[២៤] ខ្ញុំបានស្តាប់មកយ៉ាងនេះ។ សម័យមួយ ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់គង់នៅក្នុង​និគ្រោធារាម ទៀបក្រុងកបិលវត្ថុ ក្នុងដែនសក្កៈ។ សម័យនោះឯង ពួកសក្យៈ អ្នកក្រុង​កបិលវត្ថុ បានកសាងសន្ថាគារសាលាថ្មីមួយ ទើបនឹងហើយថ្មីៗ មិនទាន់មានសមណៈ ឬ​ព្រាហ្មណ៍ ឬអ្នកណាមួយ ដែលជាជាតិមនុស្ស¹⁾ ចូលទៅនៅអាស្រ័យនៅឡើយ។ លំដាប់នោះ ពួកសក្យៈអ្នកក្រុងកបិលវត្ថុ នាំគ្នាចូល​ទៅគាល់​ព្រះមានព្រះភាគ លុះចូលទៅដល់ហើយ ក៏ថ្វាយបង្គំ​ព្រះមានព្រះភាគ ហើយ​អង្គុយ​ក្នុងទីសមគួរ។ លុះពួកសក្យៈ អ្នកក្រុងកបិលវត្ថុ អង្គុយក្នុងទីសមគួរហើយ ក៏ក្រាប​បង្គំទូល​ព្រះមានព្រះភាគ យ៉ាងនេះថា បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន ឥឡូវនេះ ពួកសក្យៈ​ អ្នក​ក្រុងកបិលវត្ថុ បានកសាងសន្ថាគារសាលាថ្មី១ ទើបនឹងហើយថ្មីៗ មិនទាន់​មានសមណៈ ឬព្រាហ្មណ៍ ឬអ្នក​ណាមួយ ដែលជាជាតិមនុស្ស ចូលទៅអាស្រ័យ​នៅឡើយ បពិត្រ​ព្រះអង្គ​ដ៏ចំរើន សូមព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ប្រើប្រាស់​សន្ថាគារសាលា​នោះជាមុន លុះ​ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ប្រើប្រាស់ជាមុនរួចហើយ ទើបពួកសក្យៈ អ្នកក្រុង​កបិលវត្ថុ នឹង​ប្រើប្រាស់​ជាខាងក្រោយ ការប្រើប្រាស់នោះ នឹងប្រព្រឹត្តទៅដើម្បី​ប្រយោជន៍ និងសេចក្តី​សុខយូរអង្វែង ដល់ពួកសក្យៈ អ្នកក្រុងកបិលវត្ថុ។ ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ទទួល​និមន្តន៍ ដោយអាការស្ងៀម។ ចំណែកខាងពួកសក្យៈ អ្នកក្រុងកបិលវត្ថុ ដឹងថា ព្រះមានព្រះភាគ ទទួលនិមន្តន៍ហើយ ក៏ក្រោកចាកអាសនៈ ថ្វាយបង្គំ​លាព្រះមានព្រះភាគ ធ្វើប្រទក្សិណ​រួច​ហើយ នាំគ្នាចូលទៅកាន់សន្ថាគារសាលាថ្មី លុះចូលទៅដល់ហើយ បាននាំគ្នាចាត់​ចែង​​សន្ថាគារសាលា ឲ្យមាន​កម្រាល​គ្រប់អន្លើ ហើយក្រាលអាសនៈទាំងឡាយ រួច​តំកល់​ក្អមទឹកទុក អុជប្រទីបប្រេងរួចហើយ នាំគ្នាចូល​ទៅគាល់ព្រះមានព្រះភាគ លុះចូលទៅ​ដល់​ហើយ ក៏ថ្វាយបង្គំព្រះមានព្រះភាគ ហើយឋិត​នៅក្នុងទីសមគួរ។ លុះពួកសក្យៈ អ្នក​ក្រុង​កបិលវត្ថុ ឋិតនៅក្នុងទីសមគួរហើយ ទើប​ក្រាបបង្គំទូលព្រះមានព្រះភាគ យ៉ាងនេះ​ថា បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន ពួកខ្ញុំព្រះអង្គ បានចាត់ចែង​នូវសន្ថាគារសាលា ឲ្យមានកម្រាល​គ្រប់អន្លើ បានក្រាលអាសនៈ​ទាំងឡាយ បានតំកល់ក្អមទឹកទុក និងអុជប្រទីបប្រេងទុករួច​ស្រេចហើយ បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន សូម​ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់សំគាល់នូវ​កាលនៃពុទ្ធ​ដំណើរ ក្នុងកាលឥឡូវនេះចុះ។

[២៥] គ្រានោះ ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ស្បង់ប្រដាប់បាត្រ ចីវរ ព្រមទាំងភិក្ខុសង្ឃ ទ្រង់និមន្តចូលទៅកាន់​សន្ថាគារសាលា លុះចូលទៅដល់ហើយ ទ្រង់ឲ្យលាងព្រះបាទា​រួចហើយ យាងចូល​ទៅកាន់សន្ថាគារសាលា គង់ផ្អែក​នឹងសសរកណ្តាល បែរព្រះភក្ត្រ​ទៅទិសខាងកើត។ ឯភិក្ខុសង្ឃក៏ឲ្យលាងជើងរួចហើយ ចូល​ទៅកាន់សន្ថាគារសាលា អង្គុយផ្អែក​នឹងជញ្ជាំងខាងលិច បែរមុខ​ទៅទិសខាងកើត មានព្រះមានព្រះភាគ គង់នៅ​ខាងមុខ។ ឯពួកសក្យៈ អ្នកក្រុងកបិលវត្ថុ ក៏លាងជើងរួចហើយ ចូល​ទៅកាន់សន្ថាគារ​សាលា អង្គុយផ្អែក​នឹងជញ្ជាំងខាងកើត បែរមុខ​ទៅទិសខាងលិច មានព្រះមានព្រះភាគ គង់នៅខាងមុខ។ លំដាប់នោះ ព្រះមានព្រះភាគ ពន្យល់ណែនាំ​​ពួកសក្យៈ អ្នកក្រុង​កបិលវត្ថុ ឲ្យយល់ប្រយោជន៍ (ក្នុងបច្ចុប្បន្ន និងបរលោក) ឲ្យជឿជាក់ (ក្នុង​កុសលធម៌) ឲ្យខ្មីឃ្មាតសង្វាត​ ឲ្យរីករាយ ដោយធម្មីកថា ច្រើនរាត្រី (ពេញ​មួយយប់) ហើយ​ត្រាស់​ទៅ​នឹង​ព្រះអានន្ទមានអាយុថា ម្នាលអានន្ទ ចូរអ្នក​សំដែង​សេក្ខប្បដិបទា ដល់ពួកសក្យៈ អ្នកក្រុងកបិលវត្ថុចុះ ដ្បិតតថាគត​រោយខ្នងណាស់ តថាគត នឹង​សម្រាក​ខ្នងបន្តិច។ ព្រះអានន្ទមានអាយុ ទទួលព្រះពុទ្ធដីកាព្រះមានព្រះភាគថា ព្រះករុណាព្រះអង្គ។ លំដាប់នោះ ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ក្រាលសង្ឃាដិ​ឲ្យជា៤ជាន់ ហើយសម្រេច​នូវ​សីហសេយ្យា ផ្អៀងខាងស្តាំ គងព្រះបាទដោយព្រះបាទ មានសតិ និងសម្បជញ្ញៈ កំណត់ទុកក្នុងហឫទ័យ នូវឧដ្ឋានសញ្ញា គឺសេចក្តីសំគាល់ ​នូវការ​ក្រោកឡើងវិញ។

