ហើយ ក៏ចូលទៅកាន់ព្រៃមហាវ័ន ហើយសំដៅ​ទៅ​រក​ព្រះមានព្រះភាគ ដែលគង់ទៀបគល់ភ្នៅសាវនោះ លុះចូលទៅដល់ហើយ ក៏​ពោលពាក្យរាក់ទាក់ សំណេះសំណាល ជាមួយនឹងព្រះមានព្រះភាគ លុះបញ្ចប់​ពាក្យគួររីករាយ និងពាក្យគួររឭកហើយ ក៏ច្រត់ចុះនូវដំបងឈរ (ស្ទប់ចង្កា) នៅក្នុង​ទី​ដ៏សមគួរ។ លុះ ទណ្ឌបាណិសក្យៈ ឈរនៅក្នុងទីសមគួរហើយ បានពោលពាក្យនេះ នឹង​ព្រះមានព្រះភាគថា សមណៈជាអ្នកប្រកាន់នូវទិដ្ឋិដូចម្តេច តែងពោលនូវទិដ្ឋិ​ដូចម្តេច។ ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ត្រាស់ថា ម្នាលអាវុសោ ក្នុងលោក (នេះ) ព្រម​ទាំង​ទេវលោក មារលោក ព្រហ្មលោក ក្នុងពពួកសត្វ ព្រមទាំងសមណព្រាហ្មណ៍ ទាំងមនុស្ស​ជាសម្មតិទេព និងមនុស្សដ៏សេស មានបុគ្គលអ្នកប្រកាន់ទិដ្ឋិយ៉ាងណា ដែល​មិនមានជម្លោះទាស់ទែងដោយបុគ្គលណាមួយក្នុងលោក មួយទៀត កិលេស​សញ្ញាទាំងឡាយ មិនបានជាប់តាមនូវខីណាសវព្រាហ្មណ៍នោះ ដែលជា​អ្នកប្រាស​ចាកកាមទាំងឡាយ មិនមានសេចក្តីងឿងឆ្ងល់ ផ្តាច់បង់​នូវសេចក្តី​ស្តាយក្រោយ និង​ការ​រពឹសដៃជើង ប្រាសចាកសេចក្តីប្រាថ្នា ក្នុងភពតូច និងភពធំយ៉ាងណា ម្នាល​អាវុសោ តថាគត ក៏ប្រកាន់ទិដ្ឋិយ៉ាងនោះ ពោលទិដ្ឋិយ៉ាងនោះដែរ។ កាលបើ​ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ត្រាស់យ៉ាងនេះហើយ ទើបទណ្ឌបាណិសក្យៈងក់ក្បាល លៀន​អណ្តាត ហើយដាក់ម្រាមដៃលើថ្ងាសដែល​មានផ្នត់បី ក្រោកឡើង​កាន់ឈើ​ច្រត់ ចៀសចេញទៅ។

[២៤៤] លំដាប់នោះ ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ចេញអំពីទីសម្ងំ ក្នុងសាយណ្ហ​សម័យ ទ្រង់ពុទ្ធដំណើរទៅកាន់​និគ្រោធារាម លុះចូលទៅដល់ហើយ ទ្រង់គង់លើ​អាសនៈ ដែលគេក្រាលថ្វាយ។ លុះព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់គង់ហើយ បានត្រាស់​នឹង​ភិក្ខុទាំងឡាយថា ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ តថាគត ស្លៀកស្បង់ ប្រដាប់បាត្រ និងចីវរ ក្នុងវេលាបុព្វណ្ហសម័យនេះ ចូល​ទៅ​ក្រុង​កបិលវត្ថុ ដើម្បីបិណ្ឌបាត លុះត្រាច់​ទៅ​បិណ្ឌបាត ក្នុងក្រុង​កបិលវត្ថុហើយ ត្រឡប់មកពីបិណ្ឌបាតវិញ ក្នុងវេលាបច្ឆាភត្ត ក៏សំដៅទៅព្រៃមហាវ័ន ចូលទៅកាន់ព្រៃមហាវ័ន ដើម្បីនៅសម្រាកក្នុងវេលាថ្ងៃ ក៏អង្គុយសម្រាកក្នុងវេលាថ្ងៃ ទៀបគល់នៃភ្នៅសាវ។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ទណ្ឌបាណិ​សក្យៈ ដើរទៅ ដើរមកឲ្យស្រួលជើង ក៏ដើរសំ​ដៅមកព្រៃមហាវ័ន លុះចូលមកកាន់​ព្រៃ​មហាវ័នហើយ ក៏បានចូលមករកតថាគត ដែលអង្គុយទៀបដើមភ្នៅសាវ លុះចូលមក​ដល់ហើយ ក៏​ពោលពាក្យរាក់ទាក់ សំណេះសំណាល មួយអន្លើ​ដោយ​តថាគត លុះបញ្ចប់​ពាក្យដែលគួររីករាយ និងពាក្យដែលគួររឭកហើយ ក៏ច្រត់ចុះនូវ​ដំបង ឈរ (ស្ទប់ចង្កា) នៅក្នុង​ទី​ដ៏សមគួរ។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ លុះទណ្ឌបាណិសក្យៈ ឈរក្នុងទីដ៏សមគួរហើយ បានពោលពាក្យនេះ នឹងតថាគត​ថា សមណៈប្រកាន់ទិដ្ឋិដូចម្តេច ពោលទិដ្ឋិ​ដូចម្តេច កាលបើ​ទណ្ឌបាណិសក្យៈ​សួរ​យ៉ាងនេះហើយ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ តថាគត ក៏ពោលពាក្យនេះ នឹងទណ្ឌបាណិសក្យៈថា ម្នាលអាវុសោ ក្នុងលោក (នេះ) ព្រម​ទាំង​ទេវលោក មារលោក ព្រហ្មលោក ក្នុងពពួកសត្វ ព្រមទាំងសមណព្រាហ្មណ៍ ទាំងមនុស្ស​ជាសម្មតិទេព និងមនុស្សដ៏សេស មានបុគ្គលប្រកាន់យ៉ាងណា ដែល​មិនមាន​ជម្លោះ​ទាស់ទែង​ដោយបុគ្គលណាមួយក្នុងលោក មួយទៀត កិលេស​សញ្ញាទាំងឡាយ មិនបាន​ជាប់តាម នូវខីណាសវព្រាហ្មណ៍នោះ ដែលប្រាស​ចាកកាមទាំងឡាយ មិនមានសេចក្តីងឿងឆ្ងល់ ផ្តាច់បង់​នូវសេចក្តី​ស្តាយក្រោយ និង​ការ​រពឹសដៃជើង ប្រាសចាកសេចក្តីប្រាថ្នា ក្នុងភពតូច និងភពធំយ៉ាងណា ម្នាល​អាវុសោ តថាគត ក៏ប្រកាន់ទិដ្ឋិយ៉ាងនោះ ពោលទិដ្ឋិយ៉ាងនោះដែរ។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ កាលបើ​តថាគត ពោលយ៉ាងនេះហើយ ទណ្ឌបាណិសក្យៈ ងក់ក្បាល លៀន​អណ្តាត ហើយដាក់ម្រាមដៃលើថ្ងាស ដែល​មានផ្នត់បី ហើយក្រោកឡើង​ កាន់ដំបងចេញ​ទៅ។

[២៤៥] កាលបើព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ត្រាស់យ៉ាងនេះហើយ មានភិក្ខុ១រូប ក្រាបបង្គំទូលព្រះមានព្រះភាគ ដូច្នេះថា បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន ក្នុងលោក (នេះ) ព្រម​ទាំង​ទេវលោក មារលោក ព្រហ្មលោក ក្នុងពពួកសត្វ ព្រមទាំង​សមណ​ព្រាហ្មណ៍ ទាំងមនុស្ស​ ជាសម្មតិទេព និងមនុស្សដ៏សេស ព្រះមានព្រះភាគ ប្រកាន់ទិដ្ឋិដូចម្តេច ដែលមិនមានជម្លោះទាស់ទែងដោយបុគ្គល​ណាមួយក្នុងលោក បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន កិលេស​សញ្ញាទាំងឡាយ មិនបានជាប់តាម នូវខីណាសវ​ព្រាហ្មណ៍​នោះ ដែលប្រាស​ចាកកាមទាំងឡាយ មិនមានសេចក្តីងឿងឆ្ងល់ ផ្តាច់បង់​នូវសេចក្តី​ស្តាយក្រោយ និង​ការ​រពឹសដៃជើង ប្រាសចាកសេចក្តីប្រាថ្នា ក្នុងភពតូច និងភពធំយ៉ាងណា។ ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ត្រាស់ថា ម្នាលភិក្ខុ ចំណែក​នៃ​បបញ្ចសញ្ញា2) រមែងប្រព្រឹត្តទៅតាមបុរស ព្រោះមានសភាវៈណាជាហេតុ សេចក្តីដែល​បុគ្គលគប្បីត្រេកអរ គប្បីពោល គប្បីប្រកាន់ (ថាអញ ថាយើង) បើមិនមានក្នុងសភាវៈ​នុ៎ះទេ សេចក្តីមិនត្រេកអរ​ជាដើមនុ៎ះឯង ហៅថា ទីបំផុតនៃ​រាគានុស័យ ហៅថា ទីបំផុតនៃ​បដិឃានុស័យ ហៅថា ទីបំផុតនៃទិដ្ឋានុស័យ ហៅថា ទីបំផុតនៃ​វិចិកិច្ឆានុស័យ ហៅថា ទីបំផុតនៃ​មានានុស័យ ហៅថា ទីបំផុតនៃ​ភវរាគា​នុស័យ ហៅថា ទីបំផុតនៃ​អវិជ្ជានុស័យ ហៅថា ទីបំផុតនៃ​ការកាន់ដំបង កាន់សស្ត្រា​ ជម្លោះ ​បង្កហេតុ ទាស់ទែង ពោលពាក្យស៊កសៀត ថាឯង ថាម៉ឹង និងពាក្យមុសាវាទ អកុសលធម៌ទាំងឡាយដ៏លាមកនេះ រមែង​រលត់ទៅវិញ ដោយមិនសេសសល់​ក្នុង​សភាវៈ១២នុ៎ះ។ លុះព្រះសុគត ទ្រង់ត្រាស់ដូច្នេះហើយ ក៏ក្រោកចាកអាសនៈ ហើយទ្រង់​ស្តេចចូលទៅកាន់វិហារ។

[២៤៦] កាលដែលព្រះមានព្រះភាគ ស្តេចចេញទៅមិនយូរប៉ុន្មាន ភិក្ខុ​ទាំងនោះ មានសេចក្តីត្រិះរិះដូច្នេះថា ម្នាលអាវុសោទាំងឡាយ ព្រះមានព្រះភាគរបស់​យើងទាំងឡាយ សំដែងឧទ្ទេសនេះ ដោយបំប្រួញ មិនបាន​ចែកអត្ថ​ដោយពិស្តារថា ម្នាលភិក្ខុ ចំណែកនៃបបញ្ចសញ្ញា រមែង​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​តាម​បុរស ព្រោះមានសភាវៈណាជាហេតុ សេចក្តីដែល​បុគ្គលគប្បីត្រេកអរ គប្បីពោល គប្បីប្រកាន់ (ថាអញ ថាយើង) បើមិនមានក្នុងសភាវៈ​នុ៎ះទេ សេចក្តីមិនត្រេកអរ​ជាដើមនុ៎ះឯង ហៅថា ទីបំផុតនៃ​រាគានុស័យ ហៅថា ទីបំផុតនៃ​បដិឃានុស័យ ហៅថា ទីបំផុតនៃទិដ្ឋានុស័យ ហៅថា ទីបំផុតនៃ​វិចិកិច្ឆានុស័យ ហៅថា