[១២៥] ខ្ញុំបានស្តាប់មកយ៉ាងនេះ។ សម័យមួយ ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់គង់នៅក្នុង​វត្តវេឡុវ័ន ជាកលន្ទកនិវាបស្ថាន ជិតក្រុងរាជគ្រឹះ។ ក៏សម័យនោះឯង ព្រះរាហុលមាន​អាយុ គង់នៅ​ក្នុងអម្ពលដ្ឋិកាវ័ន។ គ្រានោះឯង ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ចេញ​ចាកផល​សមាបត្តិ ក្នុងវេលាសាយណ្ហសម័យ ហើយទ្រង់ពុទ្ធដំណើរ​ចូលទៅ ឯអម្ពលដ្ឋិកា​វ័ន សំដៅទៅត្រង់​កន្លែង ដែលព្រះរាហុលមានអាយុនៅ។ ព្រះរាហុល​មានអាយុ ក៏បានឃើញ​ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ពុទ្ធដំណើរ​មកអំពីចម្ងាយ លុះឃើញ​ហើយ ក៏រៀប​ចំអាសនៈ និងទឹកសម្រាប់​លាងព្រះបាទ។ ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់គង់​លើ​អាសនៈ ដែល​ព្រះរាហុល​ក្រាលបំរុងទុក លុះ​គង់ហើយ ទើបលាងព្រះបាទា។ ចំណែក​ខាងព្រះរាហុល​មានអាយុ ក៏ក្រាបថ្វាយបង្គំព្រះមានព្រះភាគ ហើយដាក់​អង្គ គង់​ក្នុងទីសមគួរ។

[១២៦] លំដាប់នោះឯង ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ទុកទឹកឲ្យសល់បន្តិច ក្នុងផ្តិលទឹក ហើយទ្រង់ត្រាស់សួរព្រះរាហុល​មានអាយុថា ម្នាលរាហុល អ្នកបានឃើញទឹកសល់​បន្តិច ដែលតថាគត ដាក់ក្នុងផ្តិលទឹកនេះឬទេ។ ព្រះរាហុលក្រាបបង្គំ​ទូលថា ព្រះករុណា​ ព្រះ​អង្គ (ឃើញ)។ ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ត្រាស់ថា ម្នាលរាហុល សមណធម៌របស់ពួក​ភិក្ខុ ដែលមិនមានសេចក្តីអៀនខ្មាស ក្នុងសម្បជានមុសាវាទ ដូចជាទឹក ដែលមាន​ប្រមាណ​តិច យ៉ាងនេះឯង។ បន្ទាប់អំពីនោះ ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ចាក់ទឹក ដែលសល់បន្តិចនោះ​ចោល ហើយសួរបញ្ជាក់ទៅនឹងព្រះរាហុលមាន​អាយុថា ម្នាលរាហុល អ្នកបាន​ឃើញ​ទឹក​សល់​បន្តិច ដែលតថាគត ចាក់ចោលហើយ​នេះឬទេ។ ព្រះករុណាព្រះអង្គ (ឃើញ)។ ម្នាលរាហុល សមណធម៌របស់ពួក​ភិក្ខុ ដែលមិនមានសេចក្តីអៀនខ្មាស ក្នុងសម្បជាន​មុសាវាទ ដូចជាទឹក ដែលតថាគត ចាក់ចោល​ហើយយ៉ាងនេះឯង។ ទើបព្រះមាន​ព្រះភាគ ទ្រង់ផ្កាប់ផ្តិលទឹកនោះ ហើយត្រាស់សួរបញ្ជាក់ ទៅនឹងព្រះរាហុលមាន​អាយុថា ម្នាលរាហុល អ្នកបានឃើញផ្តិលទឹក ដែលតថាគតផ្កាប់ហើយនេះឬទេ។ ព្រះករុណា ព្រះអង្គ ឃើញ។ ម្នាលរាហុល សមណធម៌របស់ពួក​ភិក្ខុ ដែលមិនមានសេចក្តីអៀនខ្មាស ក្នុងសម្បជានមុសាវាទ ដូចផ្តិលទឹក ដែលតថាគតផ្កាប់យ៉ាងនេះឯង។ តអំពី​នោះមក​ទៀត ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ផ្ងារផ្តិលទឹកនោះ ហើយត្រាស់​សួរបញ្ជាក់ ទៅនឹងព្រះរាហុល​មាន​អាយុថា ម្នាលរាហុល អ្នកបានឃើញផ្តិលទឹក ដែល​ទទេ រលីងធេង​នេះឬទេ។ ព្រះករុណា ព្រះអង្គ (ឃើញ)។ ម្នាលរាហុល សមណធម៌របស់​ពួក​ភិក្ខុ ដែលមិនមានសេចក្តីអៀនខ្មាស ក្នុងសម្បជានមុសាវាទ ដូចជាផ្តិលទឹក ដែលទទេ រលីងធេង យ៉ាងនេះឯង។

