km:tipitaka:sut:mn:sut.mn.037

ចូឡតណ្ហាសង្ខយសូត្រ ទី៧

សង្ខេប

សក្ក​ទេវ​រាជ​បាន​​ចូល​ទៅ​គាល់​ព្រះ​ពុទ្ធ ​រួច​​បង្គំ​​ទូល​សួរ​នូវ​ប្រស្នា​ធម៌​សង្ខេប​ ថា​តើចំពោះ​ភិក្ខុជា​អ្នក​មាន​ចិត្ត​បង្អោន​ ទៅ​ក្នុង​ព្រះ​និព្វាន ជា​ទី​អស់​ទៅ នៃ​តណ្ហា ដូច​ម្តេច​ខ្លះ គ្រា​នោះ​ព្រះ​មហា​មោគ្គលាន​មាន​អាយុ មាន​សេចក្ដី​ត្រិះរិះ​ចង់​ដឹង​នូវ​ភាសិត​និង​ស្គាល់​​ទេវតា​នោះ​​ក៏​និមន្ត​តាម​ទៅ​សួរ​ដល់​ទេវ​លោក ។

mn 037 បាលី cs-km: sut.mn.037 អដ្ឋកថា: sut.mn.037_att PTS: ?

(ទី៧) ចូឡតណ្ហាសង្ខយសូត្រ

?

បកប្រែពីភាសាបាលីដោយ

ព្រះសង្ឃនៅប្រទេសកម្ពុជា

ប្រតិចារិកពី sangham.net ជាសេចក្តីព្រាងច្បាប់ការបោះពុម្ពផ្សាយ

ការបកប្រែជំនួស: មិនទាន់មាននៅឡើយទេ

អានដោយ ព្រះខេមានន្ទ

(៧. ចូឡតណ្ហាសង្ខយសុត្តំ)

[៧៣] ខ្ញុំបានស្តាប់មកយ៉ាងនេះ។ សម័យមួយ ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់គង់ក្នុង​ប្រាសាទរបស់មិគារមាតា នាវត្តបុព្វារាម ជិតក្រុងសាវត្ថី។ គ្រានោះឯង សក្កទេវរាជ ជាធំ​ជាងពួកទេវតា ចូលទៅគាល់​ព្រះមានព្រះភាគ លុះចូលទៅដល់ហើយ ក៏ថ្វាយបង្គំ​ព្រះមានព្រះភាគ រួចឋិតនៅក្នុងទីដ៏សមគួរ។ លុះសក្កទេវរាជ ជាធំជាងពួកទេវតា ឋិត​នៅក្នុងទីដ៏សមគួរហើយ បានក្រាបបង្គំ​ទូលព្រះមានព្រះភាគ ដូច្នេះថា បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន ភិក្ខុជាអ្នកមានចិត្តបង្អោនទៅក្នុងព្រះនិព្វាន ជាទីក្ស័យទៅ​នៃតណ្ហា ជាអ្នកមានសេចក្តីចូលចិត្តទៀង មានសេចក្តីក្សេមក្សាន្ត ចាកយោគៈទៀង ជាអ្នក​ប្រព្រឹត្តដ៏ប្រសើរទៀង មានទីបំផុតទៀងទាត់ ជាបុគ្គលប្រសើរជាងទេវតា និងមនុស្ស​ទាំងឡាយ ដោយសង្ខេប តើមានប៉ុន្មាន។