ទីបំផុតនៃ​មានានុស័យ ហៅថា ទីបំផុតនៃ​ភវរាគា​នុស័យ ហៅថា ទីបំផុតនៃ​អវិជ្ជានុស័យ ហៅថា ទីបំផុតនៃ​ការកាន់ដំបង កាន់សស្ត្រា​ ជម្លោះ ​បង្កហេតុ ទាស់ទែង ពោលពាក្យ ស៊កសៀត ថាឯង ថាម៉ឹង និងពាក្យមុសា អកុសលធម៌ទាំងឡាយ ដ៏លាមកនេះ រមែង​រលត់ទៅវិញ មិនសេសសល់​ ក្នុង​សភាវៈនុ៎ះ ដូច្នេះហើយ ក៏ស្រាប់តែស្តេច​ក្រោក​អំពី​អាសនៈ ចូលទៅកាន់វិហារទៅ ភិក្ខុណាហ្ន៎ គប្បីចែក​សេចក្តីនៃឧទ្ទេស ដែល​ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់សំដែងដោយបំប្រួញ មិនចែកអត្ថឲ្យពិស្តារនេះ ឲ្យពិស្តារ​ទៅបាន។ ទើបភិក្ខុទាំងនោះ មានសេចក្តីត្រិះរិះ ដូច្នេះថា មហាកច្ចានៈ ដ៏​មានអាយុ​នេះឯង ព្រះសាស្តាទ្រង់សរសើរ ទាំងពួកសព្រហ្មចារី ជាអ្នក​ប្រាជ្ញក៏សរសើរដែរ​ មានតែ​ព្រះកច្ចានៈ ដ៏មានអាយុនេះ ទើបអាចនឹងចែកសេចក្តី​ នៃឧទ្ទេស​ ដែល​ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់សំដែង​ដោយបំប្រួញ មិនទាន់ចែកអត្ថឲ្យពិស្តារនេះ ឲ្យពិស្តារ​ទៅបាន បើដូច្នោះ គួរយើងទាំងឡាយ ចូលទៅរក​មហាកច្ចានៈដ៏មានអាយុនោះ លុះចូលទៅដល់ហើយ គប្បីសាកសួរនូវសេចក្តីនេះ នឹងមហាកច្ចានៈដ៏មានអាយុ។ ទើប​ភិក្ខុទាំងនោះ នាំគ្នាចូលទៅរក​មហាកច្ចានៈដ៏មានអាយុ លុះចូលទៅដល់ហើយ ក៏ពោលពាក្យរាក់ទាក់ សំណេះសំណាលជាមួយនឹងមហាកច្ចានៈដ៏មានអាយុ លុះ​បញ្ចប់​ពាក្យដែល​គួររីករាយ នឹងពាក្យដែល​គួរ​រលឹកហើយ ទើបអង្គុយ​ក្នុងទីដ៏សម​គួរ។ លុះភិក្ខុទាំងនោះ អង្គុយក្នុងទីដ៏សមគួរហើយ បានពោលពាក្យនេះ នឹង​មហាកច្ចានៈដ៏មានអាយុ​ថា ម្នាលអាវុសោកច្ចានៈ ព្រះមានព្រះភាគរបស់យើងទាំង​ឡាយ សំដែង​ឧទ្ទេសនេះ ដោយសេចក្តី​បំប្រួញ មិនទាន់បានចែកសេចក្តី​ដោយពិស្តារ​ថា ម្នាលភិក្ខុ ចំណែកនៃ​ បបញ្ចសញ្ញា រមែង​ប្រព្រឹត្តទៅតាមបុរស ព្រោះ​មានសភាវៈណាជាហេតុ សូម្បី​សេចក្តីដែលបុគ្គលគប្បីត្រេកអរ បើមិនមាន​ក្នុងសភាវៈនុ៎ះទេ។បេ។ អកុសលធម៌ទាំងឡាយដ៏លាមកនេះ តែង​រលត់​ទៅវិញ ដោយ​មិនសេសសល់ក្នុងសភាវៈនុ៎ះ​ដូច្នេះ ហើយក៏ស្រាប់តែស្តេចក្រោកអំពី​អាសនៈ ចូលទៅកាន់វិហារទៅ ម្នាលអាវុសោកច្ចានៈ កាលបើព្រះមានព្រះភាគរបស់យើង​ទាំងឡាយ ស្តេច​ចេញទៅមិនយូរប៉ុន្មាន យើងទាំងនោះ ក៏មានសេចក្តីត្រិះរិះ​ ដូច្នេះថា ម្នាលអាវុសោ ព្រះមានព្រះភាគរបស់យើង សំដែងឧទ្ទេស​នេះ ដោយ​សេចក្តី​បំប្រួញ មិនទាន់បានចែកសេចក្តី​ដោយពិស្តារថា ម្នាលភិក្ខុ ចំណែក​នៃ​បបញ្ច​សញ្ញា រមែងប្រព្រឹត្តទៅតាមបុរស ព្រោះ​មានសភាវៈណាជាហេតុ សូម្បី​សេចក្តី​ដែល​បុគ្គល​គប្បីត្រេកអរ បើមិនមាន​ក្នុងសភាវៈនុ៎ះទេ។បេ។ អកុសលធម៌​ទាំង​ឡាយ​ដ៏លាមកនេះ តែង​រលត់​ទៅវិញ ដោយ​មិនសេសសល់ក្នុងសភាវៈនុ៎ះ​ ដូច្នេះហើយ ក៏ស្រាប់តែស្តេចក្រោកអំពី​អាសនៈ ចូលទៅកាន់វិហារទៅ ភិក្ខុណាហ្ន៎ គប្បី​ចែក​សេចក្តី​នៃ​ឧទ្ទេស ដែល​ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់សំដែង​ហើយដោយបំប្រួញ មិន​ទាន់​ចែក​អត្ថឲ្យពិស្តារនេះ ឲ្យពិស្តារទៅបាន ម្នាលអាវុសោកច្ចានៈ យើងទាំងអស់​គ្នានេះ មានសេចក្តីត្រិះរិះ ដូច្នេះទៀតថា ម្នាលអាវុសោទាំងឡាយ មហាកច្ចានៈ​ដ៏មានអាយុ​នេះ ព្រះសាស្តាទ្រង់សរសើរ ទាំងពួក​សព្រហ្មចារី ជាអ្នក​ប្រាជ្ញក៏សរសើរដែរ មានតែ​មហាកច្ចានៈដ៏មានអាយុនេះ ទើបអាច​នឹងចែក​សេចក្តី​នៃឧទ្ទេស ដែល​ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់សំដែងហើយ ដោយសេចក្តីបំប្រួញ មិនទាន់​បានចែក​សេចក្តី​ឲ្យពិស្តារ ឲ្យពិស្តារទៅបាន បើដូច្នោះ គួរតែយើងទាំងឡាយ ចូលទៅរកមហាកច្ចានៈ​ដ៏មានអាយុនោះ លុះចូលទៅដល់ហើយ គប្បី​សាកសួរនូវសេចក្តី​នេះ នឹង​មហាកច្ចានៈដ៏មានអាយុថា សូមមហាកច្ចានៈដ៏មានអាយុចែក (សេចក្តីនេះឲ្យទាន)។