[១២៧] ម្នាលរាហុល ដូចជាដំរីរបស់ស្តេចដែលមានភ្លុកងទន្ទាំ មានរូបសមរម្យ​ គួរជាព្រះទីនាំង ជាសត្វ​ធ្លាប់ចុះសង្គ្រាម ដំរីនោះកាលបើចូលកាន់សង្គ្រាម តែង​ធ្វើ​ការដោយជើងមុខខ្លះ ធ្វើការដោយជើងក្រោយខ្លះ ធ្វើការដោយកាយខាងមុខខ្លះ ធ្វើ​ការដោយកាយខាងក្រោយខ្លះ ធ្វើការដោយក្បាលខ្លះ ធ្វើការដោយត្រចៀកខ្លះ ធ្វើការ​ដោយភ្លុកខ្លះ ធ្វើការដោយកន្ទុយខ្លះ រក្សាទុកតែ​ប្រមោយប៉ុណ្ណោះ។ ឯហ្មដំរី មានសេចក្តី​ត្រិះរិះ​ក្នុងដំណើរ ដែលដំរីរក្សាប្រមោយទុកនោះ យ៉ាងនេះថា ដំរីរបស់ស្តេចនេះ​ឯង មានភ្លុកងទន្ទាំ មានរូបសមរម្យ​ គួរជាព្រះទីនាំង ជាសត្វ​ធ្លាប់ចុះសង្គ្រាម ទោះបី​ចូលទៅ​កាន់​សង្គ្រាម តែង​ធ្វើ​ការដោយជើងមុខខ្លះ ធ្វើការដោយជើងក្រោយខ្លះ ធ្វើការដោយកាយខាងមុខខ្លះ ធ្វើ​ការដោយកាយខាងក្រោយខ្លះ ធ្វើការដោយក្បាលខ្លះ ធ្វើការដោយស្លឹកត្រចៀកខ្លះ ធ្វើការ​ដោយភ្លុកខ្លះ ធ្វើការដោយកន្ទុយខ្លះ រក្សាទុកតែ​ប្រមោយ​ប៉ុណ្ណោះ ដំរីរបស់ស្តេច (នេះ) ឈ្មោះថា មិនទាន់ប្រថុយជីវិតនៅឡើយ។ ម្នាលរាហុល កាលដែល​ដំរីរបស់ស្តេច មានភ្លុកងទន្ទាំ មានរូបសមរម្យ​ គួរជាព្រះទីនាំង ជាសត្វ​ធ្លាប់ចុះសង្គ្រាម ទោះបីចូលទៅកាន់សង្គ្រាម តែង​ធ្វើ​ការដោយជើងមុខខ្លះ ធ្វើការដោយ​ជើង​ក្រោយខ្លះ។បេ។ ធ្វើការដោយកន្ទុយខ្លះ ធ្វើការដោយ​ប្រមោយខ្លះ។ ហ្មដំរី មានសេចក្តី​​ត្រិះរិះ​ក្នុងដំណើរនោះ យ៉ាងនេះថា ដំរីរបស់ស្តេចនេះ​ឯង មានភ្លុក​ង​ទន្ទាំ​ មានរូបសមរម្យ​ គួរជាព្រះទីនាំង ជាសត្វ​ធ្លាប់ចុះសង្គ្រាម ទោះបីចូលកាន់សង្គ្រាម តែង​ធ្វើ​ការដោយជើងមុខខ្លះ ធ្វើការដោយជើងក្រោយខ្លះ ធ្វើការដោយកាយខាងមុខខ្លះ ធ្វើ​ការដោយកាយខាងក្រោយខ្លះ ធ្វើការដោយក្បាលខ្លះ ធ្វើការដោយស្លឹកត្រចៀកខ្លះ ធ្វើការ​ដោយភ្លុកខ្លះ ធ្វើការដោយកន្ទុយខ្លះ ធ្វើការដោយ​ប្រមោយខ្លះ ដំរីរបស់ស្តេច​នេះ ទើបឈ្មោះថា ប្រថុយលះបង់ជីវិតហើយ ឥឡូវនេះ អំពើណាមួយ ដែលដំរីរបស់ស្តេច ឈ្មោះថាមិនទាន់ធ្វើ មិនមានឡើយ សេចក្តីនេះ មានឧបមាយ៉ាងណា។ ម្នាលរាហុល មានឧបមេយ្យដូចភិក្ខុណាមួយ ដែលមិនមានសេចក្តីអៀនខ្មាស ក្នុងសម្បជានមុសាវាទ តថាគត មិនពោលថា ភិក្ខុនោះ មិនធ្វើបាបកម្មតិចតួច ដូច្នេះទេ។ ម្នាលរាហុល ព្រោះ​ហេតុដូច្នោះ ក្នុងសាសនានេះ អ្នកគួរសិក្សាថា អាត្មាអញ នឹងមិនពោលពាក្យកុហក សូម្បីដើម្បីសើចលេង ម្នាលរាហុល អ្នកត្រូវសិក្សា យ៉ាងនេះចុះ។

[១២៨] ម្នាលរាហុល អ្នកសំគាល់សេចក្តីនោះថាដូចម្តេច កញ្ចក់ មានប្រយោជន៍​ដូចម្តេច។ បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន កញ្ចក់មានប្រយោជន៍ ខាងការឆ្លុះមើលមុខ។ ម្នាលរាហុល យ៉ាងនោះមែនហើយ អ្នកគប្បីពិចារណា ត្រិះរិះមើលរួចហើយ សឹមធ្វើ​កម្ម​ដោយកាយ ពិចារណា ត្រិះរិះមើលរួចហើយ សឹមធ្វើ​កម្ម​ដោយវាចា ពិចារណា ត្រិះរិះមើលរួចហើយ សឹមធ្វើ​កម្ម​ដោយចិត្ត។