[៧៤] ព្រះអង្គត្រាស់ថា បពិត្រទេវានមិន្ទៈ ភិក្ខុក្នុងសាសនានេះ បានស្តាប់​ពាក្យថា បុគ្គលមិនគួរប្រកាន់នូវធម៌ទាំងពួង1) (ដោយអំណាចតណ្ហា និងទិដ្ឋិ) បពិត្រទេវានមិន្ទៈ លុះភិក្ខុបានស្តាប់​ពាក្យនុ៎ះថា បុគ្គលមិនគួរប្រកាន់​នូវធម៌​ទាំងពួង យ៉ាងនេះហើយ ភិក្ខុនោះ រមែង​ដឹងច្បាស់ នូវធម៌ទាំងពួង លុះដឹងច្បាស់នូវធម៌ទាំងពួងហើយ រមែង​កំណត់​ដឹងនូវធម៌ទាំងពួង លុះកំណត់​ដឹងនូវធម៌ទាំងពួងហើយ រមែង​សោយនូវវេទនា​ណាមួយ ជាសុខ ឬជាទុក្ខ ឬមិនទុក្ខ មិនសុខ ភិក្ខុនោះ ជាអ្នកពិចារណាឃើញ​ថាមិនទៀង ពិចារណាឃើញ​ថាជាទីប្រាសចាកតម្រេក ពិចារណាឃើញថា ជា​គ្រឿង​រំលត់ ពិចារណា​ឃើញ​ថា គួរលះបង់ ក្នុងវេទនាទាំងឡាយនោះ កាលបើភិក្ខុនោះ ពិចារណា​ឃើញថា មិនទៀង ពិចារណាឃើញថា ជាទី​ប្រាសចាកតម្រេក ពិចារណា​ឃើញ​ថា ជាគ្រឿង​រំលត់ ពិចារណា​ឃើញ​ថា គួរលះបង់ ក្នុងវេទនាទាំងឡាយនោះហើយ ក៏​មិនបាន​ប្រកាន់ នូវធម្មជាតអ្វី​តិចតួច ក្នុងលោកឡើយ កាលបើមិនប្រកាន់ ​រមែងមិនតក់​ស្លុត កាលបើមិនតក់ស្លុត ក៏រំលត់​កិលេស ដោយខ្លួនឯងបាន ទើបដឹងច្បាស់ថា ជាតិរបស់​អាត្មាអញ អស់ហើយ ព្រហ្មចរិយធម៌ អាត្មាអញ បានអប់រំហើយ កិច្ចដែល​ត្រូវធ្វើ អាត្មាអញ ក៏បានធ្វើហើយ កិច្ចដទៃ ក្រៅអំពីកិច្ចនេះ មិនមានឡើយ បពិត្រទេវានមិន្ទៈ ភិក្ខុជាអ្នកបង្អោន​ចិត្តទៅ ក្នុងព្រះនិព្វាន ជាទីក្ស័យទៅ នៃតណ្ហា ជាអ្នកមានសេចក្តីចូល​ចិត្ត​ទៀង មានសេចក្តីក្សេមក្សាន្ត ចាកយោគៈទៀង ជាអ្នកប្រព្រឹត្តធម៌ ដ៏ប្រសើរទៀង មានទីបំផុតទៀងទាត់ ជាបុគ្គល​ប្រសើរជាងទេវតា និងមនុស្សទាំងឡាយ ដោយសង្ខេប មានប្រមាណប៉ុណ្ណេះឯង។ លំដាប់នោះ សក្កទេវរាជ ជាធំជាងពួកទេវតា ត្រេកអរ អនុមោទនា នូវភាសិត របស់ព្រះមានព្រះភាគ ហើយក្រាបបង្គំ​លាព្រះមានព្រះភាគ ធ្វើ​ប្រទក្សិណ រួចស្រាប់តែបាត់ ចាកទីនោះមួយរំពេច។