[២៤៧] មហាកច្ចានៈដ៏មានអាយុឆ្លើយថា ម្នាលអាវុសោ ដូចបុរសជាអ្នក​ត្រូវ​ការដោយខ្លឹមឈើ ស្វែងរកខ្លឹមឈើ ដើរទៅកាន់ទីស្វែងរកខ្លឹមឈើ ហើយដើរ​ហួស​ខ្លឹម​ឈើធំ ដែលនៅក្នុងទីនោះ ដើរហួសគល់ និងដើម ហើយសំគាល់ថា គួរស្វែង​រកខ្លឹមត្រង់មែក នឹងសន្លឹកទៅវិញ មានឧបមាយ៉ាងណា សេចក្តីឧបមេយ្យនេះ ក៏​យ៉ាង​នោះដែរ កាលបើព្រះសាស្តា គង់ក្នុងទីចំពោះ​មុខ នៃលោកដ៏មានអាយុទាំង​ឡាយ លោកទាំងឡាយ ដើរហួស​ព្រះមានព្រះភាគនោះ ហើយសំគាល់​ថា គប្បី​សួរ​សេចក្តីនេះនឹងខ្ញុំវិញ ម្នាលអាវុសោ ព្រោះថា ព្រះមានព្រះភាគនោះ តែងទ្រង់​ជ្រាប​នូវ​ហេតុដែលគួរជ្រាប ទ្រង់ឃើញ​នូវហេតុដែលគួរឃើញ ព្រះតថាគតនោះ មានចក្ខុ​កើតហើយ មានញាណកើតហើយ មានធម៌មិន​វិបរិតកើតហើយ ព្រះអង្គជាបុរសដ៏​ប្រសើរ ព្រះអង្គជាអ្នកពោលនូវធម៌ អ្នកប្រាប់នូវធម៌ អ្នកបង្អោននូវប្រយោជន៍ អ្នក​ឲ្យ​នូវ​សេចក្តីប្រតិបត្តិ ដើម្បីត្រាស់ដឹងនូវព្រះនិព្វាន ឈ្មោះអមតៈ ជាម្ចាស់នៃធម៌ កាលនេះ​ជាកាលគួរដល់​ព្រះតថាគតនុ៎ះហើយ លោកទាំងឡាយ គប្បី​សាកសួរនូវ​សេចក្តីនៃ​ឧទ្ទេសនេះ នឹង​ព្រះមានព្រះភាគចុះ (បើ) ព្រះមានព្រះភាគនៃយើង ទ្រង់​សំដែង​យ៉ាងណា អ្នកទាំងឡាយ គប្បីចាំទុកនូវឧទ្ទេសនោះដូច្នោះ។ ម្នាលអាវុសោ​កច្ចានៈ ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ជ្រាបនូវហេតុដែល​គួរជ្រាប ទ្រង់ឃើញនូវហេតុដែល​គួរឃើញ​ដោយពិតណាស់ ព្រះតថាគតនោះ មានចក្ខុកើតហើយ មានញាណកើត​ហើយ មានធម៌មិនវិបរិតកើតហើយ ព្រះអង្គជាបុរសដ៏ប្រសើរ ព្រះអង្គជាអ្នកពោល​នូវធម៌ ជាអ្នកប្រាប់នូវធម៌ អ្នកបង្អោន​មកនូវប្រយោជន៍ អ្នកឲ្យនូវសេចក្តី​ប្រតិបត្តិ​ ដើម្បីត្រាស់ដឹងនូវព្រះនិព្វាន ឈ្មោះអមតៈ ជាម្ចាស់នៃធម៌ កាលនេះជាកាលគួរ ដល់​ព្រះតថាគតនុ៎ះហើយ យើងទាំងឡាយ គប្បី​សាកសួរ​នូវសេចក្តី នៃឧទ្ទេស​នេះ នឹង​ព្រះមានព្រះភាគចុះ (បើ) ព្រះមានព្រះភាគ នៃយើង​ទ្រង់សំដែង​យ៉ាងណា យើង​ទាំងឡាយ គប្បីចាំទុកនូវឧទ្ទេសនោះដូច្នោះ ក៏មែនពិតហើយ ប៉ុន្តែមហាកច្ចានៈដ៏​មានអាយុ ព្រះសាស្តាទ្រង់សរសើរ ទាំងពួកសព្រហ្មចារី ជាអ្នកប្រាជ្ញាក៏សរសើរដែរ មហាកច្ចានៈដ៏មានអាយុនេះ អាចចែកសេចក្តីនៃ​ឧទ្ទេស ដែល​ព្រះមានព្រះភាគ សំដែង​ដោយបំប្រួញ មិនទាន់ចែកអត្ថឲ្យពិស្តារនេះ ឲ្យពិស្តារ​ទៅបាន សូម​មហាកច្ចានៈដ៏មានអាយុកុំបង្អែបង្អង់ មេត្តាចែក (សេចក្តីឲ្យទាន)។