[២៦] គ្រានោះ ព្រះអានន្ទមានអាយុ សំដែងចំពោះ​មហានាមសក្យៈថា បពិត្រ​មហានាម អរិយសាវ័កក្នុងសាសនានេះ ជាអ្នកបរិបូណ៌ដោយសីល ជាអ្នកគ្រប់គ្រងទ្វារ ក្នុងឥន្ទ្រិយទាំងឡាយ ជាអ្នកស្គាល់​ប្រមាណក្នុងភោជន ជាអ្នកប្រកបនូវ​ការភ្ញាក់រលឹក ជាអ្នកប្រកបដោយ​សប្បុរិសធម៌ទាំង៧ប្រការ ជាអ្នកបានដូចប្រាថ្នា នូវឈានទាំង៤ ដែល​អាស្រ័យ​នូវចិត្តដ៏ថ្លៃថ្លា ជាហេតុនៃកិរិយានៅជាសុខ ក្នុងបច្ចុប្បន្ន ជាអ្នកបានដោយ​មិនលំបាក បានដោយងាយ។

[២៧] បពិត្រមហានាម ចុះអរិយសាវ័ក ជាអ្នកបរិបូណ៌ដោយសីល តើដូចម្តេច។ បពិត្រមហានាម អរិយសាវ័ក ក្នុងសាសនានេះ ជាអ្នកមានសីល សង្រួមល្អក្នុងបាតិមោក្ខ បរិបូណ៌​ដោយអាចារៈ និងគោចរៈ ឃើញភ័យក្នុងទោសសូម្បីបន្តិចបន្តួច សមាទានសិក្សា ក្នុងសិក្ខាបទទាំងឡាយ​ បពិត្រមហានាម អរិយសាវ័ក ដែលជាអ្នក​បរិបូណ៌​ដោយសីល យ៉ាងនេះឯង។

[២៨] បពិត្រមហានាម ចុះអរិយសាវ័ក ជាអ្នកគ្រប់គ្រងទ្វារ ក្នុងឥន្ទ្រិយទាំងឡាយ តើដូចម្តេច។ បពិត្រមហានាម អរិយសាវ័កក្នុងសាសនានេះ ឃើញរូបារម្មណ៍ ដោយចក្ខុ ​មិនកួចកាន់និមិត្ត មិនកួចកាន់អនុព្យញ្ជនៈ អភិជ្ឈា និងទោមនស្ស ជាអកុសលធម៌ ដ៏លាមក គប្បីជាប់តាមបុគ្គល ដែលមិនសង្រួមនូវចក្ខុន្ទ្រិយ ព្រោះហេតុមិនសង្រួម​ចក្ខុន្ទ្រិយ​ណា លោកប្រតិបត្តិ ដើម្បីសង្រួម​ចក្ខុន្ទ្រិយនោះ រក្សាចក្ខុន្ទ្រិយ ដល់នូវ​សេចក្តី​សង្រួមក្នុងចក្ខុន្ទ្រិយ ឮសំឡេងដោយត្រចៀក។បេ។ ធុំក្លិនដោយច្រមុះ… ទទួលរសដោយ​អណ្តាត… ពាល់ត្រូវនូវផោដ្ឋព្វៈដោយកាយ … ដឹងធម្មារម្មណ៍ដោយចិត្ត ហើយជាអ្នក​មិន​កួចកាន់និមិត្ត មិនកួចកាន់អនុព្យញ្ជនៈ អភិជ្ឈា និងទោមនស្ស ជាអកុសលធម៌ ដ៏លាមក គប្បី​ជាប់​តាម​បុគ្គល ដែលមិនសង្រួមមនិន្ទ្រិយ ព្រោះហេតុមិនសង្រួម​មនិន្ទ្រិយណា លោក​ប្រតិបត្តិ ដើម្បីសង្រួមមនិន្ទ្រិយនោះ រក្សាមនិន្ទ្រិយ ដល់នូវ​សេចក្តី​សង្រួម​ក្នុង​មនិន្ទ្រិយ បពិត្រមហានាម អរិយសាវ័ក ដែលជាអ្នកគ្រប់គ្រងទ្វារ ក្នុងឥន្ទ្រិយទាំងឡាយ យ៉ាងនេះឯង។

[២៩] បពិត្រមហានាម ចុះអរិយសាវ័ក ជាអ្នកស្គាល់ប្រមាណក្នុងភោជន តើដូចម្តេច។ បពិត្រមហានាម អរិយសាវ័ក ក្នុងសាសនានេះ ពិចារណាដោយឧបាយ​ ទើបបរិភោគអាហារ ​ដោយគិតថា អាត្មាអញ បរិភោគអាហារ ដើម្បីលេងដូចក្មេង​អ្នកស្រុកក៏ទេ ដើម្បីស្រវឹងក៏ទេ ដើម្បីប្រដាប់តាក់តែងរាងកាយក៏ទេ ដើម្បី​ធ្វើឲ្យ​ផូរផង់​ពណ៌សម្បុរក៏ទេ (បរិភោគ) ដើម្បីនឹង​ឲ្យតាំងនៅនៃកាយនេះ ដើម្បីញុំាង​ជីវិតិន្ទ្រិយ​ឲ្យ​ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីនឹងបំបាត់បង់​សេចក្តីលំបាក ដើម្បីនឹង​អនុគ្រោះដល់ព្រហ្មចរិយធម៌ អាត្មាអញ នឹងកំចាត់បង់វេទនាចាស់ គឺសេចក្តីឃ្លាន ដែលមានហើយផង នឹងញុំាង​វេទនាថ្មី គឺឆ្អែតហួសប្រមាណ មិនឲ្យ​កើតឡើងបានផង កិរិយាប្រព្រឹត្តទៅនៃឥរិយាបថ​ទាំង៤ក្តី សេចក្តីមិនមានទោស មានមិនច្រអូសចិត្តជាដើមក្តី កិរិយានៅសប្បាយ​ក្នុង​ឥរិយាបថទាំង៤ក្តី នឹងមានដល់អាត្មាអញ ដោយបានបរិភោគអាហារនេះ បពិត្រមហានាម អរិយសាវ័ក ក្នុងសាសនានេះ ជាអ្នកស្គាល់ប្រមាណក្នុងភោជន យ៉ាងនេះឯង។

[៣០] បពិត្រមហានាម ចុះអរិយសាវ័ក ជាអ្នកប្រកបនូវ​សេចក្តី​ភ្ញាក់រឭក តើដូចម្តេច។ បពិត្រមហានាម អរិយសាវ័ក ក្នុងសាសនានេះ បើក្នុងវេលាថ្ងៃ (លោក) រមែងជម្រះចិត្ត ចាកនីវរណធម៌ទាំងឡាយ ដោយការចង្ក្រម និងអង្គុយ បើវេលារាត្រី​បឋមយាម (លោក) រមែងជម្រះចិត្ត ចាកនីវរណធម៌ទាំងឡាយ ដោយការចង្ក្រម និងអង្គុយ លុះដល់វេលារាត្រី​មជ្ឈិមយាម លោករមែងសម្រេចសីហសេយ្យាសន៍ ផ្អៀង​ខាងស្តាំ យកជើងគងលើជើង មានសតិ និងសម្បជញ្ញៈ ធ្វើមនសិការៈ នូវ​ឧដ្ឋានសញ្ញា លុះដល់វេលារាត្រីបច្ឆិមយាម (លោក) រមែង​ក្រោកឡើង ហើយជម្រះចិត្ត ចាកនីវរណធម៌ទាំងឡាយ ដោយការចង្ក្រម និងអង្គុយ បពិត្រមហានាម អរិយសាវ័ក ដែលជាអ្នកប្រកបនូវ​ការភ្ញាក់រឭក យ៉ាងនេះឯង។

[៣១] បពិត្រមហានាម ចុះអរិយសាវ័ក ជាអ្នកប្រកបដោយ​សប្បុរិសធម៌​ទាំង​៧​ប្រការ តើដូចម្តេច។ បពិត្រមហានាម អរិយសាវ័កក្នុងសាសនានេះ ជាអ្នកមានសទ្ធា រមែង​ជឿចំពោះពោធិញ្ញាណ របស់​ព្រះតថាគតថា ព្រះមានព្រះភាគអង្គនោះ​ ជាអរហន្ត​សម្មាសម្ពុទ្ធ បរិបូណ៌​ដោយវិជ្ជា និងចរណៈ ជាព្រះសុគត ជ្រាបច្បាស់នូវ​លោក ព្រះអង្គ​ប្រសើរបំផុត ដោយសីលាទិគុណ ព្រះអង្គជាសារថីទូន្មាន​បុរស ព្រះអង្គជាសាស្តា របស់​ពួកទេវតា និងមនុស្ស ព្រះអង្គត្រាស់ដឹង​សច្ចធម៌ ព្រះអង្គបំបាត់បង់ត្រៃភព ដូច្នេះ១ ជាអ្នកមានសេចក្តីខ្មាស រមែងអៀនខ្មាសចំពោះ​កាយទុច្ចរិត វចីទុច្ចរិត និងមនោទុច្ចរិត រមែង​អៀនខ្មាសចំពោះ​ការជួប​ប្រសប់អកុសលធម៌ដ៏លាមក១ ជាអ្នកមានសេចក្តីតក់​ស្លុត