[៧៥] ចួនជាសម័យនោះឯង ព្រះមហាមោគ្គល្លានមានអាយុ គង់នៅក្នុងទី​ជិត​ព្រះមានព្រះភាគ។ ទើបព្រះមហាមោគ្គល្លានមានអាយុ មានសេចក្តីត្រិះរិះដូច្នេះថា ទេវតានោះ បានដឹងនូវភាសិត របស់​ព្រះមានព្រះភាគ ហើយអនុមោទនា ឬមិនបាន​ដឹងទេ ហើយអនុមោទនា ទោះបីទេវតានោះ ដឹងនូវភាសិត របស់ព្រះមានព្រះភាគ ហើយបានអនុមោទនាក្តី មិនបានដឹងហើយ អនុមោទនាក្តី គួរតែអាត្មាអញ ស្គាល់​ទេវតា​នោះ។ គ្រានោះ ព្រះមហាមោគ្គល្លានមានអាយុ ក៏បាត់អំពីវត្តបុព្វារាម ជាមិគារមាតុ​ប្រាសាទ មួយរំពេច ហើយក៏ទៅប្រាកដ នៅនាឋានតាវត្តិង្សទេវលោក ដូចបុរស​មាន​កំឡាំង លាដៃ​ដែលបត់ចូល ឬបត់ចូលនូវ​ដៃ​ ដែលលាចេញ ដូច្នោះឯង។ សម័យនោះឯង ព្រះឥន្ទ្រាធិរាជ កំពុងតែក្រសាល សប្បាយ រីករាយ ​ស្កប់ស្កល់ ដោយតូរ្យតន្ត្រីជាទិព្វ ទាំង​ប្រាំរយ ក្នុងឱទ្យានឈ្មោះ ឯកបុណ្ឌរីកៈ។ ព្រះឥន្ទ្រាធិរាជ បានឃើញ​ព្រះមហាមោគ្គល្លាន​មានអាយុ និមន្តមកពីចម្ងាយលិមៗ លុះឃើញហើយ ក៏បញ្ឈប់នូវតូរ្យតន្ត្រីជាទិព្វទាំង​៥០០នោះ ហើយចូលទៅរកព្រះមហាមោគ្គល្លានមានអាយុ លុះចូលទៅដល់ហើយ បាន​ពោលពាក្យនេះ នឹងព្រះមហាមោគ្គល្លានមានអាយុថា បពិត្រ​ព្រះមោគ្គល្លាន ​អ្នកនិទ៌ុក្ខ សូម​និមន្តមក បពិត្រ​ព្រះមោគ្គល្លាន អ្នកនិទ៌ុក្ខ លោកម្ចាស់និមន្ត​មកនេះ ជាការស្រួល​ហើយ បពិត្រ​ព្រះមោគ្គល្លាន​អ្នកនិទ៌ុក្ខ លោកម្ចាស់ខានធ្វើ​បរិយាយ ដើម្បី​និមន្ត​មក ក្នុង​ទីនេះ ជាយូរហើយ បពិត្រ​ព្រះមោគ្គល្លានអ្នកនិទ៌ុក្ខ សូមលោកម្ចាស់​និមន្តគង់ចុះ អាសនៈ​​នេះហើយ ខ្ញុំព្រះករុណា ក្រាលទុកប្រគេន។ ព្រះមហាមោគ្គល្លាន​មានអាយុ ក៏​គង់​លើអាសនៈ ដែល​ព្រះឥន្ទ្រាធិរាជក្រាលប្រគេន។ ចំណែក​ព្រះឥន្ទ្រាធិរាជ ក៏កាន់​យក​អាសនៈ​ទាបមួយ គង់ក្នុងទីដ៏សមគួរ។

[៧៦] លុះព្រះឥន្ទ្រាធិរាជគង់ក្នុងទីដ៏សមគួរហើយ ព្រះមហាមោគ្គល្លាន​មាន​អាយុ បានសួរ​សេចក្តីនេះថា បពិត្រកោសិយៈ ព្រះមានព្រះភាគ បានត្រាស់សំដែង​នូវ​កិរិយា​បង្អោនចិត្តទៅកាន់ព្រះនិព្វាន ជាទីអស់ទៅ នៃតណ្ហា ដោយសេចក្តីសង្ខេប ចំពោះ​មហារាជ ដូចម្តេចខ្លះ សូមព្រះរាជា​នុញ្ញាតចុះ ដ្បិតអាត្មាភាព ជាអ្នកមានចំណែក​ដើម្បី​ស្តាប់ធម្មកថានេះផង។ សក្កទេវរាជ មានព្រះឱង្ការតបថា បពិត្រព្រះមោគ្គល្លានអ្នកនិទ៌ុក្ខ ធ្វើដូចម្តេច ខ្លួនខ្ញុំព្រះករុណា ជាអ្នកមានកិច្ចច្រើន មានការងារត្រូវធ្វើច្រើន ដោយការងារ​ ដែលត្រូវធ្វើ​ផ្ទាល់ខ្លួនផង ដោយការ​ងារ ដែលត្រូវធ្វើ ចំពោះពួកទេវតា ក្នុងជាន់តាវត្តិង្ស​ផង បពិត្រព្រះមោគ្គល្លានអ្នកនិទ៌ុក្ខ ឯពាក្យដែលខ្ញុំព្រះករុណា បានស្តាប់ត្រាប់ត្រង ធ្វើទុក​​ក្នុងចិត្ត ចាំទុកស្រួលបួលហើយ ពាក្យនោះ ក៏បាត់ទៅមួយរំពេច បពិត្រ​ព្រះមោគ្គល្លាន អ្នក​និទ៌ុក្ខ ពីព្រេងនាយមក មានសង្គ្រាមទេវតា និងអសុរលើកជាក្បួនទ័ព បពិត្រ​ព្រះមោគ្គល្លានអ្នកនិទ៌ុក្ខ ប៉ុន្តែក្នុងសង្គ្រាមនោះ ពួកទេវតា មានជ័យជំនះ ឯពួក​អសុរ​ ក៏បរាជ័យ បពិត្រ​ព្រះមោគ្គល្លានអ្នកនិទ៌ុក្ខ លុះខ្ញុំព្រះករុណានោះ បានឈ្នះសង្គ្រាម​ទេវតា និងអសុរហើយ ត្រឡប់មកអំពីទីនោះវិញ ក៏និម្មិត​ប្រាសាទឈ្មោះ ​វេជយន្ត បពិត្រ​ព្រះមោគ្គល្លានអ្នកនិទ៌ុក្ខ ប្រាសាទវេជយន្ត (នោះ) មានដម្បូល​មួយរយ ក្នុងដម្បូល​មួយៗ មានផ្ទះកំពូលប្រាំពីររយៗ ក្នុងផ្ទះកំពូល​មួយៗ មានស្រីអប្សរប្រាំពីរៗនាក់ ក្នុងស្រីអប្សរ​ម្នាក់ៗ មានស្រីបម្រើ​ប្រាំពីរៗនាក់ បពិត្រ​ព្រះមហាមោគ្គល្លាន អ្នកនិទ៌ុក្ខ លោកម្ចាស់​ចង់​ឃើញកន្លែង ដែលគួរ​រីករាយ របស់ វេជយន្តប្រាសាទ ដែរឬទេ។ ព្រះមហាមោគ្គល្លាន​មានអាយុ ទទួលនិមន្ត ដោយតុណ្ហីភាព។