[២៤៨] ព្រះមហាកច្ចានៈឆ្លើយថា ម្នាលអាវុសោ បើដូច្នោះ អ្នកទាំងឡាយ ចូរ​ស្តាប់ ចូរធ្វើទុកក្នុងចិត្តឲ្យល្អចុះ ខ្ញុំនឹងសំដែង (ឥឡូវនេះ)។ ភិក្ខុទាំងនោះ ក៏ឆ្លើយ​តប​ព្រះមហាកច្ចានៈដ៏មានអាយុថា ព្រះករុណាអាវុសោ។ ព្រះមហាកច្ចានៈដ៏មានអាយុ បានពោលពាក្យនេះថា ម្នាលអាវុសោទាំងឡាយ ព្រះមានព្រះភាគរបស់យើង សំដែង​នូវឧទ្ទេស​ណា ដោយសេចក្តីបំប្រួញ មិនទាន់បានចែកអត្ថ ដោយពិស្តារថា ម្នាលភិក្ខុ ចំណែកនៃបបញ្ចសញ្ញា តែង​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​តាម​បុរស ព្រោះមានសភាវៈ​ណា​ជា​ហេតុ សូម្បីសេចក្តីដែល​បុគ្គលគប្បីត្រេកអរ បើមិនមានក្នុងសភាវៈ​នុ៎ះទេ។បេ។ អកុសលធម៌ទាំងឡាយ ដ៏លាមកនេះ រមែង​រលត់ទៅ ដោយមិនសេសសល់​ ក្នុង​សភាវៈនុ៎ះ ដូច្នេះហើយ ក៏ស្រាប់តែស្តេច​ក្រោក​អំពី​អាសនៈ ចូលទៅកាន់វិហារទៅ ម្នាលអាវុសោ ខ្ញុំដឹងច្បាស់នូវ​សេចក្តីនៃឧទ្ទេស ដែលព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់សំដែង​ ដោយបំប្រួញ មិនទាន់ចែកអត្ថឲ្យពិស្តារនេះ ដោយពិស្តារយ៉ាងនេះថា ម្នាលអាវុសោ ចក្ខុវិញ្ញាណកើតឡើង ព្រោះអាស្រ័យចក្ខុប្រសាទ និងរូបារម្មណ៍ ការប្រជុំធម៌​៣​យ៉ាង (ចក្ខុ១ រូប១ ចក្ខុវិញ្ញាណ១) ឈ្មោះថា ផស្សៈ វេទនាកើតឡើង ព្រោះមាន​ផស្សៈ​ជាបច្ច័យ វេទនាទទួលនូវ​អារម្មណ៍ណា សញ្ញាក៏ស្គាល់ច្បាស់​ នូវ​អារម្មណ៍​នោះ សញ្ញាស្គាល់ច្បាស់ នូវ​អារម្មណ៍ណា វិតក្កៈក៏ត្រិះរិះនូវអារម្មណ៍នោះ វិតក្កៈ​ត្រិះរិះ​ នូវអារម្មណ៍ណា បបញ្ចធម៌ ធ្វើឲ្យយឺតយូរនូវអារម្មណ៍នោះ បបញ្ចធម៌​ធ្វើ​ឲ្យយឺតយូរ នូវអារម្មណ៍ណា ចំណែកនៃបបញ្ចសញ្ញា រមែង​គ្របសង្កត់នូវបុរស ព្រោះ​​មានចក្ខុ និងរូប ជាដើមនោះ ជាហេតុ ( សហជាតធម៌ ទាំងឡាយ) ក្នុងរូប ដែលគេ​គប្បី​ដឹងដោយចក្ខុ ជាអតីត អនាគត និងបច្ចុប្បន្ន (បណ្ឌិតគប្បី​យល់តាមន័យ​នេះចុះ)។ ម្នាលអាវុសោ សោតវិញ្ញាណកើតឡើង ព្រោះអាស្រ័យ​សោតប្រសាទ និងសទ្ទារម្មណ៍។បេ។ ម្នាលអាវុសោ ឃានវិញ្ញាណកើតឡើង ព្រោះ​អាស្រ័យ​ឃានប្រសាទ និងគន្ធារម្មណ៍…។ ម្នាលអាវុសោ ជិវ្ហាវិញ្ញាណកើតឡើង ព្រោះ​អាស្រ័យជិវ្ហាប្រសាទ និងរសារម្មណ៍..។ ម្នាលអាវុសោ កាយវិញ្ញាណកើតឡើង ព្រោះ​អាស្រ័យកាយប្រសាទ និងផោដ្ឋព្វារម្មណ៍..។ ម្នាលអាវុសោ មនោវិញ្ញាណ គឺ អាវជ្ជនចិត្ត ឬ ជវនចិត្ត កើតឡើង ព្រោះអាស្រ័យ ភវង្គចិត្ត និងធម្មារម្មណ៍ ដែល​ប្រព្រឹត្ត​ទៅក្នុងភូមិ៣ ការប្រជុំនៃភវង្គចិត្ត ធម្មារម្មណ៍ និងមនោវិញ្ញាណ ទាំង៣ (នេះ) ឈ្មោះថា ផស្សៈ វេទនាកើតឡើង ព្រោះមានផស្សៈជាបច្ច័យ វេទនាទទួលនូវ​អារម្មណ៍ណា សញ្ញាក៏ស្គាល់ច្បាស់​ នូវ​អារម្មណ៍នោះ សញ្ញាស្គាល់ច្បាស់នូវ​អារម្មណ៍ណា វិតក្កៈក៏ត្រិះរិះនូវអារម្មណ៍នោះ វិតក្កៈត្រិះរិះនូវអារម្មណ៍ណា បបញ្ចធម៌ធ្វើឲ្យយឺតយូរនូវអារម្មណ៍នោះ បបញ្ចធម៌​ធ្វើ​ឲ្យយឺតយូរនូវអារម្មណ៍ណា ចំណែកនៃបបញ្ចសញ្ញា តែង​គ្របសង្កត់នូវបុរស ព្រោះ​មានអារម្មណ៍នោះ ជាហេតុ (សហជាតធម៌ទាំងឡាយ) ក្នុងអារម្មណ៍ ដែលគេ​គប្បី​ដឹងដោយចិត្ត ជាអតីត អនាគត និងបច្ចុប្បន្ន បណ្ឌិតគប្បី​យល់តាមន័យ​នេះចុះ។ ម្នាលអាវុសោ កាលបើចក្ខុប្រសាទ រូបបារម្មណ៍ និងចក្ខុវិញ្ញាណមានហើយ បុរសនោះឯង នឹងធ្វើឲ្យប្រាកដ នូវ ផស្សប្បញ្ញត្តិ បាន ហេតុនេះ មានមែន កាលបើ ផស្សប្បញ្ញត្តិ មានហើយ នឹងធ្វើ​ឲ្យប្រាកដ​នូវ វេទនាបញ្ញត្តិ បាន ហេតុនេះមានមែន កាលបើ វេទនាបញ្ញត្តិ មានហើយ នឹងធ្វើ​ឲ្យប្រាកដ​នូវ សញ្ញាបញ្ញត្តិ បាន ហេតុនេះមានមែន កាលបើ សញ្ញាបញ្ញត្តិ មានហើយ នឹងធ្វើ​ឲ្យប្រាកដ​នូវ វិតក្កប្បញ្ញត្តិ បាន ហេតុនេះមានមែន កាលបើ វិតក្កប្បញ្ញត្តិ មានហើយ នឹងធ្វើ​ឲ្យប្រាកដ​នូវ បបញ្ចសញ្ញាសង្ខាសមុទាចរណប្បញ្ញត្តិ គឺសំដែងនូវ​ការគ្របសង្កត់ នូវ​ចំណែក​នៃ​បបញ្ចសញ្ញាបាន ហេតុនេះមានមែន។ ម្នាលអាវុសោ កាលបើសោតប្រសាទ និងសទ្ទារម្មណ៍ មានហើយ បុរសនោះឯង…។ កាលបើឃានប្រសាទ និងគន្ធារម្មណ៍ មានហើយ…។ កាលបើជិវ្ហាប្រសាទ និងរសារម្មណ៍ មានហើយ…។ កាលបើកាយប្រសាទ និងផោដ្ឋព្វារម្មណ៍ មានហើយ…។ កាលបើភវង្គចិត្ត ធម្មារម្មណ៍ និងមនោវិញ្ញាណ មានហើយ បុរសនោះឯង នឹងធ្វើឲ្យប្រាកដ នូវ ផស្សប្បញ្ញត្តិ បាន ហេតុនេះមានមែន កាលបើ ផស្សប្បញ្ញត្តិ មានហើយ នឹងធ្វើ​ឲ្យប្រាកដ​នូវ វេទនាបញ្ញត្តិ បាន ហេតុនេះមានមែន កាលបើ វេទនាបញ្ញត្តិ មានហើយ នឹងធ្វើ​ឲ្យប្រាកដ​នូវ សញ្ញាបញ្ញត្តិ បាន ហេតុនេះមានមែន កាលបើ សញ្ញាបញ្ញត្តិមានហើយ នឹងធ្វើ​ឲ្យប្រាកដ​នូវ វិតក្កប្បញ្ញត្តិបាន ហេតុនេះមានមែន កាលបើ វិតក្កប្បញ្ញត្តិ មានហើយ នឹងធ្វើ​ឲ្យប្រាកដ​នូវ បបញ្ចសញ្ញាសង្ខាសមុទាចរណប្បញ្ញត្តិបាន ហេតុនេះមានមែន។ ម្នាលអាវុសោ កាលបើចក្ខុប្រសាទមិនមាន រូបារម្មណ៍មិនមាន និងចក្ខុវិញ្ញាណមិនមានហើយ បុរសនោះឯង នឹងធ្វើឲ្យប្រាកដ នូវផស្សប្បញ្ញត្តិបាន ហេតុនេះ មិនមានឡើយ កាលបើផស្សប្បញ្ញត្តិមិនមានហើយ នឹងធ្វើ​ឲ្យប្រាកដ​នូវ វេទនាបញ្ញត្តិបាន ហេតុនេះមិនមានឡើយ កាលបើវេទនាបញ្ញត្តិ មិនមានហើយ នឹងធ្វើ​ឲ្យប្រាកដ​នូវ សញ្ញាបញ្ញត្តិបាន ហេតុនេះមិនមានឡើយ កាលបើសញ្ញាបញ្ញត្តិ មិនមានហើយ នឹងធ្វើ​ឲ្យប្រាកដ​នូវ វិតក្កប្បញ្ញត្តិបាន ហេតុនេះមិនមានឡើយ កាលបើវិតក្កប្បញ្ញត្តិ មិនមានហើយ នឹងធ្វើ​ឲ្យប្រាកដ​នូវបបញ្ចសញ្ញាសង្ខាសមុទាចរណប្បញ្ញត្តិបាន ហេតុនេះមិនមានឡើយ។ ម្នាលអាវុសោ កាលបើសោតប្រសាទ និងសទ្ទារម្មណ៍ មិនមានហើយ បុរសនោះឯង។បេ។ កាលបើឃានប្រសាទ និងគន្ធារម្មណ៍ មិនមានហើយ…។ កាលបើជិវ្ហាប្រសាទ និងរសារម្មណ៍ មិនមានហើយ…។ កាលបើកាយប្រសាទ និងផោដ្ឋព្វារម្មណ៍ មិនមានហើយ…។ កាលបើភវង្គចិត្ត​មិនមាន ធម្មារម្មណ៍មិនមាន និងមនោវិញ្ញាណមិនមានហើយ នឹងធ្វើឲ្យប្រាកដ នូវផស្សប្បញ្ញត្តិបាន ហេតុនេះ មិនមានឡើយ កាលបើផស្សប្បញ្ញត្តិមិនមានហើយ នឹងធ្វើ​ឲ្យប្រាកដ​នូវវេទនាបញ្ញត្តិបាន ហេតុនេះមិនមានឡើយ កាលបើវេទនាបញ្ញត្តិ មិនមានហើយ នឹងធ្វើ​ឲ្យប្រាកដ​នូវសញ្ញាបញ្ញត្តិបាន ហេតុនេះមិនមានឡើយ កាលបើ​សញ្ញាបញ្ញត្តិមិនមានហើយ នឹងធ្វើ​ឲ្យប្រាកដ​នូវវិតក្កប្បញ្ញត្តិបាន ហេតុនេះមិនមានឡើយ កាលបើវិតក្កប្បញ្ញត្តិ មិនមានហើយ នឹងធ្វើ​ឲ្យប្រាកដ​នូវបបញ្ចសញ្ញាសង្ខាសមុទាចរណប្បញ្ញត្តិបាន ហេតុនេះមិនមានឡើយ។ ម្នាលអាវុសោ ព្រះមានព្រះភាគរបស់យើងទាំងឡាយ ទ្រង់សំដែងនូវឧទ្ទេសណា ដោយសេចក្តីបំប្រួញ មិនទាន់ចែកសេចក្តី​ដោយពិស្តារថា ម្នាលភិក្ខុ ចំណែកនៃ​បបញ្ចសញ្ញា រមែងគ្របសង្កត់នូវបុរស ព្រោះមានសភាវៈណាជាហេតុ សេចក្តី​ដែលបុគ្គលគប្បីត្រេកអរ បើមិនមានក្នុងសភាវៈនុ៎ះទេ។បេ។ អកុសលធម៌ ដ៏លាមក​ទាំងឡាយនេះ រមែងរលត់ទៅ ដោយមិនសេសសល់ ក្នុង(សភាវៈនុ៎ះ) ដូច្នេះហើយ ក៏ស្រាប់តែស្តេចក្រោកអំពីអាសនៈ ចូលទៅកាន់វិហារទៅ ម្នាលអាវុសោ ខ្ញុំដឹង​ច្បាស់ នូវសេចក្តី​នៃឧទ្ទេស​ ដែលព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់សំដែង ដោយសេចក្តីបំប្រួញ មិនទាន់ចែកសេចក្តីឲ្យពិស្តារនេះ ដោយពិស្តារយ៉ាងនេះឯង។ តែថាបើលោកដ៏​មាន​អាយុទាំងឡាយ ចង់ដឹង (សេចក្តីនេះឲ្យច្បាស់លាស់) គប្បីនាំគ្នាចូលទៅគាល់​ព្រះមានព្រះភាគ ហើយសាកសួរសេចក្តីនេះចុះ (បើ) ព្រះមានព្រះភាគ នៃយ៉ាងទាំង​ឡាយ ទ្រង់ព្យាករយ៉ាងណា លោកទាំងឡាយ គប្បីចាំសេចក្តីនោះ យ៉ាងនោះចុះ។

