[៤៨] ខ្ញុំបានស្តាប់មកយ៉ាងនេះ។ សម័យមួយ ព្រះពក្កុលៈមានអាយុ នៅក្នុងវត្តវេឡុវ័ន ជាកលន្ទកនិវាបស្ថាន ជិតក្រុងរាជគ្រឹះ។ សម័យនោះឯង អចេល ឈ្មោះកស្សប ជាសំឡាញ់ របស់ព្រះពក្កុលៈមានអាយុ ក្នុងកាលនៅជាគ្រហស្តពីដើម បានចូលទៅរកព្រះពក្កុលៈមានអាយុ លុះចូលទៅដល់ហើយ ក៏និយាយពាក្យរាក់ទាក់ សំណេះសំណាល ទៅរកព្រះពក្កុលៈមានអាយុ លុះបញ្ចប់ពាក្យសំណេះសំណាល និងពាក្យដែលគួររឭកហើយ ទើបអង្គុយក្នុងទីសមគួរ។ លុះអចេលកស្សប អង្គុយក្នុងទីសមគួរហើយ ក៏សួរព្រះពក្កុលៈមានអាយុ ដូច្នេះថា បពិត្រព្រះពក្កុលៈមានអាយុ លោកម្ចាស់ បួសយូរប៉ុន្មានឆ្នាំហើយ។ ព្រះពក្កុលៈឆ្លើយថា អាត្មាបួស ៨០វស្សាហើយ។ អចេលកស្សប សួរទៀតថា បពិត្រព្រះពក្កុលៈមានអាយុ ចុះ៨០វស្សានេះ លោកសេពមេថុនប៉ុន្មានដង។

[៤៩] ម្នាលអាវុសោកស្សប អ្នកកុំសួរអាត្មាថា បពិត្រព្រះពក្កុលៈមានអាយុ ចុះ៨០វស្សានេះ លោកសេពមេថុនប៉ុន្មានដង យ៉ាងនេះឡើយ ម្នាលអាវុសោ កស្សប អ្នកត្រូវសួរអាត្មាថា បពិត្រព្រះពក្កុលៈមានអាយុ ចុះ៨០វស្សានេះ កាមសញ្ញា របស់លោកធ្លាប់កើតប៉ុន្មានដង យ៉ាងនេះវិញ។ ម្នាលអាវុសោ អាត្មាបួស ៨០វស្សាហើយ អាត្មាមិនដែលមានកាមសញ្ញាកើតឡើងទេ។ ព្រះពក្កុលៈមានអាយុ មិនដែលមានកាមសញ្ញាកើតឡើង អស់៨០វស្សាហើយ ដោយហេតុណា យើងខ្ញុំចំណាំទុក នូវហេតុនេះ ថាជាអច្ឆរិយព្ភូតធម៌ របស់ព្រះពក្កុលៈមានអាយុ។ ម្នាលអាវុសោ អាត្មាបួស ៨០វស្សាហើយ អាត្មាមិនដែលមានព្យាបាទសញ្ញា… មិនដែលមានវិហឹសាសញ្ញា កើតឡើងទេ។ ព្រះពក្កុលៈមានអាយុ មិនដែលមានវិហឹសាសញ្ញា កើតឡើង អស់៨០វស្សាហើយ ដោយហេតុណា យើងខ្ញុំចំណាំទុក នូវហេតុនេះ ថាជាអច្ឆរិយព្ភូតធម៌ របស់ព្រះពក្កុលៈមានអាយុ។

[៥០] ម្នាលអាវុសោ អាត្មាបួស ៨០វស្សាហើយ អាត្មាមិនដែលមានកាមវិតក្កៈ កើតឡើងទេ។ ព្រះពក្កុលៈមានអាយុ មិនដែលមានកាមវិតក្កៈ កើតឡើង អស់៨០វស្សាហើយ ដោយហេតុណា យើងខ្ញុំចំណាំទុក នូវហេតុនេះ ថាជាអច្ឆរិយព្ភូតធម៌ របស់ព្រះពក្កុលៈមានអាយុ។ ម្នាលអាវុសោ អាត្មាបួស ៨០វស្សាហើយ អាត្មាមិនដែលមានព្យាបាទវិតក្កៈ… មិនដែលមានវិហឹសាវិតក្កៈ កើតឡើងទេ។ ព្រះពក្កុលៈមានអាយុ មិនដែលមានវិហឹសាវិតក្កៈ កើតឡើង អស់៨០វស្សាហើយ ដោយហេតុណា យើងខ្ញុំចំណាំទុក នូវហេតុនេះ ថាជាអច្ឆរិយព្ភូតធម៌ របស់ព្រះពក្កុលៈមានអាយុ។

[៥១] ម្នាលអាវុសោ អាត្មាបួស ៨០វស្សាហើយ អាត្មាមិនធ្លាប់ត្រេកអរ នឹងគហបតីចីវរទេ។ ព្រះពក្កុលៈមានអាយុ មិនធ្លាប់ត្រេកអរនឹងគហបតីចីវរ អស់៨០វស្សាហើយ ដោយហេតុណា យើងខ្ញុំចំណាំទុក នូវហេតុនេះ ថាជាអច្ឆរិយព្ភូតធម៌ របស់ព្រះពក្កុលៈមានអាយុ។ ម្នាលអាវុសោ អាត្មាបួស ៨០វស្សាហើយ អាត្មាមិនធ្លាប់កាត់ចីវរ ដោយកាំបិតទេ… អាត្មាមិនធ្លាប់ដេរចីវរ ដោយម្ជុលទេ… មិនធ្លាប់ជ្រលក់ចីវរ ដោយគ្រឿងជ្រលក់ទេ.. មិនធ្លាប់ដេរចីវរ លើឈើស្នឹងទេ.. មិនធ្លាប់ចាត់ចែងចីវរកម្ម របស់សព្រហ្មចារីបុគ្គលទាំងឡាយទេ…មិនធ្លាប់ត្រេកអរ នឹងការនិមន្តន៍ទេ… មិនធ្លាប់មាន​គំនិត​កើត​ឡើង​ថា ធ្វើដូចម្តេចហ្ន៎ បុគ្គលណាមួយ គប្បីមកនិមន្តអញទេ។បេ។ អាត្មា មិនដែលអង្គុយ ក្នុងចន្លោះផ្ទះទេ… មិនដែលឆាន់ ក្នុងចន្លោះផ្ទះទេ… មិនដែលកាន់យកនិមិត្ត របស់មាតុគ្រាម ដោយអនុព្យញ្ជនៈទេ… មិនដែលសំដែងធម៌ ដល់មាតុគ្រាម ដោយហោចទៅ សូម្បីត្រឹមតែគាថា ៤បទ ទេ… មិនដែល​ចូលទៅកាន់សំណាក់ភិក្ខុនីទេ… មិនដែលសំដែងធម៌​ ដល់​ភិក្ខុនី​ទេ… មិនដែលសំដែងធម៌ ដល់​សិក្ខមានា​ទេ… មិនដែលសំដែងធម៌ ដល់សាមណេរីទេ… មិនដែលបំបួសទេ… មិនដែលឲ្យឧបសម្បទាទេ… មិនដែលឲ្យនិស្ស័យទេ… មិនដែលឲ្យសាមណេរបម្រើទេ… មិនដែលស្រប់កាយ ក្នុងផ្ទះសម្រាប់កម្តៅកាយទេ… មិនដែលស្រប់កាយ ដោយ​គ្រឿង​លំអិត​ទេ… មិនដែល​ត្រេកអរ នូវ​ការ​គក់​ច្របាច់​ខ្លួន របស់សព្រហ្មចារីបុគ្គលទេ… មិនដែលមានអាពាធកើតឡើង ដោយហោចទៅ សូម្បីតែដំណួច​ពិស​ទេ… មិនដែលថែររក្សាថ្នាំទុក ដោយហោចទៅ សូម្បីតែចំណិតផ្លែស្រម៉ទេ… មិនដែលផ្អែកបង្អែកទេ… មិនដែលដេកទេ។ ព្រះពក្កុលៈមានអាយុ មិនដែលដេក អស់៨០វស្សាហើយ ដោយហេតុណា យើងខ្ញុំចំាទុក នូវហេតុនេះ ថាជាអច្ឆរិយព្ភូតធម៌ របស់ព្រះពក្កុលៈមានអាយុ។

[៥២] ម្នាលអាវុសោ អាត្មាបួស ៨០វស្សាហើយ អាត្មាមិនដែលចូលវស្សា ក្នុងទីសេនាសនៈ ក្នុង​ស្រុកទេ។ ព្រះពក្កុលៈមានអាយុ មិនដែលចូលវស្សា ក្នុងទីសេនាសនៈ ក្នុងស្រុក អស់៨០វស្សាហើយ ដោយហេតុណា យើងខ្ញុំចំាទុក នូវហេតុនេះ ថាជាអច្ឆរិយព្ភូតធម៌ របស់ព្រះពក្កុលៈមានអាយុ។ ម្នាលអាវុសោ អាត្មា ប្រកបដោយកិលេស ឆាន់បិណ្ឌបាត របស់អ្នកដែន តែ៧ថ្ងៃ លុះដល់ថ្ងៃទី៨ អរហត្តផល ក៏កើតឡើង។ ព្រះពក្កុលៈមានអាយុ ប្រកបដោយកិលេស ឆាន់បិណ្ឌបាត របស់អ្នកដែន តែ៧ថ្ងៃ លុះដក់ថ្ងៃទី៨ អរហត្តផល ក៏កើតឡើង ដោយហេតុណា យើងខ្ញុំចំាទុក នូវហេតុនេះ ថាជាអច្ឆរិយព្ភូតធម៌ របស់ព្រះពក្កុលៈមានអាយុ។

[៥៣] បពិត្រព្រះពក្កុលៈមានអាយុ ខ្ញុំគប្បីបាននូវបព្វជ្ជា គប្បីបាននូវឧបសម្បទា ក្នុងធម្ម​វិន័យនេះ។ អចេលកស្សប ក៏បាននូវបព្វជ្ជា បាននូវឧបសម្បទា ក្នុងធម្មវិន័យនេះ។ លុះព្រះកស្សប​មាន​អាយុ បានឧបសម្បទា មិនយូរប៉ុន្មាន ក៏ចៀសចេញទៅតែម្នាក់ឯង ជាអ្នកមិនប្រមាទ មានព្យាយាម ដុតកម្តៅកិលេស មានចិត្តបញ្ជូនទៅរកព្រះនិព្វាន កុលបុត្រទាំងឡាយ ចេញចាកផ្ទះ ទៅបួសក្នុងផ្នួស ដោយប្រពៃ ដើម្បីប្រយោជន៍ ដល់អនុត្តរធម៌ណា ក៏បានធ្វើឲ្យជាក់ច្បាស់ នូវអនុត្តរ​ធម៌​នោះ ដែល​ជា​ទីបំផុត នៃព្រហ្មចរិយៈ ដោយប្រាជ្ញាដ៏ឧត្តម ចំពោះខ្លួនឯង ក្នុងបច្ចុប្បន្ន ហើយសម្រាន្តនៅ ដោយឥរិយាបថ ទាំង៤ រមែងដឹងថា ជាតិអស់ហើយ មគ្គព្រហ្មចរិយៈ អាត្មាអញ បាននៅរួចហើយ សោឡសកិច្ច អាត្មាអញ បានធ្វើរួចហើយ មគ្គភាវនាកិច្ចដទៃ ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីសោឡសកិច្ចនេះទៀត មិនមានឡើយ។ បណ្តាព្រះអរហន្តទាំងឡាយ ព្រះកស្សបមានអាយុ ក៏ជាព្រះអរហន្ត ១រូប ដែរ។

[៥៤] លុះសម័យជាខាងក្រោយមក ព្រះពក្កុលៈមានអាយុ កាន់យកកូនសោ ចេញអំពីវិហារ ចូលទៅកាន់វិហារ ហើយពោលពាក្យ យ៉ាងនេះថា សូមលោកមានអាយុទាំងឡាយ ថយចេញទៅសិន សូមលោកមានអាយុទាំងឡាយ ថយចេញទៅសិន ខ្ញុំនឹងបរិនិព្វានក្នុងថ្ងៃនេះ។ ព្រះកស្សបពោលថា ព្រះពក្កុលៈមានអាយុ បានកាន់យកកូនសោ ចេញអំពីវិហារ ចូលទៅកាន់វិហារ ហើយពោលយ៉ាងនេះថា សូមលោកមានអាយុទាំងឡាយ ថយចេញទៅសិន សូមលោកមានអាយុទាំងឡាយ ថយចេញទៅសិន ខ្ញុំនឹងបរិនិព្វានក្នុងថ្ងៃនេះ ដោយហេតុណា ខ្ញុំចំាទុក នូវហេតុនេះ ថាជាអច្ឆរិយព្ភូតធម៌ របស់ព្រះពក្កុលៈមានអាយុ។

[៥៥] ឯព្រះពក្កុលៈមានអាយុ អង្គុយបរិនិព្វាន ក្នុងទីកណ្តាលភិក្ខុសង្ឃ។ ព្រះពក្កុលៈមានអាយុ អង្គុយបរិនិព្វាន ក្នុងទីកណ្តាលភិក្ខុសង្ឃ ដោយហេតុណា ខ្ញុំក៏ចំាទុក នូវហេតុនេះ ថាជាអច្ឆរិយព្ភូតធម៌ របស់ព្រះពក្កុលៈមានអាយុ។