[៧៧] គ្រានោះ ព្រះឥន្ទ្រាធិរាជ និងវេស្សវណមហារាជ ឲ្យ​ព្រះមហាមោគ្គល្លាន​មាន​អាយុ​និមន្តមុខ ហើយនាំចូលទៅរក វេជយន្តប្រាសាទ។ ពួកស្រីបំរើ របស់ព្រះឥន្ទ្រា​ធិរាជ បានឃើញ​ព្រះមហាមោគ្គល្លានមានអាយុ កំពុងនិមន្តមកអំពីចម្ងាយ លុះឃើញ​ហើយ ក៏មានសេចក្តី​ខ្លាច​ និងអៀនខ្មាស នាំគ្នាចូលទៅកាន់​បន្ទប់រៀងខ្លួន។ ដូចជា​កូន​ប្រសាស្រី បានឃើញឪពុកក្មេក ហើយមានសេចក្តីខ្លាច និងអៀនខ្មាស យ៉ាងណា ពួកស្រី​បំរើ របស់​ព្រះឥន្ទ្រាធិរាជ បានឃើញព្រះមហាមោគ្គល្លានមានអាយុ ក៏មានសេចក្តី​ខ្លាច​ និងអៀនខ្មាស នាំគ្នាចូល​បន្ទប់រៀងខ្លួន យ៉ាងនោះដែរ។ គ្រានោះ ព្រះឥន្ទ្រាធិរាជ និង​វេស្សវណមហារាជ និមន្តព្រះមហាមោគ្គល្លាន មានអាយុ ត្រាច់ជុំវិញ ចូលទៅក្នុង​វេជយន្តប្រាសាទ ហើយទូលថា បពិត្រ​ព្រះមហាមោគ្គល្លាន អ្នកនិទ៌ុក្ខ សូមលោកម្ចាស់​ទតមើលកន្លែង ដែលគួររីករាយ របស់វេជយន្តប្រាសាទនេះផង បពិត្រព្រះ​មហាមោគ្គល្លាន​អ្នកនិទ៌ុក្ខ សូមលោកម្ចាស់ទតមើលកន្លែងដែលគួររីករាយ របស់វេជយន្តប្រាសាទនេះផង។ ព្រះថេរៈឆ្លើយថា ទីរបស់​កោសិយៈមានអាយុ ដែលបាន​ធ្វើបុណ្យទុក ក្នុងកាលមុននេះល្អមែន សូម្បី​ពួកមនុស្ស បានឃើញ​ទីណាមួយ ដែល​ជាទីគួរ​រីករាយ ក៏តែងនាំគ្នានិយាយថា អើហ្ន៎ ទីនេះល្អ ដូចជាប្រាសាទ របស់ពួ​កទេវតា ក្នុងជាន់តាវត្តិង្សដែរ ឯលំនៅ​របស់កោសិយៈមានអាយុ ដែលមានបុណ្យ ធ្វើទុក​ក្នុងកាល​មុននេះ ល្អដោយពិតហើយ។ គ្រានោះ ព្រះមហាមោគ្គល្លានមានអាយុ មានសេចក្តី​ត្រិះរិះ​ដូច្នេះថា ទេវតានេះ ជាបុគ្គល​ប្រមាទខ្លាំងមែន បើដូច្នោះ គួរតែ​អាត្មាអញ ធ្វើទេវតា​នេះ ឲ្យសង្វេគ។ ទើប​ព្រះមហាមោគ្គល្លានមានអាយុ សំដែងឥទ្ធិឫទ្ធិ ញុំាង​វេជយន្តប្រាសាទ ឲ្យ​កម្រើក រំភើប ញាប់ញ័រ ដោយចុង​មេជើង តាមសមគួរដល់ឫទ្ធិ។ គ្រានោះ ព្រះឥន្ទ្រាធិរាជ និងវេស្សវណមហារាជ និងពួកទេវតា ក្នុងជាន់តាវត្តិង្ស កើតសេចក្តី​អស្ចារ្យ ក្នុងចិត្តថា អើហ្ន៎ អស្ចារ្យណាស់ អើហ្ន៎ ចំឡែកណាស់ ត្រង់ការណ៍ដែលភាពនៃ​សមណៈមានឫទ្ធិច្រើន មានអានុភាពច្រើន (ប៉ុណ្ណេះ) មិនសមបើញុំាង​ទិព្វវិមាន ឲ្យ​កម្រើក រំភើប ញាប់ញ័រ ដោយចុងមេជើងបាន។