[១២៩] ម្នាលរាហុល បើអ្នកចង់ធ្វើអំពើណាមួយ ដោយកាយ អ្នកត្រូវពិចារណា​មើល នូវកាយកម្មនោះសិនថា អាត្មាអញ ចង់ធ្វើអំពើណាដោយកាយ តើកាយកម្ម​របស់​អាត្មាអញនេះឯង ប្រព្រឹត្តទៅដើម្បីបៀតបៀន​ខ្លួនផង ប្រព្រឹត្តទៅដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គល​ដទៃផង ប្រព្រឹត្តទៅដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គលទាំងពីរចំណែក គឺខ្លួនឯង និងអ្នកដទៃ​ផង កាយកម្មនេះ ជាអកុសល ចំរើនតែខាងសេចក្តីទុក្ខ មានផលជាទុក្ខ ឬហ្ន៎។ ម្នាលរាហុល បើអ្នកពិចារណា​មើលទៅ ដឹងយ៉ាងនេះថា អាត្មាអញ ចង់ធ្វើអំពើណាដោយកាយ កាយកម្ម​របស់​អាត្មាអញនេះ ប្រព្រឹត្តទៅដើម្បីបៀតបៀន​ខ្លួនផង ប្រព្រឹត្តទៅ​ដើម្បី​បៀតបៀន​​បុគ្គល​ដទៃផង ប្រព្រឹត្តទៅដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គលទាំងពីរចំណែកផង កាយកម្ម​នេះ ជាអកុសល ចំរើនតែខាងសេចក្តីទុក្ខ មានផលជាទុក្ខ ម្នាលរាហុល អ្នកមិនត្រូវធ្វើ​អំពើដោយកាយ ដែលមានទំនងយ៉ាងនេះ ដោយដាច់ខាត។ ម្នាលរាហុល ប្រសិនបើអ្នកបានពិចារណា​មើលទៅ ដឹងយ៉ាងនេះវិញថា អាត្មាអញ ចង់ធ្វើអំពើ​ណា​ដោយ​កាយ កាយកម្ម​របស់​អាត្មាអញនេះ មិនប្រព្រឹត្តទៅដើម្បីបៀតបៀន​ខ្លួនផង មិនប្រព្រឹត្ត​ទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គល​ដទៃផង មិនប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គលទាំងពីរចំណែកផង កាយកម្មនេះ ជាកុសល ចំរើនតែខាងសេចក្តីសុខ មានផលជាសុខ ម្នាលរាហុល អ្នកត្រូវធ្វើអំពើដោយកាយ យ៉ាងនេះចុះ។ ម្នាលរាហុល បើទុកជាអ្នកកំពុងធ្វើអំពើដោយកាយ អ្នកត្រូវតែពិចារណា​មើល នូវកាយកម្មនោះ​ឯងថា អាត្មាអញ កំពុងធ្វើអំពើណាដោយកាយ តើកាយកម្ម​របស់​អាត្មាអញនេះ ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​​ខ្លួនផង ប្រព្រឹត្តទៅដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គល​ដទៃផង ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បី​បៀត​បៀន​​បុគ្គលទាំងពីរចំណែកផង កាយកម្មនេះ ជាអកុសល ចំរើនតែខាងសេចក្តីទុក្ខ មានផលជាទុក្ខ ឬហ្ន៎។ ម្នាលរាហុល ប្រសិនបើអ្នកពិចារណា​មើលទៅ ដឹងយ៉ាងនេះថា អាត្មាអញ កំពុងធ្វើអំពើណាដោយកាយ កាយកម្ម​របស់​អាត្មាអញនេះ ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បី​បៀតបៀន​ខ្លួនផង ប្រព្រឹត្តទៅ​ដើម្បី​បៀតបៀន​​បុគ្គល​ដទៃផង ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀត​បៀន​បុគ្គលទាំងពីរចំណែកផង កាយកម្ម​នេះ ជាអកុសល ចំរើនតែខាងសេចក្តីទុក្ខ មាន​ផល​ជាទុក្ខ ម្នាលរាហុល អ្នកត្រូវលះបង់កាយកម្ម ដែលមានទំនងយ៉ាងនេះចេញ។ ម្នាលរាហុល ប្រសិនបើអ្នកពិចារណា​មើលទៅ ដឹងយ៉ាងនេះវិញថា អាត្មាអញ កំពុងធ្វើអំពើ​ណា​ដោយ​កាយ កាយកម្ម​របស់​អាត្មាអញនេះ មិនប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀត​បៀន​​ខ្លួនផង