km:tipitaka:sut:mn:sut.mn.142



ទក្ខិណាវិភង្គសូត្រ ទី១២

សង្ខេប

ហេតុ​អ្វី​បាន​ជា​ ព្រះ​ពុទ្ធ​មិនព្រម​ទទួល​​យក​សម្ពត់​ថ្មី​ដែល​​ព្រះ​នាង​មហា​បជាបតិគោតមី​ ប្រគេន? ព្រះពុទ្ធ​​ទ្រង់​​ប្រទាន​​បញ្ជី​​​តម្រៀប​ជាជួរ​​​នៃ​ការបូជា។

mn 142 បាលី cs-km: sut.mn.142 អដ្ឋកថា: sut.mn.142_att PTS: ?

(ទី១២) ទក្ខិណាវិភង្គសូត្រ

?

បកប្រែពីភាសាបាលីដោយ

ព្រះសង្ឃនៅប្រទេសកម្ពុជា

ប្រតិចារិកពី sangham.net ជាសេចក្តីព្រាងច្បាប់ការបោះពុម្ពផ្សាយ

ការបកប្រែជំនួស: មិនទាន់មាននៅឡើយទេ

អានដោយ ឧបាសិកា វិឡា

អានដោយ ឧបាសិកា ដានាថ

(១២. ទក្ខិណាវិភង្គសុត្តំ)

[១៨១] ខ្ញុំបានស្តាប់មកយ៉ាងនេះ។ សម័យមួយ ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់គង់នៅក្នុង​និគ្រោធារាម ជិតក្រុងកបិលព័ស្តុ ក្នុងដែនសក្កៈ។ គ្រានោះ ព្រះនាង​មហាបជាបតិគោតមី នាំយកសំពត់ថ្មី ១គូ ចូលទៅគាល់​ព្រះមានព្រះភាគ លុះចូលទៅដល់ ក្រាបថ្វាយបង្គំ​ព្រះមានព្រះភាគ ហើយគង់ក្នុងទីសមគួរ។ លុះព្រះនាង មហាបជាបតិគោតមី គង់​ក្នុង​ទីសមគួរហើយ ក៏ក្រាបបង្គំទូល​ព្រះមានព្រះភាគ ដូច្នេះថា បពិត្រព្រះអង្គ ដ៏ចម្រើន សំពត់ថ្មី ១គូ នេះ ខ្ញុំម្ចាស់រវៃខ្លួនឯង ត្បាញខ្លួនឯង ផ្គងចំពោះព្រះមានព្រះភាគ បពិត្រព្រះអង្គ ដ៏ចំរើន សូមព្រះមានព្រះភាគ អាស្រ័យ​នូវសេចក្តី​អនុគ្រោះ​ ចំពោះខ្ញុំ​ម្ចាស់ ទទួលយកនូវសំពត់នោះ។

[១៨២] កាលបើព្រះនាងមហាបជាបតិគោតមី ក្រាបបង្គំទូលយ៉ាងនេះហើយ ព្រះមានព្រះភាគ ក៏មានព្រះបន្ទូលនឹងព្រះនាងមហាបជាបតិគោតមី ដូច្នេះថា បពិត្រ​ព្រះនាងគោតមី សូមព្រះនាងប្រគេន (សំពត់នេះ) ចំពោះសង្ឃវិញចុះ កាលបើ​ព្រះនាង​ប្រគេនសំពត់នេះ ចំពោះសង្ឃហើយ តថាគតឈ្មោះថា ព្រះនាងបានបូជាហើយផង ទាំង​សង្ឃ ក៏ឈ្មោះថា ព្រះនាងបានបូជាហើយដែរ។ ព្រះនាងមហាបជាបតិគោតមី ក្រាបបង្គំទូលអង្វរព្រះមានព្រះភាគ អស់វារៈ២ដង ដូច្នេះថា បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន សំពត់ថ្មី ១គូនេះ ខ្ញុំម្ចាស់រវៃខ្លួនឯង ត្បាញខ្លួនឯង ឧទ្ទិសចំពោះព្រះមានព្រះភាគ បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន សូមព្រះមានព្រះភាគ អាស្រ័យ​នូវសេចក្តីអនុគ្រោះ ចំពោះ​ខ្ញុំម្ចាស់ ទទួលយកនូវសំពត់នោះ។ ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់មានព្រះបន្ទូលនឹង​ព្រះនាង​មហាបជាបតិគោតមី អស់វារៈ២ដង ដូច្នេះថា បពិត្រ​ព្រះនាងគោតមី សូម​ព្រះនាង​ប្រគេនសង្ឃវិញចុះ កាលបើ​ព្រះនាង​ប្រគេនសង្ឃហើយ តថាគត ក៏ឈ្មោះថា ព្រះនាងបានបូជាហើយផង ទាំង​សង្ឃ ក៏ឈ្មោះថា ព្រះនាងបានបូជាហើយដែរ។ ព្រះនាងមហាបជាបតិគោតមី ក្រាបបង្គំទូលព្រះមានព្រះភាគ អស់វារៈ៣ដង ដូច្នេះថា បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន សំពត់ថ្មី ១គូនេះ ខ្ញុំម្ចាស់រវៃខ្លួនឯង ត្បាញខ្លួនឯង ឧទ្ទិស​ចំពោះ​ព្រះមានព្រះភាគ បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន សូមព្រះមានព្រះភាគ អាស្រ័យ​នូវសេចក្តី​អនុគ្រោះ ចំពោះ​ខ្ញុំម្ចាស់ ហើយទទួលយកនូវសំពត់នោះ។ ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់មាន​ព្រះបន្ទូល នឹង​ព្រះនាងមហាបជាបតិគោតមី អស់វារៈ៣ដង ដូច្នេះថា បពិត្រ​ព្រះនាងគោតមី សូមព្រះនាងប្រគេនសង្ឃវិញចុះ កាលបើ​ព្រះនាង​ប្រគេនសង្ឃហើយ តថាគត ក៏ឈ្មោះថា ព្រះនាងបានបូជាហើយផង ទាំង​សង្ឃ ក៏ឈ្មោះថា ព្រះនាង​បាន​បូជា​ហើយដែរ។