[៧៨] គ្រានោះ ព្រះមហាមោគ្គល្លានមានអាយុ ដឹងថាព្រះឥន្ទ្រាធិរាជ មានសេចក្តី​តក់ស្លុត កើតសេចក្តីព្រឺរោមហើយ ក៏មានថេរវាចាទៅរក​ព្រះឥន្ទ្រាធិរាជថា បពិត្រកោសិយៈ ព្រះមានព្រះភាគ បានត្រាស់នូវ​កិរិយាបង្អោន​ចិត្ត ទៅក្នុងព្រះនិព្វាន ជាទី​អស់ទៅ នៃតណ្ហា ដោយសេចក្តីបំប្រួញ (ចំពោះ) មហារាជដូចម្តេចខ្លះ សូម​ព្រះរាជា​នុញ្ញាត ដ្បិតអាត្មាភាព ជាអ្នកមានចំណែក​ ដើម្បីស្តាប់​ធម្មកថា នេះផង។ សក្កទេវរាជ ឆ្លើយ​តបថា បពិត្រ​ព្រះមហាមោគ្គល្លានអ្នកនិទ៌ុក្ខ កាលនោះ ខ្ញុំ​ព្រះករុណា បានចូលទៅ​គាល់​ព្រះមានព្រះភាគ លុះចូលទៅដល់ហើយ ក៏ថ្វាយបង្គំ​ ចំពោះព្រះមានព្រះភាគ រួច​ឋិត​នៅក្នុង​ទីដ៏សមគួរ បពិត្រ​ព្រះមោគ្គល្លានអ្នកនិទ៌ុក្ខ លុះខ្ញុំព្រះករុណា ឋិតនៅក្នុង​ទី​ដ៏សមគួរហើយ បានក្រាបបង្គំទូលសួរ​ព្រះមានព្រះភាគ ដូច្នេះថា បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន ភិក្ខុអ្នកបង្អោនចិត្ត ទៅកាន់ព្រះនិព្វាន ជាទីក្ស័យ នៃតណ្ហា ជាអ្នក​មានសេចក្តីចូលចិត្ត​ទៀង ជាអ្នក​មានសេចក្តីក្សេមក្សាន្ត ចាកយោគៈទៀង ជាអ្នកប្រព្រឹត្តធម៌ ដ៏ប្រសើរ​ទៀង មានទីបំផុតទៀងទាត់ ជាបុគ្គលប្រសើរជាងទេវតា និងមនុស្សទាំងឡាយ ដោយសង្ខេប តើមានប៉ុន្មានយ៉ាង បពិត្រ​ព្រះមោគ្គល្លានអ្នកនិទ៌ុក្ខ កាលបើខ្ញុំព្រះករុណាសួរយ៉ាង​នេះហើយ ព្រះមានព្រះភាគ មានព្រះបន្ទូល​មកនឹងខ្ញុំព្រះករុណា យ៉ាងនេះថា បពិត្រ​ព្រះអង្គ ជាធំ​ជាងពួកទេវតា ភិក្ខុក្នុងសាសនានេះ បានស្តាប់​ពាក្យថា ភិក្ខុមិនគួរ​នឹង​ប្រកាន់​​នូវធម៌ គឺ​បញ្ចក្ខន្ធទាំងអស់ឡើយ បពិត្រព្រះអង្គ ជាធំជាងពួកទេវតា ភិក្ខុបាន​ស្តាប់​​ពាក្យនុ៎ះ​ថា ភិក្ខុមិនគួរនឹងប្រកាន់ នូវធម៌ទាំងពួង យ៉ាងនេះហើយ ភិក្ខុនោះ រមែង​ដឹង​ច្បាស់​ នូវធម៌ទាំងពួង លុះដឹងច្បាស់ ​នូវ​ធម៌ទាំងពួង​ហើយ រមែងកំណត់​ដឹងធម៌​ទាំងពួង​បាន លុះកំណត់ដឹង ​នូវធម៌ទាំងពួង​ហើយ រមែង​សោយនូវវេទនាណាមួយ ជាសុខ ឬជាទុក្ខ ឬមិនទុក្ខ មិនសុខ ភិក្ខុនោះ ជាអ្នកពិចារណាឃើញ​ថាមិនទៀង ពិចារណាឃើញថា ជាទីប្រាសចាកតម្រេក ពិចារណាឃើញថាជាគ្រឿង​រំលត់ ពិចារណាឃើញថា គួរ​លះបង់​ក្នុងវេទនា​ទាំងឡាយនោះ កាលបើភិក្ខុនោះ​ពិចារណាឃើញថា មិនទៀង ពិចារណាឃើញថា ជាទីប្រាសចាកតម្រេក ពិចារណាឃើញថា​ ជា​ទីរំលត់ ពិចារណាឃើញថា គួរលះបង់​ ក្នុងវេទនា​ទាំងឡាយនោះ​ហើយ ក៏មិនប្រកាន់​ធម្មជាតអ្វីតិចតួច ​ក្នុងលោកឡើយ កាលបើមិនប្រកាន់ ក៏មិនតក់ស្លុត កាលបើមិនតក់ស្លុត ទើបរំលត់​កិលេស ដោយខ្លួន​ឯងបាន ទាំងដឹងច្បាស់ថា ជាតិ​របស់​អាត្មាអញ អស់ហើយ ព្រហ្មចរិយធម៌ អាត្មាអញ បានអប់រំហើយ កិច្ចដែលត្រូវធ្វើ អាត្មា​អញ ក៏បានធ្វើ​ហើយ កិច្ចដទៃក្រៅអំពីកិច្ចនេះ មិនមានឡើយ បពិត្រព្រះអង្គ ដ៏ជាធំ​ជាងពួកទេវតា ភិក្ខុជាអ្នកបង្អោន​ចិត្តទៅ ក្នុងព្រះនិព្វាន ជាទីក្ស័យទៅ នៃតណ្ហា ជាអ្នក​មាន​សេចក្តី​ចូលចិត្តទៀង ជាអ្នកមានសេចក្តី​ក្សេមក្សាន្ត ចាកយោគៈទៀង ជាអ្នកប្រព្រឹត្ត​ធម៌ ដ៏ប្រសើរទៀង មានទីបំផុត​ទៀងទាត់ ជាបុគ្គលប្រសើរ ជាងពួកទេវតា និងមនុស្ស ដោយសង្ខេប មានប្រមាណប៉ុណ្ណេះឯង បពិត្រព្រះមោគ្គល្លាន​អ្នកនិទ៌ុក្ខ ព្រះមាន​ព្រះភាគ បានត្រាស់សំដែង នូវកិរិយាបង្អោនចិត្តទៅ ក្នុងព្រះនិព្វាន ជាទីក្ស័យទៅ នៃតណ្ហា ដោយ​សេចក្តីសង្ខេប ចំពោះ​ខ្ញុំព្រះករុណា ដូចពណ៌​នាមកនេះ។ គ្រានោះ ព្រះមហាមោគ្គល្លាន​មានអាយុ ត្រេកអរ អនុមោទនា ចំពោះភាសិត របស់​ព្រះឥន្ទ្រាធិរាជ ហើយក៏ស្រាប់តែ​បាត់ ចាកតាវត្តិង្សទេវលោក មកប្រាកដ ក្នុងមិគារមាតុប្រាសាទ នាវត្តបុព្វារាម មួយរំពេច ដូចជាបុរស ដែលមានកំឡាំង​ លាដៃបត់ចូល ឬបត់ដៃ ដែលលាចេញ ដូច្នោះឯង។ កាលដែលព្រះមហាមោគ្គល្លាន​មានអាយុ ចៀសចេញទៅ មិនយូរប៉ុន្មាន ពួកស្រីបំរើ​របស់​ព្រះឥន្ទ្រាធិរាជ បានក្រាបទូលសួរ​ ចំពោះ​ព្រះឥន្ទ្រាធិរាជ ដូច្នេះថា បពិត្រព្រះអង្គ​អ្នក​និទ៌ុក្ខ លោកនុ៎ះហើយឬ ជាព្រះមានព្រះភាគ ជាគ្រូរបស់​ព្រះអង្គនោះ។ សក្កទេវរាជ ឆ្លើយ​តបថា ម្នាលនាងអ្នកនិទ៌ុក្ខទាំងឡាយ លោកនោះ មិនមែនជា​ព្រះមានព្រះភាគ ជាគ្រូ​របស់យើងទេ លោកនោះ គ្រាន់តែ​ជាសព្រហ្មចារី (អ្នកប្រព្រឹត្តធម៌ដូចគ្នា) នឹងយើង លោក​នុ៎ះហើយ ដែលឈ្មោះ​ព្រះមហាមោគ្គល្លាន​មានអាយុ។ ពួកស្រីបំរើក្រាបទូលថា បពិត្រព្រះអង្គអ្នកនិទ៌ុក្ខ ព្រះអង្គពេញជា​មាន​លាភហើយ បពិត្រព្រះអង្គ អ្នកនិទ៌ុក្ខ ព្រះអង្គ ​ពេញជាបានល្អហើយ ត្រង់ដែល​ព្រះអង្គ​បានសព្រហ្មចារីបុគ្គល​ មានឫទ្ធិច្រើន យ៉ាងនេះ មានអានុភាពច្រើន យ៉ាងនេះ ឱហ្ន៎ លោកនោះ ទុកដូច​ជាព្រះមានព្រះភាគ ជាគ្រូរបស់​ព្រះអង្គ ដោយពិតណាស់។