មិនប្រព្រឹត្ត​ទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គល​ដទៃផង មិនប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បី​បៀត​បៀន​​បុគ្គលទាំងពីរចំណែកផង កាយកម្មនេះ ជាកុសល ចំរើនតែខាងសេចក្តីសុខ មាន​ផល​ជាសុខ ម្នាលរាហុល អ្នកត្រូវធ្វើឲ្យរឿយៗ នូវកាយកម្ម ដែល​មានទំនង យ៉ាងនេះចុះ។ ម្នាលរាហុល បើអ្នកបានធ្វើអំពើដោយកាយរួចហើយ អ្នកត្រូវ​ពិចារណា​មើលកាយកម្មនោះ​ថា អាត្មាអញ បានធ្វើអំពើណាដោយកាយ តើកាយកម្ម​របស់​អាត្មាអញ​នេះ ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​​ខ្លួនផង ប្រព្រឹត្តទៅដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គល​ដទៃផង ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បី​បៀត​បៀន​​បុគ្គលទាំងពីរចំណែកផង កាយកម្មនេះ ជាអកុសល ចំរើនតែខាងសេចក្តីទុក្ខ មានផលជាទុក្ខ ឬហ្ន៎។ ម្នាលរាហុល ប្រសិនបើអ្នក បានពិចារណា​មើលទៅ ដឹងយ៉ាងនេះថា អាត្មាអញ បានធ្វើកាយកម្មណា កាយកម្ម​របស់​អាត្មាអញនេះ ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​ខ្លួនផង ប្រព្រឹត្តទៅ​ ដើម្បី​បៀតបៀន​​បុគ្គល​ដទៃផង ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គលទាំងពីរចំណែកផង កាយកម្ម​នេះ ជា​អកុសល ចំរើនតែខាងសេចក្តីទុក្ខ មានផលជាទុក្ខ ម្នាលរាហុល អ្នកត្រូវសំដែងបើក បង្ហើបប្រាប់​នូវកាយកម្ម ដែលមានទំនងយ៉ាងនេះ ចំពោះគ្រូ ឬចំពោះ​សព្រហ្មចារីបុគ្គល​ទាំងឡាយ ជាអ្នកប្រាជ្ញ លុះអ្នកសំដែង បើកបង្ហើបប្រាប់រួចហើយ អ្នកគប្បី​ដល់នូវ​ការសង្រួមតទៅ។ ម្នាលរាហុល ប្រសិនបើអ្នកបានពិចារណា​មើលទៅ ដឹងយ៉ាងនេះ​វិញ​ថា អាត្មាអញ បានធ្វើអំពើ​ណា​ដោយ​កាយ កាយកម្ម​របស់​អាត្មាអញនេះ មិន​ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​ខ្លួនផង មិនប្រព្រឹត្ត​ទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គល​ដទៃផង មិនប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គលទាំងពីរចំណែកផង កាយកម្មនេះ ជាកុសល ចំរើនតែខាង​សេចក្តី​សុខ មានផលជាសុខ ម្នាលរាហុល អ្នកត្រូវខំសិក្សាទាំងយប់ ទាំងថ្ងៃ ក្នុងធម៌ទាំងឡាយ ជាកុសល ហើយនៅដោយបីតិ និងបាមោជ្ជៈនោះឯង។

[១៣០] ម្នាលរាហុល បើអ្នកចង់ធ្វើអំពើណាមួយ ដោយវាចា អ្នកត្រូវពិចារណា នូវ​វចីកម្មនោះសិនថា អាត្មាអញ ចង់ធ្វើ​អំពើណាដោយវាចា តើវចីកម្មរបស់អាត្មាអញនេះ ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​ខ្លួនផង ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គល​ដទៃផង ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គលទាំងពីរចំណែក គឺខ្លួនឯង និងបុគ្គលដទៃ​ផង វចីកម្មនេះ ជាអកុសល ចំរើនតែខាងសេចក្តីទុក្ខ មានផលជាទុក្ខ ឬហ្ន៎។ ម្នាលរាហុល ប្រសិនបើអ្នកពិចារណា​មើលទៅ ដឹងយ៉ាងនេះថា អាត្មាអញ ចង់ធ្វើអំពើណាដោយវាចា វចីកម្ម ​របស់​អាត្មាអញនេះ ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​ខ្លួនផង ប្រព្រឹត្តទៅ​ ដើម្បី​បៀត​បៀន​​បុគ្គល​ដទៃផង ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គលទាំងពីរចំណែកផង វចីកម្ម​នេះ ជាអកុសល ចំរើនតែខាងសេចក្តីទុក្ខ មានផលជាទុក្ខ ម្នាលរាហុល អ្នកមិនត្រូវធ្វើ​អំពើ​ដោយ​វាចា ដែលមានទំនងយ៉ាងនេះ ដោយដាច់ខាត។ ម្នាលរាហុល ប្រសិនបើជា អ្នកពិចារណា​មើលទៅ ដឹងយ៉ាងនេះវិញថា អាត្មាអញ ចង់ធ្វើអំពើ​ណា​ដោយវាចា វចីកម្ម​ របស់​អាត្មាអញនេះ មិនប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​ខ្លួនផង មិនប្រព្រឹត្ត​ទៅ ដើម្បី​បៀត​បៀន​បុគ្គល​ដទៃផង មិនប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គលទាំងពីរចំណែកផង វចីកម្មនេះ ជាកុសល ចំរើនតែខាងសេចក្តីសុខ មានផលជាសុខ ម្នាលរាហុល អ្នកត្រូវ​ធ្វើ​អំពើដោយវាចា ដែលមានទំនងយ៉ាងនេះចុះ។ ម្នាលរាហុល បើអ្នកកំពុងធ្វើ​អំពើ​ដោយវាចា អ្នកត្រូវពិចារណា​មើលវចីកម្មនោះ​ថា អាត្មាអញ កំពុងធ្វើ​អំពើ​ណា​ដោយវាចា តើវចីកម្ម​របស់​អាត្មាអញនេះ ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​​ខ្លួនផង ប្រព្រឹត្ត​ទៅដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គល​ដទៃផង ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បី​បៀត​បៀន​​បុគ្គលទាំងពីរ​ចំណែក​ផង វចីកម្មនេះ ជាអកុសល ចំរើនតែខាងសេចក្តីទុក្ខ មានផលជាទុក្ខ ឬហ្ន៎។ ម្នាលរាហុល ប្រសិនបើអ្នកពិចារណា​មើលទៅ ដឹងយ៉ាងនេះថា អាត្មាអញ កំពុងធ្វើ​អំពើ​ណា​ដោយវាចា វចីកម្ម​របស់​អាត្មាអញនេះ ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បី​បៀតបៀន​ខ្លួនផង ប្រព្រឹត្តទៅ​ដើម្បី​បៀតបៀន​​បុគ្គល​ដទៃផង ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀត​បៀន​បុគ្គលទាំងពីរចំណែកផង វចីកម្ម​នេះ ជាអកុសល ចំរើនតែខាងសេចក្តីទុក្ខ មាន​ផល​ជាទុក្ខ ម្នាលរាហុល អ្នក​ត្រូវ​លះ​បង់វចីកម្ម មានទំនងយ៉ាងនេះចេញ ដោយដាច់ខាត។ ម្នាលរាហុល ប្រសិនបើអ្នក​ពិចារណា​​មើលទៅ ដឹងយ៉ាងនេះវិញថា អាត្មាអញ កំពុងធ្វើអំពើ​ណា​ដោយវាចា វចីកម្ម​របស់​អាត្មាអញនេះ មិនប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀត​បៀន​​ខ្លួនផង មិនប្រព្រឹត្ត​ទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គល​ដទៃផង មិនប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បី​បៀត​បៀន​​បុគ្គលទាំងពីរ​ចំណែក​ផង វចីកម្មនេះ ជាកុសល ចំរើនតែខាងសេចក្តីសុខ មាន​ផល​ជាសុខ ម្នាលរាហុល អ្នកត្រូវធ្វើវចីកម្ម ដែលមានទំនងយ៉ាងនេះឲ្យរឿយៗទៅចុះ។ ម្នាលរាហុល បើអ្នកបាន​ធ្វើអំពើដោយវាចារួចហើយ អ្នកត្រូវ​ពិចារណា​មើលវចីកម្មនោះ​ថា