[១៨៣] កាលបើព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់មានព្រះពុទ្ធដីកា យ៉ាងនេះហើយ ព្រះអានន្ទមានអាយុ ក៏ក្រាបបង្គំទូលអង្វរ​ព្រះមានព្រះភាគ ដូច្នេះថា បពិត្រព្រះអង្គ ដ៏ចំរើន សូមព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ទទួលសំពត់ថ្មី ១គូ របស់ព្រះនាង​មហាបជាបតិគោតមី បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន ព្រះនាង​មហាបជាបតិគោតមី ជាអ្នក​មានឧបការៈច្រើន ជាព្រះមាតុច្ឆា របស់​ព្រះមានព្រះភាគ ជាអ្នកថែរក្សា អ្នកចិញ្ចឹម អ្នក​ថ្វាយទឹកក្សីរ កាលព្រះមាតាបង្កើត​ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ទិវង្គតទៅ នាងបានបំបៅ​ទឹកដោះ បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន សូម្បីព្រះមានព្រះភាគ ក៏មានឧបការៈច្រើន ដល់​ព្រះនាង​មហាបជាបតិគោតមីដែរ បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន ព្រោះ​ព្រះនាង​មហាបជាបតិ​គោតមី អាស្រ័យព្រះមានព្រះភាគ ទើបបានដល់នូវ​ព្រះពុទ្ធ ជាទីពឹង បាន​ដល់នូវ​ព្រះធម៌ ជាទីពឹង បានដល់នូវព្រះសង្ឃ ជាទីពឹង បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន ព្រះនាង​មហាបជាបតិគោតមី អាស្រ័យ​ព្រះមានព្រះភាគ ទើបជាអ្នកបានវៀរចាកការសម្លាប់សត្វ វៀរចាកការកាន់យកទ្រព្យ ដែលគេមិនបានឲ្យ វៀរចាកការប្រព្រឹត្តិខុសក្នុងកាមទាំង​ឡាយ វៀរចាកការនិយាយកុហក វៀរចាកហេតុ​ ជាទីតាំងនៃសេចក្តីប្រមាទ គឺការផឹក​នូវ​ទឹកស្រវឹង គឺសុរា និងមេរ័យ បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន ព្រះនាង​មហាបជាបតិគោតមី អាស្រ័យ​នូវព្រះមានព្រះភាគ ទើបប្រកប​ដោយសេចក្តីជ្រះថ្លាមិនកម្រើក ក្នុងព្រះពុទ្ធ​ ប្រកបដោយសេចក្តីជ្រះថ្លាមិនកម្រើក ក្នុងព្រះធម៌ ប្រកបដោយ​សេចក្តីជ្រះថ្លាមិន​កម្រើក ក្នុងព្រះសង្ឃ ប្រកបដោយ​សីលទាំងឡាយ ដែលជាទីត្រេកអរ នៃព្រះអរិយបុគ្គល បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន ព្រះនាង​មហាបជាបតិគោតមី អាស្រ័យ​នូវព្រះមានព្រះភាគ ទើប​ជាអ្នកអស់សង្ស័យក្នុងទុក្ខ អស់សង្ស័យក្នុងហេតុឲ្យកើតទុក្ខ អស់សង្ស័យ ក្នុងធម៌រំលត់​ទុក្ខ អស់សង្ស័យ ក្នុងសេចក្តី​ប្រតិបត្តិទៅកាន់ទីរំលត់ទុក្ខ បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន សូម្បី​ព្រះមានព្រះភាគ ក៏មានឧបការៈច្រើន ដល់ព្រះនាង​មហាបជាបតិគោតមីដែរ។