រមែងតក់ស្លុតចំពោះ​កាយទុច្ចរិត វចីទុច្ចរិត និងមនោទុច្ចរិត រមែងតក់ស្លុតចំពោះ​ការជួប​ប្រសប់អកុសលធម៌ដ៏លាមក១ ជាពហុស្សូត ទ្រទ្រង់នូវចំណេះ សន្សំទុកនូវចំណេះ ធម៌ទាំងឡាយណា មានពីរោះបទដើម ពីរោះបទកណ្តាល ពីរោះបទ​ចុង ប្រកបដោយអត្ថ និងព្យញ្ជនៈ រមែងប្រកាសព្រហ្មចរិយធម៌ ដ៏បរិសុទ្ធ បរិបូណ៌ទាំងអស់ ធម៌ទាំងឡាយ មានសភាព​ដូច្នោះ លោកបានស្តាប់មកច្រើន បាន​ទ្រទ្រង់​ទុក បានចាំស្ទាត់រត់មាត់ បានចូលចិត្តច្បាស់លាស់ បានយល់ច្បាស់​ដោយទិដ្ឋិ គឺបញ្ញា១ ជាអ្នកផ្តួចផ្តើមសេចក្តីព្យាយាម ដើម្បីលះ​អកុសលធម៌ ដើម្បី​បំពេញ​កុសលធម៌ ជាអ្នកមានកម្លាំងព្យាយាម ខ្មីឃ្មាតមុតមាំ មិនដាក់ធុរៈចោល ចំពោះ​កុសលធម៌​ទាំង​ឡាយ១ ជាអ្នកមានសតិ ប្រកបព្រមដោយ​សតិ និងបញ្ញាដ៏ឧត្តម ជាអ្នកនឹករលឹក ចាំបាន នូវអំពើដែលខ្លួនធ្វើ​យូរហើយ និងសំដីដែលខ្លួន​និយាយ​យូរ​ហើយ១ ជាអ្នកមានប្រាជ្ញា រមែង​ប្រកបដោយប្រាជ្ញា ជាគ្រឿង​ដឹងច្បាស់ នូវការ​កើត​ឡើង និងសូន្យទៅ (នៃខន្ធ៥) និងបញ្ញាសម្រាប់​ទំលាយ​បង់ នូវ​គំនរលោភៈ ទោសៈ មោហៈ ដ៏ប្រសើរ ទាំងជាគ្រឿង​ដឹង នូវការអស់ទៅ នៃកង​ទុក្ខ ដោយប្រពៃ១ បពិត្រ​មហានាម អរិយសាវ័ក ដែល​ជាអ្នក​ប្រកប​ដោយសប្បុរិសធម៌ ទាំង៧ប្រការ យ៉ាងនេះ​ឯង។

[៣២] បពិត្រមហានាម ចុះអរិយសាវ័ក ជាអ្នក​បានដូចប្រាថ្នា នូវឈាន​ទាំង៤ ដែលអាស្រ័យចិត្តដ៏ថ្លៃថ្លា ជាហេតុនៃការនៅជាសុខ ក្នុងបច្ចុប្បន្ន ជាអ្នកបានដោយ​មិន​លំបាក បានដោយងាយ តើដូចម្តេច។ បពិត្រមហានាម អរិយសាវ័កក្នុងសាសនា​នេះ ស្ងាត់ចាកកាមទាំងឡាយ ស្ងាត់ចាកអកុសលធម៌ទាំងឡាយ ចូលកាន់​បឋមជ្ឈាន ដែល​ប្រកប​ដោយ​វិតក្កៈ និងវិចារៈ មានបីតិ និងសុខៈ ដែលកើត​អំពីវិវេក ព្រោះ​រម្ងាប់​វិតក្កៈ និងវិចារៈ ក៏ចូលកាន់ទុតិយជ្ឈាន ជាទីផូរផង់ប្រព្រឹត្តទៅក្នុងសន្តាន មានភាវៈ​នៃ​ចិត្ត​ដ៏​ប្រសើរ គ្មានវិតក្កៈ និងវិចារៈ មានតែបីតិ និងសុខៈ ដែលកើត​អំពីសមាធិ ព្រោះ​លះបង់​បីតិ​ចេញ ជាបុគ្គលព្រងើយផង មានសតិ និងសម្បជញ្ញៈផង ទទួលសេចក្តីសុខ ដោយ​នាម​កាយផង ចូលកាន់តតិយជ្ឈាន ដែល​ព្រះអរិយៈទាំងឡាយសរសើរថា បុគ្គល​ដែល​បាន​តតិយជ្ឈាន ហើយតែង​មានចិត្តព្រងើយ ជាអ្នកមានស្មារតី មានប្រក្រតី នៅជាសុខ ព្រោះលះបង់សេចក្តី​សុខផង លះបង់​សេចក្តីទុក្ខផង ព្រោះរលត់​សោមនស្ស និង​ទោមនស្ស​អំពីមុនផង លោកក៏បានចូល​កាន់ចតុត្ថជ្ឈាន ឥតទុក្ខ ឥតសុខ មានសតិ ដែល​កើតអំពីឧបេក្ខាដ៏បរិសុទ្ធ។ បពិត្រមហានាម អរិយសាវ័ក ជាអ្នក​បានដូចប្រាថ្នា នូវ​ឈាន​ទាំង​៤ ដែលអាស្រ័យ​ចិត្តដ៏ថ្លៃថ្លា ជាហេតុនៃការនៅ​ជាសុខក្នុងបច្ចុប្បន្ន ជាអ្នកបាន​ដោយមិនលំបាក បានដោយងាយ យ៉ាងនេះឯង។

[៣៣] បពិត្រមហានាម កាលណាអរិយសាវ័កជាអ្នកបរិបូណ៌​ដោយសីលយ៉ាង​នេះ ជាអ្នកគ្រប់គ្រងទ្វារ ក្នុងឥន្ទ្រិយទាំងឡាយយ៉ាងនេះ ជាអ្នកស្គាល់ប្រមាណក្នុង​ភោជនយ៉ាងនេះ ជាអ្នក​ប្រកបដោយការភ្ញាក់រឭកយ៉ាងនេះ ជាអ្នក​ប្រកបដោយ​សប្បុរិសធម៌ ទាំង៧ប្រការយ៉ាងនេះ ជាអ្នកបានដូចប្រាថ្នា នូវឈាន​ទាំង៤ ដែលអាស្រ័យ​ចិត្តដ៏ថ្លៃថ្លា ជាហេតុនៃការនៅជាសុខ ​ក្នុងបច្ចុប្បន្ន ជាអ្នក​បានដោយមិនលំបាក បានដោយ​ងាយយ៉ាងនេះ បពិត្រមហានាម អរិយសាវ័កនេះ ព្រះបរមគ្រូសំដែងថា អ្នក​មាន​​សេចក្តីប្រតិបត្តិជាសេក្ខៈ ប្រកបដោយសេចក្តីប្រតិបត្តិ ដូចជាពងមាន់មិនស្អុយ ជា​បុគ្គល​​គួរដើម្បី​បែកធ្លាយ​នូវញាណ គួរត្រាស់ដឹង គួរបាននូវព្រះនិព្វាន ជាដែនក្សេម​ចាកយោគៈដ៏ប្រសើរ។ បពិត្រមហានាម ប្រៀបដូចពងមាន់៨ក្តី ១០ក្តី ១២ក្តី ពងមាន់​ទាំងនោះ មេមាន់បានក្រាបល្អហើយ ធ្វើឲ្យកក់ក្តៅដោយប្រពៃហើយ អប់រំកំដៅ​ដោយល្អ​ហើយ ចំណែកខាងមេមាន់នោះ មិនមានបំណង ​យ៉ាងនេះថា ធ្វើម្តេចហ្ន៎ កូនមាន់ទាំង​នេះ គប្បីទំលាយសម្បកពង ដោយចុងក្រចក ឬដោយចុងចំពុះ ហើយញាស់ចេញមក ដោយសួស្តី ដូច្នេះទេ មានឧបមា​យ៉ាងណាមិញ បពិត្រមហានាម កាលណាបើ​អរិយសាវ័ក ជាអ្នកបរិបូណ៌ ​ដោយសីលយ៉ាង​នេះ ជាអ្នកគ្រប់គ្រងទ្វារ ក្នុងឥន្ទ្រិយ​ទាំងឡាយ យ៉ាងនេះ ជាអ្នកស្គាល់ប្រមាណ ក្នុង​ភោជនយ៉ាងនេះ ជាអ្នក​ប្រកប​ការ​ភ្ញាក់​រឭក​យ៉ាងនេះ ជាអ្នក​ប្រកបដោយ​សប្បុរិសធម៌ ទាំង៧ប្រការយ៉ាងនេះ ជាអ្នកបាន​ដូច​សេចក្តីប៉ុនប៉ង នូវឈាន​ទាំង៤ ដែលអាស្រ័យ​ចិត្តដ៏ថ្លៃថ្លា ជាហេតុនៃការនៅជាសុខ ​ក្នុង​បច្ចុប្បន្ន ជាអ្នក​បានដោយមិនលំបាក បានដោយ​ងាយយ៉ាងនេះ បពិត្រមហានាម អរិយ​សាវ័ក​នេះ ព្រះបរមសាស្តាចារ្យ សំដែងថា អ្នកមាន​សេចក្តីប្រតិបត្តិជាសេក្ខៈ ប្រកប​ដោយ​សេចក្តី​ប្រតិបត្តិ ដូចជាពងមាន់មិនស្អុយ ជាបុគ្គល​គួរដើម្បី​បែកធ្លាយ​ នូវញាណ គួរ​ត្រាស់​ដឹង គួរបាននូវព្រះនិព្វាន ជាដែនក្សេម​ ចាកយោគៈដ៏ប្រសើរ ក៏មានឧបមេយ្យ​យ៉ាងនោះដែរ។ បពិត្រមហានាម អរិយសាវ័កនោះឯង អាស្រ័យសតិ ដ៏បរិសុទ្ធ ដោយ​ឧបេក្ខាដ៏ប្រសើរនេះឯង ទើបរលឹកបាននូវ​ជាតិ ដែលខ្លួន​ធ្លាប់អាស្រ័យ​នៅ ក្នុង​កាលមុន បានច្រើនជាតិ គឺរលឹក​បាន១ជាតិខ្លះ ២ជាតិខ្លះ។បេ។ រលឹកបាននូវជាតិ ​ដែលខ្លួន​ធ្លាប់​អាស្រ័យនៅ អំពីមុនបានច្រើនជាតិ ព្រមទាំងអាការ ព្រមទាំងឧទ្ទេស យ៉ាងនេះឯង នេះ​ឈ្មោះថា ការបែកធ្លាយនៃប្រាជ្ញាទី១ គឺបុព្វេនិវាសញ្ញាណ របស់អរិយសាវ័កនោះ ដូច​ពងមាន់ ដែលញាស់ចេញ​ចាកសម្បកពង។ បពិត្រ​មហានាម អរិយសាវ័កនេះឯង អាស្រ័យ​សតិដ៏បរិសុទ្ធ ដោយឧបេក្ខាដ៏ប្រសើរនេះឯង ទើបលោក​មានចក្ខុដូចជាទិព្វ ដ៏​បរិសុទ្ធ កន្លងបង់នូវចក្ខុរបស់មនុស្សធម្មតា។បេ។ ដឹងច្បាស់​នូវសត្វទាំងឡាយ ដែល​អន្ទោល​ទៅតាមកម្ម នេះឈ្មោះថា ការបែកធ្លាយនៃប្រាជ្ញាទី២ គឺទិព្វចក្ខុញ្ញាណ របស់​អរិយសាវ័កនោះ ដូចកូនមាន់ ដែលញាស់ចេញ​ចាកសម្បកពង។ បពិត្រ​មហានាម អរិយសាវ័កនេះឯង អាស្រ័យ​សតិដ៏បរិសុទ្ធ ដោយឧបេក្ខា ដ៏ប្រសើរនេះឯង ទើបធ្វើ​ឲ្យ​ជាក់ច្បាស់ នូវចេតោវិមុត្តិ និងបញ្ញាវិមុត្តិ ដែល​មិនមានអាសវៈ ព្រោះអស់ទៅនៃ​អាសវធម៌​ទាំងឡាយ ដោយប្រាជ្ញារបស់ខ្លួន ក្នុងបច្ចុប្បន្ននេះ សម្រេចសម្រាន្ត​នៅ ដោយ​ឥរិយាបថ នេះឈ្មោះថា ការបែកធ្លាយនៃប្រាជ្ញាទី៣ គឺអាសវក្ខយញ្ញាណ របស់អរិយ​សាវ័ក​នោះ ដូចកូនមាន់ដែលញាស់​ចេញចាកសម្បកពង។

[៣៤] បពិត្រមហានាម ត្រង់​អរិយសាវ័កលោកបានបរិបូណ៌ដោយសីល នេះ​ឯង​ជាចរណៈ របស់អរិយសាវ័កនោះ បពិត្រមហានាម ត្រង់អរិយសាវ័ក បានគ្រប់គ្រងទ្វារ ក្នុង​ឥន្ទ្រិយទាំងឡាយនេះឯង ជាចរណៈ របស់អរិយសាវ័កនោះ បពិត្រមហានាម ត្រង់អរិយសាវ័ក ស្គាល់​ប្រមាណក្នុងភោជន នេះឯង​ជាចរណៈ របស់អរិយសាវ័កនោះ បពិត្រមហានាម ត្រង់អរិយសាវ័ក ប្រកបការភ្ញាក់រឭកនេះឯង ជាចរណៈ របស់​អរិយ​សាវ័ក​នោះ បពិត្រមហានាម ត្រង់អរិយសាវ័ក បានប្រកបដោយសប្បុរិសធម៌ទាំង​៧ប្រការ នេះឯងជាចរណៈ របស់អរិយសាវ័កនោះ បពិត្រមហានាម ត្រង់អរិយសាវ័ក បានដូចសេចក្តី​ប៉ុនប៉ង នូវឈានទាំង៤ប្រការ ដែលអាស្រ័យ​ចិត្តដ៏​ថ្លៃថ្លា ជាហេតុ​នៃការ​នៅ​ជាសុខ ក្នុងបច្ចុប្បន្ន បានដោយ​មិនលំបាក បានដោយ​ងាយ នេះឯង​ជាចរណៈ របស់អរិយសាវ័កនោះ បពិត្រមហានាម ត្រង់អរិយសាវ័ក បានរឭក​ឃើញជាតិ ដែលខ្លួន​ធ្លាប់អាស្រ័យ​នៅអំពីមុន បានច្រើនជាតិ គឺរលឹកបាន​១ជាតិខ្លះ ២ជាតិខ្លះ។បេ។ រលឹកជាតិ ដែលខ្លួនធ្លាប់អាស្រ័យនៅ ក្នុងកាលអំពីមុន បានច្រើនជាតិ ព្រមទាំង​អាការ ព្រមទាំង​ឧទ្ទេសយ៉ាងនេះ នេះឯងជាវិជ្ជា របស់អរិយសាវ័កនោះ បពិត្រមហានាម ត្រង់​អរិយសាវ័ក មានចក្ខុដូចជាទិព្វ ដ៏បរិសុទ្ធ កន្លងនូវ​ចក្ខុ របស់មនុស្សធម្មតា។បេ។ លោក​ដឹង​ច្បាស់ នូវសត្វទាំងឡាយ ដែលអន្ទោល​ទៅតាមកម្ម នេះឯងជាវិជ្ជា របស់អរិយសាវ័ក​នោះ បពិត្រមហានាម ត្រង់អរិយសាវ័កធ្វើឲ្យជាក់ច្បាស់ នូវចេតោវិមុត្តិ និងបញ្ញាវិមុត្តិ ដែល​មិនមានអាសវៈ ព្រោះអស់ទៅ នៃ​អាសវធម៌ទាំងឡាយ ដោយប្រាជ្ញានៃខ្លួន ក្នុងបច្ចុប្បន្ន ហើយសម្រេចសម្រាន្ត ដោយឥរិយាបថ នេះឯង ជាវិជ្ជា​របស់​អរិយ​សាវ័កនោះ បពិត្រ​មហានាម អរិយសាវ័កនេះ ព្រះបរមគ្រូ ទ្រង់សំដែងថា ជាអ្នកបរិបូណ៌​ដោយវិជ្ជា​ដូច្នេះក៏បាន បរិបូណ៌ដោយចរណៈ ដូច្នេះក៏បាន បរិបូណ៌ដោយវិជ្ជា និង​ចរណៈ ដូច្នេះក៏បាន។ បពិត្រ​មហានាម ទាំងព្រហ្មឈ្មោះ សនង្កុមារ ក៏បានពោល​គាថានេះថា

ក្សត្រប្រសើរបំផុត ក្នុងពួកជនដែលប្រកាន់គោត្រ អ្នកណាបរិបូណ៌​ដោយវិជ្ជា និងចរណៈ អ្នកនោះឈ្មោះថា ប្រសើរបំផុត ក្នុងពួកទេវតា និងមនុស្ស។

[៣៥] បពិត្រមហានាម គាថានេះឯង ព្រហ្មឈ្មោះសនង្កុមារ ច្រៀងពីរោះហើយ មិនមែនច្រៀងមិនពីរោះទេ ពោលពីរោះហើយ មិនមែនពោលមិនពីរោះទេ ជាគាថា​ប្រកប​ដោយ​ប្រយោជន៍ មិនមែនឥតប្រយោជន៍ទេ ទាំងព្រះមានព្រះភាគ ក៏ទ្រង់​យល់​ព្រមហើយ។ លំដាប់នោះ ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ក្រោកឡើង ហើយត្រាស់នឹង​ព្រះអានន្ទមានអាយុថា ម្នាលអានន្ទ ពីរោះណាស់ៗ ម្នាលអានន្ទ អ្នកសំដែង​សេក្ខប្បដិបទា ដល់ពួកសក្យៈ អ្នកក្រុងកបិលវត្ថុ ពេញហៅពីរោះ។ លុះព្រះអានន្ទមានអាយុ បានសំដែងសេចក្តីនេះចប់ហើយ ព្រះបរមគ្រូ ក៏មានហឫទ័យ​ត្រេកអរ ពួកសក្យៈអ្នកក្រុងកបិលវត្ថុ ក៏មានចិត្តរីករាយ ត្រេកអរហើយ ចំពោះភាសិតនៃ​ព្រះអានន្ទមានអាយុ។