ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់ប្រៀនប្រដៅ អរិយសច្ច ទី ២ និងទី ៣ គឺ សង្សារ និងនិព្វានៈ ការកើតឡើងដោយអាស្រ័យហេតុ។

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

មិច្ឆាបដិបត្តិ និងសម្មាបដិបត្តិ។

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

ព្រះពុទ្ធ​ទ្រង់​ប្រៀន​ប្រដៅ​អំពី​អាហារ ៤យ៉ាង។

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

បុគ្គល​​ដែល​​ដឹង​​ហេតុ​​និង​​ផល​ (បដិច្ចសមុប្បាទ) ច្បាស់​​លាស់ ព្រះពុទ្​ធ​ទ្រង់​​ត្រាស់​​ហៅ​ ពិត​ជា​​សមណៈ ឬ​​ព្រាហ្មណ៍។

បុគ្គល​​ដែល​​ដឹង​​ហេតុ​​និង​​ផល​ (បដិច្ចសមុប្បាទ) ច្បាស់​​លាស់ ព្រះពុទ្ធទ្រង់​​ត្រាស់​​ហៅ​ ពិត​ជា​​សមណៈ ឬ​​ព្រាហ្មណ៍។

វត្ថុទាំងពួងមាន… វត្ថុទាំងពួងមិនមាន… ហើយ​និង​ព្រះ​ធម៌​របស់​ព្រះពុទ្ធ។

ដូ​ម្តេច​ដែល​ព្រះ​សម្មាសម្ពុទ្ធ ត្រាស់​ថា ជា​ធម្មកថិក?

អចេល​ឆ្ងល់​សួរ​ថា​៖ «ទុក្ខ​កើត​ឡើង​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​ឬ? ដោយអ្នក​​ផ្សេង? ដោយ​ទាំង​ពីរ? ដោយ​មិន​មែន​ទេ?« ដូ​ច្នេះ​តើ​អ្វី​ជា​ហេតុ​នៃ?

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

អ្នក​ធ្លាប់​បាន​ស្គាល់​ពាក្យ​ថា ពាល​បណ្ឌិត និង​សង្គម ក្នុង​ធម៌​ថា ពាល និង​បណ្ឌិត មាន​អត្ថន័យ​ល្អ​ជាង។ និង​លោក​បណ្ឌិត​ក្នុង​កុដិ​លោក​មាន​ជំនន់​ជំពាក់​ជាប់​គ្នា ប៉ុន្តែ​ពួក​គេ​ទាំង​ពីរ​មាន​ភាព​ខុស​ប្លែកគ្នា ព្រះ​ពុទ្ធ​លោក​បាន​សិក្សា​ស្រាវ​ជ្រាវ…

ការ​សន្មត់​គ្រប់​បែប​យ៉ាង ថា (ខ្ញុំ)មានឬមិនមាន ជាឫមិនជា បាន​ជា… នឺង​ជា… (១០៨ តណ្ហា​​វិតក្ក) មិន​កើត​ឡើង​ចំពោះ​អ្នក​ដឹង ឃើញ​បដិច្ចសមុប្បាទ​ធម៌ និង​បដិច្ចសមុប្បន្នធម៌។

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

កិរិយា​អស់​ទៅ​នៃ​អាសវ (មគ្គ) មាន​ហេតុ តាម​លំដាប់ ដូចរងទុក្ខដែរ កាល​បើ​​ឃើញ​​នូវ​អរិយសច្ច ៤។

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

ព្រះ​ភូមិជ សួរ​អំពី សុខ និង​ទុក្ខ… នឹង​ព្រះ​សារីបុត្ត។ តើ​ព្រះ​មាន​ព្រះភាគ បាន​ត្រាស់​ដូ​ម្តេច​ខ្លះ នឹង​ព្រះ​អានន្ន អំពី​សុខ និង​ទុក្ខ…?

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

បុគ្គលដែលសាមញ្ញ និង​បុគ្គល​ដែល​ប្រតិបត្តិ​តាមធម៌ និង​បុគ្គល​ដែល​បាន​ដឹង​ច្បាស់​នូវ​ធម៌​នោះ មាន​លក្ខណៈ​ខុស​គ្នា​យ៉ាង​ណា?

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

មាន​សេចក្តី​ឧបមា​ថា បើ​ទ្វារ​ទ្រុង​បាន​បើក បក្សី​ណា​នឹង​ឈរ​នៅ​ជិត​ទ្វារ ឬ​ឈរ​នៅ​ទី​តាំង​ត្រូវ ដើម្បី​នឹង​ចាក​ចេញ?

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

អ្វី​ដែល​កើត​ឡើង​មាន​ចេតនា​ជា​ហេតុ វា​ជា​ឫស។ តាំង​ចិត្ត​សេពគប់ តាំង​នៅ​ជា​មួយ​គ្នា ប្រាថ្នា​អ្វី​ក៏​មក​ដល់។

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

ការ​ថប់បារម្ភ​មាន​ហេតុ​ផល​របស់​វា។ ការ​​ទៅ​​ដល់​​ទន្លេ​​នៃ​​ព្រះ​ធម៌​ មាន​ន័យ​​ថា​ បាន​​រួច​​ផុត​​ពី​​ការ​​ភ័យ​​ខ្លាច​​៥​​ប្រភេទ។

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

ព្រះ​មាន​ព្រះ​ភាគ៖ ការ​ជួប​ជុំគ្នា ញាតិ​ទាំង​ឡាយ​នៅ​ក្នុង​ភព ជា​ផស្សៈ។

ព្រះពុទ្ធ​មិន​ចង់​ឱ្យ​​ជាប់​គាំង​ក្នុង​ការ​សន្មតអំ​ពី​កម្ម​ផ្ទាល់​ខ្លួន។

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

កាល​បើ​របស់​អ្វី មាន ទើប​របស់​អ្វី​មាន​ហ្ន៎ របស់​អ្វី​កើត​ឡើង? មាន​ឬ​មិន​មាន៖ ទាំង​ពីរ​មិន​មាន​មូលដ្ឋាន​នៅ​ក្នុង​សាសនា​នេះ។

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

ពិចារណា​ឃើញ​ទុក្ខ​ហើយ ពិចារណា​ដោយ​ប្រពៃ​នូវ​ដោយហេតុ​នោះ នាំ​ឲ្យ​រួច​ចាក​ទុក្ខ។

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

ហេតុ​​អ្វី​​បាន​​ជា​​ព្រះពុទ្ធ​​ ចង់​​ឱ្យ​​អ្នក​​យល់​​អំពី​​រូបកាយ​​ច្បាស់​មុន?

អរិយ​បុគ្គល មិន​ដែល​បង្រៀន​អំពី ខន្ធ ៥ ដល់​មនុស្ស​មិន​ទាន់​អភិវឌ្ឍ​កាយ មិន​ទាន់មាន​សិល​ពិត នៅ​ឡើយ​ទេ។ ព្រះ​សូត្រ​​​​ពន្យល់​​អំពី​ បដិច្ចសមុប្បាទ​ធម៌។

រឿង​ដ៏​ល្បីល្បាញ «សាច់របស់កូនប្រុស»។ ផ្តើម​​ពី​​អាហារ​​ធម្មតា ព្រះ​​សម្មា​សម្ពុទ្ធ​ទ្រង់​​ប្រទាន​​គំរូ​ អំពី​​របៀប​​ចាត់​​ទុក​​អាហារ ​គ្រប់​​ប្រភេទ​ ដើម្បី​​បាន​​នូវ​​ការ​​រំដោះ​។

រាគ​តាំង​ក្នុង​អាហារ ៤ យ៉ាង​នាំ​សត្វ​ឲ្យ កើត ចាស់ ឈឺ ស្លាប់… បើ​រាគ​មិន​មាន​ទី​តាំង​ទេ ការ​កើត ចាស់ ឈឺ ស្លាប់ នឹង​ត្រូវ​បញ្ចប់។

ព្រះពុទ្ធ​​កសាង​​ទីក្រុង​​បុរាណ​​ឡើងវិញ។

ព្រះពុទ្ធ​ពន្យល់​យ៉ាង​លម្អិត អំពី​ការ​ជញ្ជឹង​គិត​នៃ​ធម៌​ក្នុងខ្លួន ធម៌​មួយ​ណា និង​ដោយ​របៀប​ណា។

សួរថា «អ្នកណា?» គ្រាន់តែរារាំងដើម្បីយល់មូលហេតុ និងផលច្បាស់។

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

មិន​មែន​ព្រះ​អរហន្ត​ទាំង​អស់​សុទ្ធ​តែ​មានឫទ្ធិ​ទេ។ ហើយ​​ល្អ​​​​មិន​​បាន​​បួស​​ទៅ​​ធ្វើ​​ជំនួញ។

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)