[១៨៤] ព្រះមានព្រះភាគទ្រង់ត្រាស់ថា អើយ៉ាងហ្នឹងហើយអានន្ទ អើយ៉ាង​ហ្នឹង​ហើយ អានន្ទ ម្នាលអានន្ទ បុគ្គលអាស្រ័យបុគ្គលណា ទើបបានដល់ព្រះពុទ្ធ ជាទីពឹង បានដល់​ព្រះធម៌ ជាទីពឹង បានដល់ព្រះសង្ឃ ជាទីពឹង ម្នាលអានន្ទ តថាគត មិន​សំដែង​នូវ​ការថ្វាយបង្គំ ការក្រោកទទួល អញ្ជលិកម្ម សាមីចិកម្ម និងការឲ្យនូវចីវរ បិណ្ឌបាត សេនាសនៈ និងភេសជ្ជបរិក្ខារ ជាបច្ច័យដល់អ្នកជម្ងឺ ថាជាកម្ម ដែលបុគ្គលនេះ តបស្នង​ដល់បុគ្គលនេះ បានដោយល្អឡើយ។ ម្នាលអានន្ទ មួយទៀត បុគ្គលអាស្រ័យ​នូវបុគ្គល​ណា ហើយបានវៀរចាកការសម្លាប់សត្វ វៀរចាក​ការកាន់យកទ្រព្យ ដែលគេ​មិនបានឲ្យ វៀរចាកការប្រព្រឹត្តិខុស ក្នុងកាមទាំងឡាយ វៀរចាក​ការនិយាយកុហក វៀរចាក​ហេតុ​ជាទីតាំងនៃសេចក្តីប្រមាទ គឺការផឹកនូវទឹកស្រវឹង គឺសុរា និងមេរ័យ ម្នាលអានន្ទ តថាគត​មិនសំដែងនូវការថ្វាយបង្គំ ការក្រោកទទួល អញ្ជលិកម្ម សាមីចិកម្ម និងការឲ្យនូវ​ចីវរ បិណ្ឌបាត សេនាសនៈ និងភេសជ្ជបរិក្ខារ ជាបច្ច័យដល់អ្នកជម្ងឺ ថាជាកម្ម ដែលបុគ្គល​នេះ តបស្នងដល់បុគ្គលនេះ បានដោយល្អឡើយ។ ម្នាលអានន្ទ មួយទៀត បុគ្គល អាស្រ័យ​នូវបុគ្គលណា ហើយបានប្រកបដោយ​សេចក្តីជ្រះថ្លា មិនកម្រើកក្នុងព្រះពុទ្ធ ប្រកបដោយ​សេចក្តីជ្រះថ្លា មិនកម្រើកក្នុងព្រះធម៌ ប្រកបដោយសេចក្តីជ្រះថ្លា មិនកម្រើក​ក្នុងព្រះសង្ឃ ប្រកបដោយ​សីលទាំងឡាយ ជាទីត្រេកអរ នៃព្រះអរិយបុគ្គល ម្នាលអានន្ទ តថាគត មិនសំដែងនូវការថ្វាយបង្គំ ការក្រោកទទួល អញ្ជលិកម្ម សាមីចិកម្ម និងការឲ្យនូវ​ចីវរ បិណ្ឌបាត សេនាសនៈ និងភេសជ្ជបរិក្ខារ ជាបច្ច័យដល់អ្នកជម្ងឺ ថាជាកម្ម ដែលបុគ្គល​នេះ តបស្នងដល់បុគ្គលនេះ បានដោយល្អឡើយ។ ម្នាលអានន្ទ មួយទៀត បុគ្គល អាស្រ័យ​នូវបុគ្គលណា ហើយជាអ្នកអស់សង្ស័យក្នុងទុក្ខ អស់សង្ស័យ​ក្នុងហេតុឲ្យកើតទុក្ខ អស់សង្ស័យក្នុងធម៌រំលត់ទុក្ខ អស់សង្ស័យក្នុង​សេចក្តីប្រតិបត្តិទៅ​កាន់ធម៌រំលត់ទុក្ខ ម្នាលអានន្ទ តថាគតមិនសំដែង នូវការថ្វាយបង្គំ ការក្រោកទទួល អញ្ជលិកម្ម សាមីចិកម្ម និងការឲ្យនូវ​ចីវរ បិណ្ឌបាត សេនាសនៈ និងភេសជ្ជបរិក្ខារ ជាបច្ច័យដល់អ្នកជម្ងឺ ថាជាកម្ម ដែលបុគ្គល​នេះ តបស្នងដល់បុគ្គលនេះ បានដោយល្អឡើយ។

