[១៨] ខ្ញុំបានស្តាប់មកយ៉ាងនេះ។ សម័យមួយ ព្រះអានន្ទមានអាយុ គង់នៅក្នុង​វេឡុវគ្រាម ជិតក្រុងវេសាលី។ សម័យនោះឯង ទសមគហបតី អ្នកក្រុងអដ្ឋកៈ បានទៅដល់​ក្រុងបាតលិបុត្ត ដោយកិច្ចការនីមួយ។ គ្រានោះ ទសមគហបតី អ្នកក្រុងអដ្ឋកៈ ចូលទៅរកភិក្ខុ១រូប ដែលនៅក្នុងកុក្កដារាម លុះចូលទៅដល់ហើយ ក៏ថ្វាយ​បង្គំភិក្ខុនោះ ហើយអង្គុយក្នុងទីសមគួរ។ លុះទសមគហបតី អ្នកក្រុងអដ្ឋកៈ អង្គុយក្នុងទីសមគួរហើយ បានសួរភិក្ខុនោះ យ៉ាងនេះថា បពិត្រលោកម្ចាស់ដ៏ចំរើន ឥឡូវនេះ ព្រះអានន្ទមានអាយុ គង់នៅក្នុងទីណា ព្រោះយើងខ្ញុំចង់ឃើញ​ព្រះអានន្ទ​នោះ។ ភិក្ខុនោះប្រាប់ថា ម្នាលគហបតី ព្រះអានន្ទមានអាយុនុ៎ះ លោកគង់នៅក្នុង វេឡុវគ្រាម ជិតក្រុងវេសាលី។ ទើបទសមគហបតី អ្នកក្រុងអដ្ឋកៈ ត្រួត​ត្រាកិច្ចការ ដែលខ្លួន​ត្រូវធ្វើ ​ក្នុងក្រុងបាតលិបុត្តនោះរួចហើយ ក៏ចូលទៅរកព្រះអានន្ទមាន​អាយុ ក្នុងវេឡុវគ្រាម ទៀបក្រុងវេសាលីនោះ លុះចូលទៅដល់ហើយ ក៏ថ្វាយបង្គំ​ព្រះអានន្ទ​មានអាយុ ហើយអង្គុយក្នុងទីសមគួរ។

[១៩] លុះទសមគហបតី អ្នកក្រុងអដ្ឋកៈអង្គុយក្នុងទីសមគួរហើយ ទើបទូលសួរព្រះ​អានន្ទមានអាយុដូច្នេះថា បពិត្រព្រះអានន្ទដ៏ចំរើន ភិក្ខុជាអ្នកមិនប្រមាទ មានព្យាយាម​ដុតកំដៅកិលេស មានចិត្តបញ្ជូនទៅកាន់ព្រះនិព្វាន ចិត្តដែល​មិនទាន់​រួច​ស្រឡះ (ចាក​អាសវៈ) ក៏រួចស្រឡះបានផង អាសវធម៌ទាំងឡាយ ដែលមិនទាន់អស់ទៅ​ ក៏អស់រលីង​បានផង ទំាងបានដល់ធម៌ក្សេម ចាកយោគៈដ៏ប្រសើរ ដែលខ្លួនមិនទាន់​បានដល់ផង ព្រោះ​ធម៌ឯកណា ធម៌ឯកនោះ ព្រះមានព្រះភាគ អរហន្ត សម្មាសម្ពុទ្ធ អង្គនោះ ទ្រង់​ជ្រាបច្បាស់ ឃើញច្បាស់ ព្រះអង្គបានសំដែងហើយ តើមានដែរឬ។ ព្រះអានន្ទត្ថេរ តបថា ម្នាលគហបតិ ភិក្ខុជាអ្នកមិនប្រមាទ មានព្យាយាមដុត​កំដៅ​កិលេស មានចិត្តបញ្ជូន​ទៅ​កាន់ព្រះនិព្វាន ចិត្តដែល​មិនទាន់រួចស្រឡះ ក៏រួចស្រឡះ​បានផង អាសវធម៌ទាំងឡាយ ដែល​មិនទាន់អស់ទៅ ក៏អស់រលីងបានផង ទាំងបាន​ដល់​នូវ​ធម៌ក្សេម ចាកយោគៈដ៏​ប្រសើរ ដែលខ្លួនមិនទាន់​បានដល់ផង ព្រោះធម៌ឯកណា ធម៌ឯក​នោះ ព្រះមានព្រះភាគ អរហន្តសម្មាសម្ពុទ្ធអង្គនោះ ទ្រង់ជ្រាបច្បាស់ ឃើញច្បាស់ ព្រះអង្គបានសំដែង​ហើយ រមែង​មានប្រាកដ។ បពិត្រ​ព្រះអានន្ទដ៏ចំរើន ភិក្ខុជាអ្នក​មិន​ប្រមាទ មានព្យាយាមដុត​កំដៅ​កិលេស មានចិត្តបញ្ជូន​ទៅកាន់​ព្រះនិព្វាន ចិត្តដែល​មិនទាន់រួចស្រឡះ ក៏រួចស្រឡះ​បានផង អាសវធម៌ទាំងឡាយ ដែលមិនទាន់អស់ទៅ ក៏អស់រលីងបានផង ទាំងបានដល់​ធម៌​ក្សេមចាក​យោគៈដ៏ប្រសើរ ដែលខ្លួន​មិនទាន់​បានដល់ផង ព្រោះធម៌ឯកណា ធម៌ឯក​នោះ ព្រះមានព្រះភាគ អរហន្ត សម្មាសម្ពុទ្ធ អង្គនោះ ទ្រង់ជ្រាបច្បាស់ ឃើញច្បាស់ ព្រះអង្គបានសំដែងហើយ តើដូចម្តេចខ្លះ។

[២០] ម្នាលគហបតី ភិក្ខុក្នុងសាសនានេះ ស្ងាត់ចាកកាម ស្ងាត់ចាកអកុសលធម៌​ទាំងឡាយ ចូលកាន់បឋមជ្ឈាន ដែលប្រកបដោយ​វិតក្កៈ និងវិចារៈ មានបីតិ និងសុខៈ​ដែល​កើតអំពីវិវេក ភិក្ខុនោះពិចារណាដឹងច្បាស់ ដូច្នេះថា បឋមជ្ឈាននេះឯង អាត្មាអញ បានតាក់តែង​ហើយ បានបង្កើតហើយ ក៏បឋមជ្ឈានតិចតួច ដែលអាត្មាអញ បានតាក់​តែង ​បានបង្កើតហើយនោះ ជាធម្មជាតមិនទៀង តែងរលត់ទៅវិញ​ជាធម្មតា ភិក្ខុនោះ ក៏ឋិតនៅក្នុងធម៌នោះ ហើយក៏ដល់នូវការអស់ទៅនៃអាសវៈ បើមិនទាន់​ដល់នូវ​ការអស់​ទៅ​នៃអាសវៈទេ ក៏គង់នឹងទៅកើតជាឱបបាតិកៈ ព្រោះការអស់ទៅនៃ​សំយោជន​ធម៌ ទាំង៥ប្រការ ជាចំណែកខាងក្រោម ដោយសេចក្តីត្រេកអរក្នុងធម៌នោះ និង​សេចក្តី​រីករាយក្នុងធម៌នោះ ហើយនឹងបរិនិព្វានក្នុងសុទ្ធាវាសនោះ មានសភាពមិនត្រឡប់មក អំពីព្រហ្មលោកនោះវិញឡើយ ម្នាលគហបតិ ភិក្ខុជាអ្នកមិនប្រមាទ មានព្យាយាម ដុតកំដៅកិលេស មានចិត្តបញ្ជូន​ទៅកាន់ព្រះនិព្វាន ចិត្តដែលមិនទាន់រួច​ស្រឡះ ក៏រួច​ស្រឡះបានផង អាសវៈទាំងឡាយ ដែល​មិនទាន់​អស់ទៅ ក៏អស់រលីង​បានផង ទាំង​ដល់​នូវ​ធម៌ដ៏ក្សេម​ចាកយោគៈដ៏ប្រសើរ ដែលខ្លួន​មិនទាន់​បានដល់ផង ព្រោះធម៌ឯកណា នេះឯង​​ជាធម៌ឯក ដែលព្រះមានព្រះភាគ អរហន្ត សម្មាសម្ពុទ្ធ អង្គនោះ ទ្រង់ជ្រាបច្បាស់ ឃើញច្បាស់ ព្រះអង្គបានសំដែងហើយ។ ម្នាលគហបតិ មួយទៀត ភិក្ខុ ព្រោះ​រម្ងាប់វិតក្កៈ និងវិចារៈ។បេ។ ក៏ចូលកាន់ទុតិយជ្ឈាន ទើបភិក្ខុនោះពិចារណា ដឹងច្បាស់ដូច្នេះថា ទុតិយ​ជ្ឈាននេះឯង អាត្មាអញ បានតាក់តែងហើយ បានបង្កើតហើយ។បេ។ ទាំងដល់ធម៌​ដ៏ក្សេមចាកយោគៈដ៏ប្រសើរ។ ម្នាលគហបតិ មួយទៀត ភិក្ខុព្រោះប្រាសចាកបីតិ។បេ។ ចូលកាន់តតិយជ្ឈាន ទើបភិក្ខុនោះ ពិចារណាដឹងច្បាស់ ដូច្នេះថា តតិយជ្ឈាននេះឯង អាត្មាអញ បានតាក់តែងហើយ បានបង្កើតហើយ។បេ។ ទាំងដល់នូវធម៌ដ៏ក្សេម ចាក​យោគៈ​ដ៏ប្រសើរ។ ម្នាលគហបតិ មួយទៀត ភិក្ខុព្រោះលះបង់សុខផង។បេ។ ចូលកាន់​ចតុត្ថជ្ឈាន ទើបភិក្ខុនោះ ពិចារណាដឹងច្បាស់ ដូច្នេះថា ចតុត្ថជ្ឈាននេះឯង អាត្មាអញ បានតាក់តែងហើយ បានបង្កើតហើយ។បេ។ ទាំងដល់នូវធម៌ដ៏ក្សេមចាក​យោគៈដ៏​ប្រសើរ។

[២១] ម្នាលគហបតី មួយទៀត ភិក្ខុមានចិត្ត​ប្រកបដោយមេត្តា ផ្សាយទៅកាន់​ទិសទី១ ទិសទី២ក៏ដូចគ្នា ទិសទី៣ក៏ដូចគ្នា ទិសទី៤ ក៏ដូចគ្នា ទាំងមានចិត្ត​ប្រកប​ដោយ​មេត្តាដ៏ធំទូលាយ ប្រមាណមិនបាន មិនមានពៀរ មិនមានព្យាបាទ ផ្សាយទៅកាន់លោក​ទាំងអស់ ក្នុងទិសខាងលើ ទិសខាងក្រោម និងទិសទទឹង ដោយយកខ្លួន​ទៅប្រៀប​ផ្ទឹមនឹង​សត្វទាំងពួង​ ក្នុងទិសទាំងពួង ដោយប្រការដូច្នេះ ទើបភិក្ខុនោះពិចារណា ដឹងច្បាស់​ដូច្នេះថា មេត្តាចេតោវិមុត្តិនេះឯង អាត្មាអញ បានតាក់តែងហើយ បានបង្កើតហើយ ប៉ុន្តែ​ធម្មជាតតិចតួចណា ដែលតាក់តែងហើយ បានបង្កើតហើយ ធម្មជាតទាំងនោះ ជា​របស់​មិនទៀង តែងរលត់ទៅវិញជាធម្មតា ភិក្ខុនោះ ក៏ឋិតនៅក្នុងធម៌នោះ។បេ។ ទាំង​ដល់​ធម៌ដ៏​ក្សេមចាកយោគៈដ៏ប្រសើរ។ ម្នាលគហបតិ មួយទៀត ភិក្ខុមានចិត្ត​ប្រកបដោយករុណា។បេ។ មានចិត្តប្រកបដោយមុទិតា… មានចិត្ត​ប្រកបដោយឧបេក្ខា ផ្សាយទៅកាន់​ទិសទី១ ទិសទី២ក៏ដូចគ្នា ទិសទី៣ក៏ដូចគ្នា ទិសទី៤ ក៏ដូចគ្នា ទាំងមានចិត្ត​ប្រកប​ដោយឧបេក្ខា ដ៏ធំទូលាយ ប្រមាណមិនបាន មិនមានពៀរ មិនមានព្យាបាទ ផ្សាយ​ទៅ​កាន់លោក​ទាំងអស់ ក្នុងទិសខាងលើ ទិសខាងក្រោម និងទិសទទឹង ដោយយកខ្លួន​ឯង ​ទៅប្រៀប​ផ្ទឹមនឹង​សត្វទាំងពួង​ ក្នុងទិសទាំងពួង ដោយប្រការដូច្នេះ ទើបភិក្ខុនោះ ពិចារណា ដឹងច្បាស់​ដូច្នេះថា ឧបេក្ខាចេតោវិមុត្តិនេះឯង អាត្មាអញ បានតាក់តែងហើយ បានបង្កើតហើយ ប៉ុន្តែ​ធម្មជាតតិចតួចណា ដែលអាត្មាអញតាក់តែងហើយ បាន​បង្កើត​ហើយ ធម្មជាតនោះឯង ជា​របស់​មិនទៀង តែងរលត់ទៅវិញជាធម្មតា ភិក្ខុនោះ ក៏ឋិតនៅ​ក្នុងធម៌នោះ។បេ។ ទាំង​ដល់​ធម៌ដ៏​ក្សេមចាកយោគៈដ៏ប្រសើរ។

[២២] ម្នាលគហបតិ មួយទៀត ភិក្ខុព្រោះកន្លងនូវពួក​រូបសញ្ញា ដោយអាការ​សព្វគ្រប់ រលត់នូវបដិឃសញ្ញា មិនធ្វើទុកក្នុងចិត្ត នូវនានត្តសញ្ញា ហើយក៏ចូល​អាកាសានញ្ចាយតនសមាបត្តិ ដោយបរិកម្មថា អាកាសមិនមានទីបំផុតដូច្នេះ ទើប​ភិក្ខុនោះ ពិចារណាដឹងច្បាស់​ដូច្នេះថា អាកាសានញ្ចាយតនសមាបត្តិនេះឯង អាត្មាអញ បានតាក់តែង បានបង្កើតហើយ ប៉ុន្តែធម្មជាតតិចតួច​ណា ដែល​តាក់តែងហើយ បានបង្កើត​ហើយ ធម្មជាតនោះឯង ជារបស់មិនទៀង តែងរលត់ទៅវិញ​ជាធម្មតា ភិក្ខុនោះក៏ឋិតនៅ ក្នុងធម៌នោះ។បេ។ ទាំងដល់នូវធម៌ដ៏ក្សេមចាកយោគៈដ៏ប្រសើរ។ ម្នាលគហបតិ មួយទៀត ភិក្ខុកន្លងនូវអាកាសានញ្ចាយតនសមាបត្តិ ដោយអាការសព្វ​គ្រប់ ហើយក៏ចូល​វិញ្ញាណញ្ចាយតនសមាបត្តិ ដោយបរិកម្មថា វិញ្ញាណ​មិនមាន​ទី​បំផុត​ដូច្នេះ ​ភិក្ខុនោះ ពិចារណាដឹងច្បាស់​ដូច្នេះថា វិញ្ញាណញ្ចាយតនសមាបត្តិនេះឯង អាត្មា​អញ បានតាក់តែងហើយ បានបង្កើតហើយ ប៉ុន្តែធម្មជាតតិចតួច​ណា ដែល​តាក់តែង​ហើយ បានបង្កើត​ហើយ ធម្មជាតនោះឯង ជារបស់មិនទៀង តែងរលត់ទៅវិញ​ជាធម្មតា ភិក្ខុនោះ ក៏ឋិតនៅក្នុងធម៌នោះ។បេ។ ទាំងដល់នូវធម៌ដ៏ក្សេមចាកយោគៈដ៏ប្រសើរ។ ម្នាលគហបតិ មួយវិញទៀត ភិក្ខុកន្លងនូវវិញ្ញាណញ្ចាយតនសមាបត្តិ ដោយអាការសព្វ​គ្រប់ ហើយក៏ចូល​អាកិញ្ចញ្ញាយតនសមាបត្តិ ដោយបរិកម្មថា របស់បន្តិចបន្តួចមិនមាន​ដូច្នេះ ​ទើបភិក្ខុនោះ ពិចារណាដឹងច្បាស់​ដូច្នេះថា អាកិញ្ចញ្ញាយតនសមាបត្តិនេះឯង អាត្មា​អញ បានតាក់តែងហើយ បានបង្កើតហើយ ប៉ុន្តែធម្មជាតតិចតួច​ណា ដែល​អាត្មាអញតាក់​តែង​​ហើយ បានបង្កើត​ហើយ ធម្មជាតនោះឯង ជារបស់មិនទៀង តែងរលត់ទៅវិញ​ជា​ធម្មតា ភិក្ខុនោះ ក៏ឋិតនៅក្នុងធម៌នោះ ហើយក៏បានដល់នូវការ​អស់ទៅនៃ​អាសវៈ បើ​មិនបាន​ដល់នូវ​ការអស់ទៅនៃ​អាសវៈទេ ក៏គង់​ទៅកើត​ជាឱបបាតិកៈ ព្រោះអស់ទៅ​នៃ​សំយោជនធម៌ទាំង៥ប្រការ ជាចំណែក​ខាងក្រោម ដោយសេចក្តីត្រេកអរ ក្នុងធម៌​នោះ និងសេចក្តី​រីករាយ ក្នុងធម៌នោះ ហើយបរិនិព្វាន ក្នុងជាន់សុទ្ធាវាសនោះ មានសភាព​មិន​ត្រឡប់ ចាកព្រហ្មលោកនោះជាធម្មតា ម្នាលគហបតិ ភិក្ខុជាអ្នកមិនប្រមាទ មានព្យាយាម​ដុតកំដៅកិលេស មានចិត្តបញ្ជូនទៅកាន់ព្រះនិព្វាន ចិត្តដែល​មិនទាន់រួចស្រឡះ ក៏រួច​ស្រឡះ​បានផង អាសវធម៌ទាំងឡាយ ដែល​មិនទាន់អស់ទៅ ក៏អស់រលីងបានផង ទាំង​ដល់ធម៌ដ៏ក្សេម​ចាកយោគៈដ៏ប្រសើរ ដែលមិនទាន់បានដល់ ព្រោះធម៌ឯកណា នេះឯង​ជាធម៌ឯក ដែលព្រះមានព្រះភាគ អរហន្តសម្មាសម្ពុទ្ធអង្គនោះ ទ្រង់ជ្រាបច្បាស់ ឃើញច្បាស់ ព្រះអង្គបានសំដែងហើយ។

[២៣] កាលដែលព្រះអានន្ទត្ថេរ សំដែងយ៉ាងនេះហើយ ទសមគហបតិ អ្នកក្រុង​អដ្ឋកៈ បាននិយាយនឹងព្រះអានន្ទមានអាយុ យ៉ាងនេះថា បពិត្រព្រះអានន្ទដ៏ចំរើន បុរស​កាលស្វែងរកកំណប់តែ១ ស្រាប់តែបានកំណប់ទាំង១១ ដោយព្យាយាមតែម្តង មាន​ឧបមា​យ៉ាងណាមិញ បពិត្រព្រះអានន្ទដ៏ចំរើន ខ្ញុំព្រះករុណា កាលស្វែងរក​ទ្វារ​ព្រះនិព្វាន​​តែ១​សោះ ស្រាប់តែបានទ្វារព្រះនិព្វានទាំង១១ ដោយការស្តាប់តែម្តង ក៏មាន​ឧបមេយ្យ​យ៉ាង​នោះដែរ បពិត្រព្រះអានន្ទដ៏ចំរើន មួយយ៉ាងទៀត ផ្ទះរបស់បុរស​មាន​ទ្វារ​១១ កាលភ្លើង​ឆេះផ្ទះនោះហើយ បុរសម្ចាស់ផ្ទះនោះ អាចនឹងធ្វើខ្លួន​ឲ្យមានសួស្តី ដោយ​ទ្វារ​តែមួយៗក៏​បាន មានឧបមាដូចម្តេចមិញ បពិត្រព្រះអានន្ទដ៏ចំរើន បណ្តាទ្វារ​ព្រះនិព្វាន​ទាំង១១នេះ ខ្ញុំព្រះករុណា នឹងអាចធ្វើខ្លួន ឲ្យមានសួស្តី ដោយទ្វារព្រះនិព្វាន​តែមួយ​ៗបាន ក៏មាន​ឧបមេយ្យ​ដូច្នោះឯង បពិត្រព្រះអានន្ទដ៏ចំរើន តាមទំនៀម​ពួកតិរ្ថិយ​ទាំងនេះ (កាលបើ​រៀន​សិល្បសាស្ត្រ ក្នុងសំណាក់អាចារ្យណា) តែងស្វែងរករង្វាន់អាចារ្យ ដើម្បី​អាចារ្យ (នោះ) ចំណង់បើរូបខ្ញុំព្រះករុណា នឹងខានធ្វើ​ការបូជា ដល់​ព្រះអានន្ទ​មានអាយុ ដូចម្តេច​បាន។ ទើបទសមគហបតិ អ្នកក្រុង​អដ្ឋកៈ បានប្រជុំភិក្ខុសង្ឃ ដែលគង់​នៅ​ក្នុងក្រុង​បាតលិបុត្ត និងក្រុងវេសាលី ហើយអង្គាស ដោយខាទនីយភោជនីយាហារ ដ៏ឆ្ងាញ់​ពីសា ដោយ​ខ្លួនឯង ឲ្យឆ្អែតស្កប់ស្កល់ ត្រាតែលោកប្រកែក​លែងទទួលទៀត ហើយនិមន្ត​ភិក្ខុមួយរូប​ៗ ឲ្យស្លៀកដណ្តប់ដោយសំពត់​១គូ ១អង្គ រួចនិមន្តព្រះអានន្ទមានអាយុ ឲ្យស្លៀក​ដណ្តប់​ដោយចីវរ​៣ ហើយកសាងទីនៅ គួរ​ដល់ថ្លៃ៥០០ (កហាបណៈ) ប្រគេន​ព្រះអានន្ទមានអាយុ។