[២៤៩] ភិក្ខុទាំងនោះ ក៏ត្រេកអរ អនុមោទនា នូវភាសិតរបស់ព្រះមហាកច្ចានៈ​ដ៏មានអាយុ ហើយក្រោកអំពីអាសនៈ នាំគ្នាចូលទៅគាល់​ព្រះមានព្រះភាគ លុះចូលទៅដល់ហើយ ក៏ក្រាបអភិវាទ ចំពោះព្រះមានព្រះភាគ រួចហើយអង្គុយក្នុងទីដ៏សមគួរ។ កាលដែលភិក្ខុទាំងនោះ អង្គុយក្នុងទីដ៏សមគួរហើយ បានក្រាបបង្គំទូលព្រះមានជោគ ដូច្នេះថា បពិត្រព្រះមានព្រះភាគដ៏ចំរើន ព្រះអង្គទ្រង់​សំដែង នូវឧទ្ទេសណា ដោយសេចក្តីបំប្រួញ មិនទាន់ចែក​សេចក្តីដោយ​ពិស្តារ ដល់ពួកខ្ញុំ​ព្រះអង្គថា ម្នាលភិក្ខុ ចំណែកនៃ​បបញ្ចសញ្ញា រមែងគ្រប​សង្កត់​នូវ​បុរស ព្រោះមានសភាវៈណាជាហេតុ សេចក្តី​ដែលបុគ្គលគប្បីត្រេកអរ បើមិនមាន​ក្នុងសភាវៈនុ៎ះទេ។បេ។ អកុសលធម៌ ដ៏លាមក​ទាំងឡាយនេះ រមែងរលត់ទៅ ដោយ​មិនសេសសល់ ក្នុងសភាវៈនុ៎ះ ដូច្នេះហើយ ក៏ស្រាប់តែស្តេចក្រោកអំពីអាសនៈ ចូល​ទៅ​កាន់វិហារទៅ។ បពិត្រព្រះមានព្រះភាគដ៏ចំរើន កាលព្រះមានព្រះភាគ ស្តេចចេញទៅមិនយូរប៉ុន្មាន ខ្ញុំព្រះអង្គទាំងនោះ ក៏មានសេចក្តីត្រិះរិះដូច្នេះថា ម្នាលអាវុសោទាំងឡាយ ព្រះមានព្រះភាគរបស់យើង ទ្រង់សំដែងនូវឧទ្ទេស​នេះ ដោយសេចក្តីបំប្រួញណាស់ មិនទាន់ចែកសេចក្តីដោយពិស្តារថា ម្នាលភិក្ខុ ចំណែក​នៃ​​បបញ្ចសញ្ញា រមែងគ្របសង្កត់នូវបុរស ព្រោះមានសភាវៈណាជាហេតុ សូម្បី​សេចក្តី​​ដែលបុគ្គលគប្បីត្រេកអរ គប្បីពោល គប្បីប្រកាន់ (ថាអញ ថាយើង) បើមិនមានក្នុងសភាវៈនុ៎ះទេ សេចក្តីមិនត្រេកអរ ជាដើមនុ៎ះឯង ហៅថា ទីបំផុតនៃរាគានុស័យ ហៅថាទីបំផុតនៃបដិឃានុស័យ ហៅថាទីបំផុតនៃទិដ្ឋានុស័យ ហៅថាទីបំផុតនៃវិចិកិច្ឆានុស័យ ហៅថាទីបំផុតនៃមានានុស័យ ហៅថាទីបំផុតនៃភវរាគានុស័យ ហៅថាទីបំផុតនៃអវិជ្ជានុស័យ ហៅថាទីបំផុតនៃការកាន់ដំបង កាន់សស្ត្រា បង្កហេតុ ជម្លោះ ទាស់ទែង ពោលពាក្យចាក់ដោត ថាឯង ថាមឹង និងពាក្យមុសាវាទ អកុសលធម៌ ដ៏លាមក​ទាំងឡាយនេះ រមែងរលត់ទៅ ដោយមិនសេសសល់ ក្នុងសភាវៈនុ៎ះ ដូច្នេះហើយ ក៏ស្រាប់តែស្តេចក្រោកអំពីអាសនៈ ចូលទៅកាន់វិហារទៅ ភិក្ខុណាហ្ន៎ គប្បីនឹង​ចែក​សេចក្តីនៃឧទ្ទេស ដែល​ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់សំដែងដោយបំប្រួញ មិនទាន់ចែក​អត្ថ ឲ្យពិស្តារនេះ ឲ្យពិស្តារទៅបាន។ បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន ខ្ញុំព្រះអង្គទាំងនោះ មានសេចក្តី​ត្រិះរិះដូច្នេះថា មហាកច្ចានៈដ៏មានអាយុនេះឯង ព្រះសាស្តាទ្រង់សរសើរ​ ទាំងពួកសព្រហ្មចារី ជាអ្នកប្រាជ្ញ ក៏សរសើរដែរ មានតែមហាកច្ចានៈដ៏មានអាយុនេះ ទើបនឹងអាចចែកសេចក្តី​នៃឧទ្ទេសនេះ ដែលព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់សំដែងដោយបំប្រួញ មិនទាន់ចែកអត្ថឲ្យពិស្តារ ឲ្យពិស្តារទៅបាន បើដូច្នោះ គួរយើង​ទាំងឡាយ ចូលទៅរកមហាកច្ចានៈដ៏មានអាយុ លុះចូលទៅដល់ហើយ គប្បី​សាកសួរសេចក្តីនេះ នឹងមហាកច្ចានៈដ៏មានអាយុ។ បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន ទើបខ្ញុំ​ព្រះអង្គទាំងនោះ នាំគ្នាចូលទៅរក​មហាកច្ចានៈដ៏មានអាយុ លុះចូលទៅដល់ហើយ បាន​សាកសួរសេចក្តីនេះ នឹងមហាកច្ចានៈដ៏មានអាយុ។ បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន មហាកច្ចានៈដ៏មានអាយុ បានចែកសេចក្តីដោយអាការទាំងនេះ ដោយបទ​ទាំងនេះ ដោយព្យញ្ជនៈទាំងនេះ ដល់យើងទាំងឡាយនោះ។ ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ត្រាស់​សរសើរថា ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ មហាកច្ចានៈ (នេះ) ជាបណ្ឌិត3) ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ មហាកច្ចានៈ (នេះ) ជាអ្នក​មានប្រាជ្ញាច្រើន4) ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ទុកជាអ្នកទាំងឡាយ សាកសួរ​សេចក្តីនេះ នឹងតថាគត តថាគត ក៏គង់តែព្យាករសេចក្តីនោះ យ៉ាងហ្នឹងដែរ មហាកច្ចានៈព្យាករសេចក្តី នៃឧទ្ទេសនោះយ៉ាងណា សេចក្តីនៃឧទ្ទេសនេះ យ៉ាង​ហ្នឹងហើយ អ្នកទាំងឡាយ ចូរចាំនូវ​សេចក្តីនោះចុះ។

[២៥០] កាលបើព្រះមានព្រះភាគត្រាស់យ៉ាងនេះហើយ ព្រះអានន្ទដ៏មាន​អាយុ ក្រាបបង្គំទូលព្រះមានព្រះភាគ ដូច្នេះថា បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន ដូចបុរស ដែល​សេចក្តីស្រេកឃ្លាន គ្របសង្កត់ឲ្យមានកំឡាំងថយ ហើយស្រាប់តែបាននំផ្អែម បុរសនោះ បានទទួលរសក្នុងកាលណា ក៏បាននូវរសឆ្ងាញ់ ដែលមិនលាយដោយទឹក​ធម្មតា ក្នុងកាលណោះ សេចក្តីនេះយ៉ាងណា បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន ភិក្ខុដែល​មានជាតិ​ជាអ្នករិះរំពឹង មានសភាពជាបណ្ឌិត គប្បីកំណត់នូវសេចក្តីនៃធម្មបរិយាយ​នេះ ដោយបញ្ញាក្នុងកាលណា ក៏បាននូវភាវៈ ជាអ្នកមានចិត្តរីករាយផង បាននូវសេចក្តី​ជ្រះថ្លានៃចិត្តផង (ក្នុងកាលណោះ) ដូច្នោះឯង បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន ធម្មបរិយាយ​នេះ ឈ្មោះដូចម្តេច។ ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ត្រាស់ថា ម្នាលអានន្ទ បើដូច្នោះ ចូរអ្នក​ចាំទុកនូវសេចក្តីនោះថា ធម្មបរិយាយនេះ ឈ្មោះមធុបិណ្ឌិកបរិយាយដូច្នេះ​ចុះ។ ព្រះមានព្រះភាគ បានសំដែងព្រះសូត្រនេះចប់ហើយ ព្រះអានន្ទដ៏មានអាយុ ក៏ពេញ​ចិត្ត ត្រេកអរ ចំពោះភាសិត របស់ព្រះមានព្រះភាគ។

ចប់ មធុបិណ្ឌិកសូត្រ ទី៨។

 

លេខយោង

1)
សក្យៈនេះ ជាមនុស្សជំទង់ ឋិតនៅក្នុងបឋមវ័យ​នៅឡើយ ប៉ុន្តែរមែងកាន់ដំបងមាសដើរ ព្រោះហេតុតែមានដំបងដ៏វិចិត្រ​ដូច្នោះ បានជាហៅថា ទណ្ឌបាណិ ជាបក្ខពួកនឹង​ទេវទត្ត។ អដ្ឋកថា។
2)
អដ្ឋកថា ថា សញ្ញា​ដែលប្រកបដោយបបញ្ចធម៌ ៣ប្រការ គឺតណ្ហា មានះ ទិដ្ឋិ។
3)
បណ្ឌិត​ក្នុងទីនេះ បានដល់បុគ្គល ដែលប្រកបដោយ អង្គ៤នេះ គឺ ធាតុកុសលោ ឈ្លាសវៃក្នុង​ពួកធាតុ១ អាយតនកុសលោ ឈ្លាសវៃក្នុងពួកអាយតនៈ១ បច្ចយាការកុសលោ ឈ្លាស​វៃក្នុងបច្ចយាការ នៃបដិច្ចសមុប្បាទ១ ការណាការណកុសលោ ឈ្លាសវៃ​ក្នុងហេតុ និងមិនមែនហេតុ១។
4)
មានបញ្ញាច្រើន ក្នុងទីនេះ សំដៅយកបញ្ញា ដែលកំណត់ដឹង នូវ​អត្ថ គឺផលរបស់ហេតុ ឬសេចក្តីអធិប្បាយ១ ធម៌គឺហេតុជាទីកើតនៃផល ឬបាលី១ និរុត្តិ គឺពាក្យពោល​ នូវអត្ថ និងធម៌​មិនវិបរិត១ បដិភាណ ស្ទាត់ជំនាញ ក្នុងអត្ថ និងធម៌​ ទាំងនិរុត្តិ១។ អដ្ឋកថា។
km/tipitaka/sut/mn/sut.mn.018.txt · ពេលកែចុងក្រោយ: 2023/04/02 02:18 និពន្ឋដោយ Johann