[១៨៥] ម្នាលអានន្ទ បាដិបុគ្គលិកាទក្ខិណា (ទានដែល​ឲ្យចំពោះបុគ្គល) នេះ មាន​១៤យ៉ាង។ បុគ្គលឲ្យទានចំពោះ​ព្រះតថាគត ជាអរហន្ត សម្មាសម្ពុទ្ធ នេះជា​បាដិបុគ្គលិកាទក្ខិណា ទី១។ ឲ្យទានចំពោះ​ព្រះបច្ចេកពុទ្ធ នេះជា​បាដិបុគ្គលិកាទក្ខិណា ទី២។ ឲ្យទានចំពោះ​ព្រះអរហន្ត ជាសាវ័ករបស់ព្រះតថាគត នេះ​ជា​បាដិបុគ្គលិកាទក្ខិណា ទី៣។ ឲ្យទានចំពោះ​បុគ្គលអ្នកប្រតិបត្តិ ដើម្បី​ធ្វើឲ្យជាក់ច្បាស់ នូវអរហត្តផល នេះជា​បាដិបុគ្គលិកាទក្ខិណា ទី៤។ ឲ្យទានចំពោះអនាគាមិបុគ្គល​ នេះ​ជា​បាដិបុគ្គលិកាទក្ខិណា ទី៥។ ឲ្យទានចំពោះ​បុគ្គល​អ្នកប្រតិបត្តិ ដើម្បីធ្វើឲ្យជាក់ច្បាស់ នូវ​អនាគាមិផល នេះជា​បាដិបុគ្គលិកាទក្ខិណា ទី៦។ ឲ្យទានចំពោះសកទាគាមិបុគ្គល នេះជា​បាដិបុគ្គលិកាទក្ខិណា ទី៧។ ឲ្យទានចំពោះ​បុគ្គល​អ្នកប្រតិបត្តិ ដើម្បីធ្វើឲ្យជាក់ច្បាស់ នូវ​សកទាគាមិផល នេះជា​ បាដិបុគ្គលិកាទក្ខិណា ទី៨។ ឲ្យទានចំពោះ​សោតាបន្នបុគ្គល នេះ​ជា​បាដិបុគ្គលិកាទក្ខិណា ទី៩។ ឲ្យទានចំពោះបុគ្គល​អ្នកប្រតិបត្តិ ដើម្បីធ្វើឲ្យជាក់ច្បាស់ នូវ​សោតាបត្តិផល1) នេះជា​បាដិបុគ្គលិកាទក្ខិណា ទី១០។ ឲ្យទានចំពោះ​អ្នកបួស ជាខាងក្រៅ (ពុទ្ធសាសនា) ដែលប្រាសចាកតម្រេកក្នុងកាម2) ទាំងឡាយ នេះជា​បាដិបុគ្គលិកាទក្ខិណា ទី១១។ ឲ្យទានចំពោះ​បុថុជ្ជន មានសីល នេះជា​បាដិបុគ្គលិកាទក្ខិណា ទី១២។ ឲ្យទានចំពោះ​បុថុជ្ជនទ្រុស្តសីល នេះជា​បាដិបុគ្គលិកាទក្ខិណា ទី១៣។ ឲ្យទានចំពោះ​សត្វតិរច្ឆាន នេះជា​បាដិបុគ្គលិកាទក្ខិណា ទី១៤។

[១៨៦] ម្នាលអានន្ទ បណ្តាបុគ្គលអ្នកទទួល​ទានទាំងនោះ ទក្ខិណាមានគុណ​មួយរយ3) ដែលបុគ្គលត្រូវ​បាន ព្រោះឲ្យទានចំពោះសត្វតិរច្ឆាន។ ទក្ខិណាមានគុណមួយពាន់ ដែលបុគ្គលត្រូវ​បាន ព្រោះឲ្យទានចំពោះបុថុជ្ជនទ្រុស្តសីល។ ទក្ខិណាមានគុណមួយសែន ដែលបុគ្គល​ត្រូវ​បាន ព្រោះឲ្យទានចំពោះបុថុជ្ជនមានសីល។ ទក្ខិណាមានគុណមួយសែនកោដិ ដែលបុគ្គលត្រូវ​បាន ព្រោះឲ្យទានចំពោះអ្នកបួសខាងក្រៅ ដែលប្រាសចាកតម្រេក ក្នុងកាមទាំងឡាយ។ ទក្ខិណាមានគុណរាប់មិនបាន ប្រមាណមិនកើត ដែលបុគ្គលត្រូវ​បាន ព្រោះឲ្យទានចំពោះបុគ្គល ដែលប្រតិបត្តិ ដើម្បីធ្វើ​ឲ្យជាក់ច្បាស់ នូវសោតាបត្តិផល។ នឹងបាច់និយាយទៅថ្វី (ដល់ទក្ខិណាដែលបុគ្គលឲ្យ) ចំពោះសោតាបន្នបុគ្គល នឹង​និយាយទៅថ្វី ចំពោះបុគ្គលដែល​ប្រតិបត្តិ ដើម្បីធ្វើឲ្យជាក់ច្បាស់ នូវសកទាគាមិផល នឹង​និយាយទៅថ្វី ចំពោះសកទាគាមិបុគ្គល នឹង​និយាយទៅថ្វី ចំពោះបុគ្គលដែល​ប្រតិបត្តិ ដើម្បីធ្វើឲ្យជាក់ច្បាស់ នូវអនាគាមិផល នឹង​និយាយទៅថ្វី ចំពោះអនាគាមិបុគ្គល នឹង​និយាយទៅថ្វី ចំពោះបុគ្គលដែល​ប្រតិបត្តិ ដើម្បីធ្វើឲ្យជាក់ច្បាស់ នូវអរហត្តផល នឹង​និយាយទៅថ្វី ចំពោះព្រះអរហន្ត ជាសាវ័ករបស់តថាគត នឹង​និយាយទៅថ្វី ចំពោះ​ព្រះបច្ចេកសម្ពុទ្ធ នឹង​និយាយទៅថ្វី ចំពោះព្រះតថាគត ជាអរហន្ត សម្មាសម្ពុទ្ធ។

[១៨៧] ម្នាលអានន្ទ សង្ឃគតាទក្ខិណា (ទានដែល​តំកល់ក្នុងសង្ឃ) នេះ​មាន ៧​យ៉ាង។ បុគ្គលឲ្យទានចំពោះសង្ឃទាំងពីរចំណែក មានព្រះពុទ្ធជាប្រធាន4) នេះជាសង្ឃ​គតាទក្ខិណា ទី១។ កាលបើព្រះតថាគតបរិនិព្វានទៅ បុគ្គល​ឲ្យទានចំពោះ​សង្ឃទាំង​ពីរ​ចំណែក នេះជា សង្ឃគតាទក្ខិណា ទីពីរ។ ឲ្យទានចំពោះ​តែភិក្ខុសង្ឃ នេះជា សង្ឃគតាទក្ខិណា ទី៣។ ឲ្យទានចំពោះ​តែភិក្ខុនីសង្ឃ នេះជាសង្ឃគតាទក្ខិណា ទី៤។ បុគ្គល (ទៅនិមន្តអំពីសំណាក់សង្ឃ) ថា សូម​លោកទាំង​ឡាយ ចាត់ពួកភិក្ខុប៉ុណ្ណេះ ពួកភិក្ខុនីប៉ុណ្ណេះ អំពីសង្ឃ ដើម្បីខ្ញុំ​ ហើយទើបឲ្យទាន នេះជាសង្ឃគតាទក្ខិណា ទី៥។ បុគ្គល (ទៅនិមន្តអំពីសំណាក់សង្ឃ) ថា សូម​លោកទាំង​ឡាយ ចាត់ពួកភិក្ខុប៉ុណ្ណេះ អំពីសង្ឃ ដើម្បីខ្ញុំ​ ហើយទើបឲ្យទាន នេះជាសង្ឃគតាទក្ខិណា ទី៦។ បុគ្គល (ទៅនិមន្តអំពីសំណាក់សង្ឃ) ថា សូម​លោកទាំង​ឡាយ ចាត់ពួកភិក្ខុនីប៉ុណ្ណេះ អំពីសង្ឃ ដើម្បីខ្ញុំ​ ហើយទើបឲ្យទាន នេះជាសង្ឃគតាទក្ខិណា ទី៧។