អាត្មាអញ បានធ្វើ​អំពើ​ណាដោយវាចាហើយ តើវចីកម្ម​របស់​អាត្មាអញ​នេះ ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​​ខ្លួនផង ប្រព្រឹត្តទៅដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គល​ដទៃផង ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បី​បៀត​បៀន​​បុគ្គល​ទាំង​ពីរចំណែកផង វចីកម្មនេះ ជាអកុសល ចំរើនតែខាងសេចក្តីទុក្ខ មានផលជាទុក្ខ ឬហ្ន៎។ ម្នាលរាហុល បើអ្នក បានពិចារណា​មើលទៅ ដឹងយ៉ាងនេះថា អាត្មាអញ បាន​ធ្វើអំពើណាដោយវាចា វចីកម្ម​របស់​អាត្មាអញនេះ ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​ខ្លួនផង ប្រព្រឹត្តទៅ​ ដើម្បី​បៀតបៀន​​បុគ្គល​ដទៃផង ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គល​ទាំងពីរ​ចំណែក​ផង វចីកម្ម​នេះ ជា​អកុសល ចំរើនតែខាងសេចក្តីទុក្ខ មានផលជាទុក្ខ ម្នាល​រាហុល អ្នកគប្បីសំដែងបើក បង្ហើបប្រាប់​នូវវចីកម្ម ដែលមានទំនងយ៉ាងនេះ ចំពោះគ្រូ ឬចំពោះ​សព្រហ្មចារីបុគ្គល​ទាំងឡាយ ដែលមានប្រាជ្ញា លុះអ្នកសំដែង បើកបង្ហើប​ប្រាប់​រួច​ហើយ គប្បី​ដល់នូវ​ការសង្រួមតទៅ។ ម្នាលរាហុល ប្រសិនបើអ្នកពិចារណា​មើលទៅ ដឹងយ៉ាងនេះ​​ថា អាត្មាអញ ធ្វើអំពើ​ណា​ដោយ​វាចា វចីកម្ម​របស់​អាត្មាអញនេះ មិន​ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​ខ្លួនផង មិនប្រព្រឹត្ត​ទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គល​ដទៃផង មិនប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គលទាំងពីរចំណែកផង វចីកម្មនេះ ជាកុសល ចំរើនតែខាង​សេចក្តី​សុខ មានផលជាសុខ ម្នាលរាហុល អ្នកត្រូវខំសិក្សាទាំងយប់ ទាំងថ្ងៃ ក្នុងធម៌ជាកុសលទាំងឡាយ ហើយនៅដោយបីតិ និងបាមោជ្ជៈនោះចុះ។

[១៣១] ម្នាលរាហុល បើអ្នកចង់ធ្វើអំពើណាមួយ ដោយចិត្ត អ្នកត្រូវពិចារណា​មើល នូវមនោកម្មនោះសិនថា អាត្មាអញ ចង់ធ្វើអំពើណាដោយចិត្ត តើមនោកម្ម​របស់​អាត្មាអញនេះ ប្រព្រឹត្តទៅដើម្បីបៀតបៀន​ខ្លួនផង ប្រព្រឹត្តទៅដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គល​ដទៃផង ប្រព្រឹត្តទៅដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គលទាំងពីរចំណែក គឺខ្លួន និងអ្នកដទៃ​ផង មនោកម្មនេះ ជាអកុសល ចំរើនតែខាងសេចក្តីទុក្ខ មានផលជាទុក្ខ ឬហ្ន៎។ ម្នាលរាហុល បើអ្នកពិចារណា​មើលទៅ ដឹងយ៉ាងនេះថា អាត្មាអញ ចង់ធ្វើអំពើណាដោយចិត្ត មនោកម្ម​របស់​អាត្មាអញនេះ ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​ខ្លួនផង ប្រព្រឹត្តទៅ​ដើម្បី​បៀតបៀន​​បុគ្គល​ដទៃផង ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គលទាំងពីរចំណែកផង មនោកម្ម​នេះ ជាអកុសល ចំរើនតែខាងសេចក្តីទុក្ខ មានផលជាទុក្ខ ម្នាលរាហុល អ្នកមិនត្រូវធ្វើ​អំពើដោយចិត្ត ដែលមានទំនងយ៉ាងនេះ ដោយដាច់ខាត។ ម្នាលរាហុល ប្រសិនបើអ្នកពិចារណា​មើលទៅ ដឹងយ៉ាងនេះវិញថា អាត្មាអញ ចង់ធ្វើអំពើ​ណា​ដោយ​ចិត្ត មនោកម្ម​របស់​អាត្មាអញនេះ មិនប្រព្រឹត្តទៅដើម្បីបៀតបៀន​ខ្លួនផង មិនប្រព្រឹត្ត​ទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គល​ដទៃផង មិនប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គលទាំងពីរ​ចំណែក​ផង មនោកម្មនេះ ជាកុសល ចំរើនតែខាងសេចក្តីសុខ មានផលជាសុខ ម្នាលរាហុល អ្នកត្រូវធ្វើអំពើ ដែល​មានទំនងយ៉ាងនេះចុះ។ ម្នាលរាហុល បើអ្នកកំពុងធ្វើ​អំពើ​ណាដោយចិត្ត អ្នកត្រូវពិចារណា​មើល នូវមនោកម្មនោះ​ថា អាត្មាអញ កំពុងធ្វើ​អំពើ​ណា​ដោយ​ចិត្ត តើមនោកម្ម​ របស់​អាត្មាអញនេះ ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​​ខ្លួនផង ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គល​ដទៃផង ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បី​បៀត​បៀន​​បុគ្គល​ទាំង​ពីរ​ចំណែកផង មនោកម្មនេះ ជាអកុសល ចំរើនតែខាងសេចក្តីទុក្ខ មានផលជាទុក្ខ ឬហ្ន៎។ ម្នាលរាហុល បើអ្នកពិចារណា​មើលទៅ ដឹងយ៉ាងនេះថា អាត្មាអញ កំពុងធ្វើអំពើ​ណា​ដោយចិត្ត មនោកម្ម​ របស់​អាត្មាអញនេះ ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បី​បៀតបៀន​ខ្លួនផង ប្រព្រឹត្តទៅ​ដើម្បី​បៀតបៀន​​បុគ្គល​ដទៃផង ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀត​បៀន​បុគ្គលទាំងពីរចំណែកផង មនោកម្ម​នេះ ជាអកុសល ចំរើនតែខាងសេចក្តីទុក្ខ មាន​ផល​ជាទុក្ខ ម្នាលរាហុល អ្នកត្រូវ​លះបង់មនោកម្ម ដែលមានទំនងយ៉ាងនេះចេញ។ ម្នាលរាហុល ប្រសិនបើអ្នកពិចារណា​មើលទៅ ដឹងយ៉ាងនេះវិញថា អាត្មាអញ កំពុងធ្វើអំពើ​ណា​ដោយចិត្ត មនោកម្ម​ របស់​អាត្មាអញនេះ មិនប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀត​បៀន​​ខ្លួនផង មិនប្រព្រឹត្ត​ទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គល​ដទៃផង មិនប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បី​បៀត​បៀន​​បុគ្គលទាំងពីរចំណែកផង មនោកម្មនេះ ជាកុសល ចំរើនតែខាងសេចក្តីសុខ មាន​ផល​ជាសុខ ម្នាលរាហុល អ្នកត្រូវធ្វើនូវ​មនោកម្ម ដែល​មានទំនងយ៉ាងនេះ ឲ្យរឿយៗទៅចុះ។ ម្នាលរាហុល បើអ្នកបានធ្វើអំពើដោយចិត្ត​រួចហើយ អ្នកត្រូវ​ពិចារណា​មើល នូវមនោកម្មនោះ​ឯង​ថា អាត្មាអញ បានធ្វើនូវអំពើណា ដោយចិត្តហើយ តើមនោកម្ម​ របស់​អាត្មាអញ​នេះ ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​​ខ្លួនផង ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គល​ដទៃផង ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បី​បៀត​បៀន​​បុគ្គលទាំងពីរ​ចំណែកផង មនោកម្មនេះ ជាអកុសល ចំរើនតែខាងសេចក្តីទុក្ខ មានផលជាទុក្ខ ឬហ្ន៎។ ម្នាលរាហុល បើអ្នកពិចារណា​មើល​ទៅ ដឹងយ៉ាងនេះថា អាត្មាអញ បានធ្វើអំពើ​ណា ដោយចិត្តហើយ មនោកម្ម ​របស់​អាត្មាអញនេះ ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​ខ្លួនផង ប្រព្រឹត្តទៅ​ ដើម្បី​បៀតបៀន​​បុគ្គល​ដទៃផង ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គលទាំងពីរ​ចំណែកផង មនោកម្ម​នេះ ជា​អកុសល ចំរើនតែខាងសេចក្តីទុក្ខ មានផលជាទុក្ខ ម្នាល​រាហុល អ្នកត្រូវធុញទ្រាន់ នឿយណាយ ខ្ពើមរអើម ចំពោះមនោកម្ម ដែលមានទំនង​យ៉ាងនេះ លុះអ្នកធុញ​ទ្រាន់ នឿយណាយ ខ្ពើមរអើមហើយ ត្រូវដល់នូវ​ការសង្រួម​តទៅ។ ម្នាលរាហុល ប្រសិនបើអ្នកពិចារណា​មើលទៅ ដឹងយ៉ាងនេះ​វិញ​ថា អាត្មាអញ បានធ្វើនូវអំពើ​ណា​ដោយចិត្តហើយ មនោកម្ម​ របស់​អាត្មាអញនេះ មិន​ប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​ខ្លួនផង មិនប្រព្រឹត្ត​ទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គល​ដទៃផង មិនប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីបៀតបៀន​បុគ្គលទាំងពីរចំណែកផង មនោកម្មនេះ ជាកុសល ចំរើនតែខាង​សេ​ចក្តី​សុខ មានផល​ជា​សុខ ម្នាលរាហុល អ្នកត្រូវខំសិក្សាទាំងយប់ ទាំងថ្ងៃ ក្នុងធម៌ជា​កុសល​ទាំងឡាយ ហើយនៅដោយបីតិ និងបាមោជ្ជៈនោះចុះ។

[១៣២] ម្នាលរាហុល ព្រោះថាសមណៈ ឬព្រាហ្មណ៍ណាមួយ ក្នុងកាលដែល​កន្លង​ទៅហើយ បានជម្រះកាយកម្ម ជម្រះវចីកម្ម ជម្រះមនោកម្ម ពួកសមណព្រាហ្មណ៍​ទាំងអស់នោះ សុទ្ធតែបានពិចារណា ត្រិះរិះមើលសព្វ យ៉ាងនេះហើយ ទើបជម្រះ​កាយ​កម្ម ពិចារណា ត្រិះរិះមើលសព្វ យ៉ាងនេះហើយ ទើបជម្រះ​វចីកម្ម ពិចារណា ត្រិះរិះ​មើល​សព្វ យ៉ាងនេះហើយ ទើបជម្រះ​មនោកម្មដែរ។ ម្នាលរាហុល សមណៈ ឬ​ព្រាហ្មណ៍​ណាមួយ ក្នុងកាលដ៏មិនទាន់មានមក និងជម្រះកាយកម្ម និងជម្រះវចីកម្ម និង​ជម្រះ​មនោកម្ម ក៏ពួក​សមណៈ ឬព្រាហ្មណ៍ទាំង​អស់នោះ នឹងពិចារណា ត្រិះរិះមើលសព្វ យ៉ាង​នេះហើយ ទើបជម្រះ​កាយកម្ម ពិចារណា ត្រិះរិះមើលសព្វហើយ ទើបជម្រះ​វចីកម្ម ពិចារណា ត្រិះរិះមើលសព្វហើយ ទើបជម្រះមនោកម្មដែរ។ ម្នាល​រាហុល សមណៈ ឬ​ព្រាហ្មណ៍ណាមួយ ក្នុងកាលឥឡូវនេះ ជម្រះកាយកម្ម ជម្រះ​វចីកម្ម ជម្រះមនោកម្ម ពួក​សមណៈ ឬព្រាហ្មណ៍ទាំងអស់នោះ តែងពិចារណា ត្រិះរិះមើលសព្វ​គ្រប់ យ៉ាងនេះ​ហើយ ទើបជម្រះ​កាយកម្ម ពិចារណា ត្រិះរិះមើលសព្វគ្រប់ហើយ ទើបជម្រះ​វចីកម្ម ពិចារណា ត្រិះរិះមើលសព្វគ្រប់ហើយ ទើបជម្រះ​មនោកម្មដែរ។ ម្នាលរាហុល ព្រោះ​ហេតុដូច្នោះ ក្នុងសាសនានេះ អ្នកត្រូវ​សិក្សាថា អាត្មាអញ នឹងពិចារណា ត្រិះរិះ​មើល​សព្វហើយ ទើបជម្រះវចីកម្ម អាត្មាអញ នឹង​ពិចារណា ត្រិះរិះមើលសព្វហើយ ទើបជម្រះ​មនោកម្ម ដូច្នេះ ម្នាលរាហុល អ្នកត្រូវសិក្សាយ៉ាងនេះចុះ។ លុះព្រះមានព្រះភាគ បាន​ត្រាស់​ព្រះសូត្រនេះចប់ហើយ ព្រះរាហុលមានអាយុ ក៏មានចិត្តត្រេកអរ រីករាយ ចំពោះ​ភាសិតរបស់ព្រះមានព្រះភាគ។