[៧៩] គ្រានោះ ព្រះមហាមោគ្គល្លាន​មានអាយុ បានចូលទៅគាល់​ព្រះមាន​ព្រះភាគ លុះចូលទៅដល់ហើយ ក៏ក្រាបថ្វាយបង្គំ​ ចំពោះព្រះមានព្រះភាគ រួច​គង់​ក្នុង​ទី​សមគួរ។ លុះ​ព្រះមហាមោគ្គល្លាន​មានអាយុ គង់ក្នុងទីដ៏សមគួរហើយ បាន​ក្រាប​បង្គំទូល​សួរ​ព្រះមានព្រះភាគ ដូច្នេះថា បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន ព្រះមានព្រះភាគ​ធ្លាប់បាន​សំដែង នូវកិរិយា​បង្អោនចិត្តទៅ ក្នុងព្រះនិព្វាន ជាទីអស់ទៅនៃតណ្ហា ដោយសង្ខេប ជាគ្រឿង​ដង្វាយដល់ទេវតា ដែល​មានស័ក្តិធំមួយរូបឬទេ។ ព្រះអង្គត្រាស់​ថា ម្នាលមោគ្គល្លាន តថាគតធ្លាប់សំដែង ដ្បិតសក្កទេវរាជ ចូលមករកតថាគត ក្នុងទីនេះ លុះចូល​មក​ដល់ហើយ ក៏ក្រាបថ្វាយបង្គំតថាគត រួចឋិតនៅក្នុងទីដ៏សមគួរ ម្នាលមោគ្គល្លាន លុះសក្កទេវរាជ ឋិតនៅក្នុងទីសមគួរហើយ បានសួរសេចក្តីនេះ នឹង​តថាគតថា បពិត្រ​ព្រះអង្គដ៏ចំរើន ភិក្ខុជាអ្នកមានចិត្ត​បង្អោនទៅ ក្នុងព្រះនិព្វាន ជាទីក្ស័យ​ នៃតណ្ហា ជាអ្នក​មានសេចក្តីចូលចិត្ត​ទៀង ​មានសេចក្តីក្សេមក្សាន្ត ចាក​យោគៈ​ទៀង ជាអ្នកប្រព្រឹត្ត​នូវធម៌ ដ៏ប្រសើរ​ទៀង មានទីបំផុតទៀងទាត់ ជាបុគ្គលប្រសើរជាងទេវតា និងមនុស្សទាំងឡាយ ដោយសង្ខេប តើមានប៉ុន្មានយ៉ាង ម្នាលមោគ្គល្លាន កាលបើសក្កទេវរាជសួរយ៉ាង​នេះ​ហើយ តថាគតក៏ឆ្លើយតប ទៅនឹងសក្កទេវរាជ ដូច្នេះថា បពិត្រ​ព្រះអង្គ ជាធំ​ជាង​ពួក​ទេវតាទាំងឡាយ ភិក្ខុក្នុងសាសនានេះ បានស្តាប់​ពាក្យថា បុគ្គលមិនគួរ​នឹង​ប្រកាន់​នូវ​ធម៌ទាំងពួង បពិត្រព្រះអង្គ ជាធំជាងពួកទេវតា លុះភិក្ខុ​បាន​ស្តាប់​ពាក្យនុ៎ះ​ថា បុគ្គល មិនគួរប្រកាន់ នូវធម៌ទាំងពួង យ៉ាងនេះហើយ ភិក្ខុនោះ រមែង​ដឹង​ច្បាស់ ​នូវធម៌ទាំងពួង លុះដឹងច្បាស់ ​នូវ​ធម៌ទាំងពួង​ហើយ ក៏កំណត់​ដឹង នូវធម៌ទាំងពួង​ លុះកំណត់ដឹង​ នូវធម៌ទាំងពួង​ហើយ រមែង​សោយ នូវវេទនាណាមួយ ជាសុខ ឬជាទុក្ខ ឬមិនទុក្ខ មិនសុខ ភិក្ខុនោះ ពិចារណាឃើញ​ថា មិនទៀង ពិចារណាឃើញថា ជាទី​ប្រាស​ចាក​តម្រេក ពិចារណាឃើញថា ជាទីគួរ​រំលត់ ពិចារណាឃើញថា គួរ​លះបង់​ ក្នុងវេទនា​ទាំងឡាយ​នោះ កាលបើភិក្ខុនោះ​ ពិចារណាឃើញថា មិនទៀង ពិចារណាឃើញ​ថា​ជាទីប្រាស​ចាកតម្រេក ពិចារណាឃើញថា គួររំលត់ ពិចារណាឃើញថា គួរលះបង់ ​ក្នុងវេទនា​ទាំងឡាយនោះ​ហើយ ក៏មិនប្រកាន់​ធម្មជាតអ្វីតិចតួច ​ក្នុងលោកឡើយ កាលបើ​មិន​ប្រកាន់ ក៏រមែងមិនតក់ស្លុត កាលបើមិនតក់ស្លុត ក៏រមែង​រំលត់​កិលេស ​ដោយខ្លួន​ឯងបាន ទើបដឹងច្បាស់ថា ជាតិ​របស់​អាត្មាអញ អស់ហើយ ព្រហ្មចរិយធម៌ អាត្មាអញ បានអប់​រំ​ហើយ កិច្ចដែលត្រូវធ្វើ អាត្មាអញ ក៏បានធ្វើ​ហើយ កិច្ចដទៃ​ក្រៅអំពី​កិច្ចនេះ មិនមាន​ឡើយ បពិត្រព្រះអង្គ ជាធំ​ជាងពួកទេវតា ភិក្ខុជាអ្នកបង្អោន​ចិត្ត​ទៅ ​ក្នុង​ព្រះនិព្វាន ជាទីក្ស័យទៅ នៃតណ្ហា ជាអ្នក​មាន​សេចក្តី​ចូលចិត្តទៀង មានសេចក្តី​ក្សេម​ក្សាន្ត​ចាកយោគៈទៀង ជាអ្នកប្រព្រឹត្ត​ធម៌ ដ៏ប្រសើរទៀង មានទីបំផុត​ទៀងទាត់ ជាបុគ្គល​ប្រសើរជាងទេវតា និងមនុស្សទាំងឡាយ ដោយសង្ខេប មានប្រមាណប៉ុណ្ណេះឯង ម្នាលមោគ្គល្លាន តថាគតធ្លាប់សំដែង នូវកិរិយាបង្អោនចិត្តទៅ ក្នុងព្រះនិព្វាន ជាទីក្ស័យទៅ នៃតណ្ហា ដោយ​សង្ខេប ចំពោះ​សក្កទេវរាជ ដូចបានពណ៌​នាមក នេះឯង។ លុះព្រះមានព្រះភាគ បាន​ត្រាស់​ភាសិតនេះ ចប់ហើយ ព្រះមហាមោគ្គល្លានមានអាយុ មានសេចក្តី​ពេញចិត្ត ត្រេកអរហើយ ចំពោះ​ភាសិត របស់​ព្រះមានព្រះភាគ។

ចប់ ចូឡតណ្ហាសង្ខយសូត្រ ទី៧។

 

លេខយោង

1)
ធម៌ទាំងពួងក្នុងទីនេះ បានដល់ខន្ធ៥ អាយតនៈ១២ និងធាតុ១៨។ អដ្ឋកថា។
km/tipitaka/sut/mn/sut.mn.037.txt · ពេលកែចុងក្រោយ: 2023/04/02 02:18 និពន្ឋដោយ Johann