[១៨៨] ម្នាលអានន្ទ ក្នុងកាលជាអនាគត នឹងមានគោត្រភូសង្ឃ (សង្ឃ​មានតែឈ្មោះ) មានតែសំពត់កាសាវៈចងក ជាអ្នកទ្រុស្តសីល មានធម៌ដ៏លាមក ជន​ទាំង​នោះ ឧទ្ទិសចំពោះសង្ឃ ហើយនឹងឲ្យទាន ដល់បុគ្គល​ទ្រុស្តសីលទាំងនោះ ម្នាលអានន្ទ សូម្បីក្នុងកាលនោះ ក៏តថាគតពោលថា សង្ឃគតាទក្ខិណាទាន មានអានិសង្សរាប់​មិនបាន ប្រមាណមិនកើតដែរ ម្នាលអានន្ទ តថាគតមិនដែល​ពោលនូវ​បាដិបុគ្គលិក​ទាន ថាមានផលច្រើនជាង​សង្ឃគតាទក្ខិណាទាន ដោយបរិយាយណាមួយឡើយ។

[១៨៩] ម្នាលអានន្ទ ទក្ខិណាវិសុទ្ធិ (ការបរិសុទ្ធិ និងមិនបរិសុទ្ធិរបស់ទាន) នេះ​មាន​៤យ៉ាង។ ឯ ទក្ខិណាវិសុទ្ធិ ទាំង៤ តើដូចម្តេច។ ម្នាលអានន្ទ ទក្ខិណា បរិសុទ្ធខាង​អ្នកឲ្យ មិនបរិសុទ្ធខាងអ្នកទទួល១ ម្នាលអានន្ទ ទក្ខិណា បរិសុទ្ធខាងអ្នកទទួល មិន​បរិសុទ្ធខាងអ្នកឲ្យ១ ម្នាលអានន្ទ ទក្ខិណា មិនបរិសុទ្ធខាងអ្នកឲ្យផង មិនបរិសុទ្ធ​ខាងអ្នក​ទទួលផង១ ម្នាលអានន្ទ ទក្ខិណាបរិសុទ្ធខាងអ្នកឲ្យផង បរិសុទ្ធខាងអ្នកទទួលផង១។

[១៩០] ម្នាលអានន្ទ ទក្ខិណា បរិសុទ្ធខាង​អ្នកឲ្យ មិនបរិសុទ្ធខាងអ្នកទទួល តើ​ដូចម្តេច។ ម្នាលអានន្ទ អ្នកឲ្យក្នុងលោកនេះ ជាបុគ្គលមានសីល មានធម៌ល្អ ឯពួក​អ្នក​ទទួល ជាអ្នកទ្រុស្តសីល មានធម៌ដ៏លាមក ម្នាលអានន្ទ យ៉ាងនេះឯង ឈ្មោះថា ទក្ខិណា បរិសុទ្ធខាងអ្នកឲ្យ មិនបរិសុទ្ធ​ខាងអ្នក​ទទួល។

[១៩១] ម្នាលអានន្ទ ទក្ខិណា បរិសុទ្ធខាង​អ្នកទទួល តែមិនបរិសុទ្ធខាងអ្នកឲ្យ តើ​ដូចម្តេច។ ម្នាលអានន្ទ អ្នកឲ្យក្នុងលោកនេះ ជាបុគ្គលទ្រុស្តសីល មានធម៌ដ៏លាមក ឯពួក​អ្នក​ទទួល ជាបុគ្គលមានសីល មានធម៌ល្អ ម្នាលអានន្ទ យ៉ាងនេះឯង ឈ្មោះថា ទក្ខិណា បរិសុទ្ធខាងអ្នកទទួល មិនបរិសុទ្ធ​ខាងអ្នកឲ្យ។

[១៩២] ម្នាលអានន្ទ ទក្ខិណា មិនបរិសុទ្ធខាង​អ្នកឲ្យផង មិនបរិសុទ្ធខាងអ្នកទទួល​ផង តើ​ដូចម្តេច។ ម្នាលអានន្ទ អ្នកឲ្យក្នុងលោកនេះ ជាអ្នកទ្រុស្តសីល មានធម៌ដ៏លាមក ទាំងពួក​អ្នក​ទទួល ក៏ជាបុគ្គលទ្រុស្តសីល មានធម៌ដ៏លាមកដូចគ្នា ម្នាលអានន្ទ យ៉ាងនេះឯង ឈ្មោះថា ទក្ខិណា មិនបរិសុទ្ធខាងអ្នកឲ្យផង មិនបរិសុទ្ធ​ខាងអ្នក​ទទួលផង។

[១៩៣] ម្នាលអានន្ទ ទក្ខិណា បរិសុទ្ធខាង​អ្នកឲ្យផង បរិសុទ្ធខាងអ្នកទទួលផង តើ​ដូចម្តេច។ ម្នាលអានន្ទ អ្នកឲ្យក្នុងលោកនេះ ជាបុគ្គលមានសីល មានធម៌ល្អ ទាំងពួក​អ្នក​ទទួល ក៏ជាបុគ្គលមានសីល មានធម៌ល្អដូចគ្នា ម្នាលអានន្ទ យ៉ាងនេះឯង ឈ្មោះថា ទក្ខិណា បរិសុទ្ធខាងអ្នកឲ្យផង បរិសុទ្ធ​ខាងអ្នក​ទទួលផង។ ម្នាលអានន្ទ នេះឯង ជា ទក្ខិណាវិសុទ្ធិ៤យ៉ាង។

[១៩៤] ព្រះមានព្រះភាគទ្រង់ត្រាស់នូវព្រះសូត្រនេះ លុះព្រះសុគត ជាសាស្តា ទ្រង់ត្រាស់នូវព្រះសូត្រនេះរួចហើយ ទើបទ្រង់ត្រាស់នូវព្រះគាថា តទៅទៀត ដូច្នេះថា បុគ្គលណា ជាអ្នកមានសីល មានចិត្តជ្រះថ្លា ដោយប្រពៃ ជឿស៊ប់នូវកម្ម និងផល​របស់កម្ម ដ៏លើសលុប ឲ្យទានដែលខ្លួនបានមក ដោយធម៌ ចំពោះពួកបុគ្គល​ទ្រុស្តសីល ទក្ខិណានោះ បរិសុទ្ធខាងអ្នកឲ្យ បុគ្គលណា ជាអ្នកទ្រុស្តសីល មានចិត្ត​មិនបានជ្រះថ្លា មិនជឿស៊ប់នូវកម្ម និងផល​របស់កម្ម ដ៏លើសលុប ឲ្យទានដែលខ្លួនបានមក មិនដោយធម៌ ចំពោះពួកបុគ្គលអ្នកមានសីល ទក្ខិណានោះ បរិសុទ្ធខាងអ្នកទទួល បុគ្គលណា ជាអ្នកទ្រុស្តសីល មានចិត្ត​មិនបានជ្រះថ្លា មិនជឿស៊ប់នូវកម្ម និងផល​របស់កម្ម ដ៏​លើសលុប ឲ្យទានដែលខ្លួនបានមកមិនដោយធម៌ ចំពោះពួកបុគ្គល​ទ្រុស្តសីល តថាគត មិនពោលថា ទាននោះ មានផលដ៏បរិបូណ៌ទេ បុគ្គលណា ជាអ្នកមានសីល មានចិត្ត​ជ្រះថ្លាដោយប្រពៃ ជឿស៊ប់នូវកម្ម និងផល​របស់កម្ម ដ៏លើសលុប ឲ្យទានដែលខ្លួនបាន​មក​ដោយធម៌ ចំពោះពួកបុគ្គលមានសីល តថាគត ពោលថា ទាននោះឯង ទើបបាន​ផលដ៏​បរិបូណ៌ បុគ្គលណា ជាអ្នកប្រាសចាករាគៈ មានចិត្តជ្រះថ្លាដោយប្រពៃ ជឿស៊ប់នូវកម្ម និងផល​របស់កម្ម ដ៏លើសលុប ឲ្យទានដែល​ខ្លួនបានមកដោយធម៌ ចំពោះពួកបុគ្គល​ប្រាសចាករាគៈ ទាននោះឯង ប្រសើរជាងពួកអាមិសទាន (ទាំងអស់)។

ចប់ ទក្ខិណាវិភង្គសូត្រ ទី១២។

ចប់ វិភង្គវគ្គ ទី៤។

ឧទ្ទាននៃវិភង្គវគ្គនោះ គឺ

ភទ្ទេករត្តសូត្រ១ រឿងព្រះអានន្ទសំដែង (ភទ្ទេករត្តសូត្រ) ក្នុងឧបដ្ឋានសាលា១ រឿង​ព្រះសមិទ្ធិ (ក្នុងមហាកច្ចានភទ្ទេករត្តសូត្រ)១ រឿង​ចន្ទនទេវបុត្រ (ក្នុងលោមសកង្គិយសូត្រ)១ រឿងមាណពអគ្គិវេសនគោត្រ (ក្នុងចូឡកម្មវិភង្គសូត្រ)១ រឿងបុគ្គលឈ្មោះថាមានញាណដ៏ប្រសើរ (ក្នុងមហាកម្មវិភង្គសូត្រ)១ រឿង​ព្រះសម្ពុទ្ធ​ព្រះនាម​បុរិសទម្មសារថិ (ក្នុងសឡាយតនវិភង្គសូត្រ)១ ឧទ្ទេសវិភង្គសូត្រ១ អរណវិភង្គសូត្រ១ រឿង​បុក្កុសកុលបុត្រ (ក្នុងធាតុវិភង្គសូត្រ)១ រឿង​សច្ចៈដ៏ប្រសើរ (ក្នុង​សច្ចវិភង្គសូត្រ)១ រឿងទាន (ក្នុងទក្ខិណាវិភង្គសូត្រ)១។

 

លេខយោង

1)
អដ្ឋកថា ថា សូម្បីឧបាសក ដល់សរណគមន៍៣ក្តី កាន់សីល៥ក្តី សីល១០ក្តី សាមណេរ ឬភិក្ខុដែលទើប​នឹងបួសបាន១ថ្ងៃក្តី ភិក្ខុមានវត្តប្រតិបត្តិ ដែល​បួស​យូរហើយក្តី ភិក្ខុទ្រទ្រង់វិបស្សនាក្តី ទាំងអស់នេះ ឈ្មោះថាប្រតិបត្តិ ដើម្បី​ធ្វើឲ្យជាក់​ច្បាស់ នូវសោតាបត្តិផល។ តែបុគ្គលឲ្យទានចំពោះ​បុគ្គលទាំងអម្បាលនេះ បានផលច្រើនជាងគ្នា​ជាលំដាប់។
2)
សំដៅពួក​អ្នកជាកម្មវាទី កិរិយាវាទី ដែល​បានអភិញ្ញាជាលោកិយទាំង៥។
3)
អដ្ឋកថា ថា ឲ្យនូវអានិសង្ស១០០ គឺ១០០អត្តភាព ក្នុងអត្តភាពមួយៗ មានអាយុវែង១ សម្បុរល្អ១ សេចក្តីសុខ១ កម្លាំង១ ប្រាជ្ញា១ រួមជាអានិសង្ស៥០០។ ទានក្រៅពីសត្វតិរច្ឆានទៅ ក៏គុណជាប្រាំៗ តាមឧបាយនេះដែរ។
4)
សង្ឃ​ទាំង​ពីរចំណែក គឺពួកភិក្ខុសង្ឃអង្គុយម្ខាង ពួកភិក្ខុនីសង្ឃអង្គុយម្ខាង ព្រះសាស្តាជាម្ចាស់ គង់​ត្រង់កណ្តាល ដូច្នេះហៅថា សង្ឃទាំងពីរចំណែក មានព្រះពុទ្ធជាប្រធាន។ សង្ឃគតាទក្ខិណា ទី១នេះ គ្មាន​ទក្ខិណាណាវិសេសស្មើឡើយ។ ប៉ុន្តែ​កាលដែលព្រះ​សាស្តាបរិនិព្វានទៅហើយនោះ គេតំកល់ព្រះពុទ្ធបដិមា ឬព្រះធាតុ លើអាសនៈ ក្នុងទី​ចំពោះមុខសង្ឃទាំងពីរចំណែក តំកល់ម្ហូបចំណីលើតុ ឬជើងស្រាប ហើយធ្វើកិច្ច​ទក្ខិណោទកជាដើម ថ្វាយវត្ថុទាំងពួង ដល់ព្រះសាស្តាជាមុន ទើបថ្វាយ​សង្ឃទាំង​ពីរ​ចំណែកជាខាងក្រោយ យ៉ាងនេះ ក៏ឈ្មោះថា ថ្វាយទានដល់​សង្ឃទាំងពីរចំណែក មានព្រះពុទ្ធ​ជាប្រធានដែរ (សម័យឥឡូវនេះ គ្មានភិក្ខុនី មានតែភិក្ខុ ដូច្នេះឈ្មោះថា ភិក្ខុសង្ឃមានព្រះពុទ្ធជាប្រធាន)។ ភោជនដែលថ្វាយដល់ព្រះសាស្តា យ៉ាងនេះ ត្រូវ​ប្រគេនដល់ភិក្ខុណា ដែលប្រតិបត្តិព្រះសាស្តា ដែលបរិបូណ៌ដោយវត្តប្រតិបត្តិ ព្រោះ​ជាវត្ថុរបស់ព្រះពុទ្ធជាបិតា ត្រូវបានដល់ភិក្ខុជាកូន ឬនឹងប្រគេនដល់សង្ឃក៏គួរ។ បើវត្ថុ​នោះជាប្រេង ឬសាដក ត្រូវអុជប្រទីប ចងជាទង់ ឬពិតានថ្វាយ។ អដ្ឋកថា។
km/tipitaka/sut/mn/sut.mn.142.txt · ពេលកែចុងក្រោយ: 2024/08/09 15:01 និពន្ឋដោយ Johann